Ադրբեջանական թղթադրամների տպագրության հետ կապված սկանդալ
Ադրբեջանական թղթադրամների տպագրության հետ կապված սկանդալ, ավստրիական Oesterreichische Banknoten-und Sicherheitsdruck ընկերության և Ադրբեջանի Կենտրոնական բանկի միջև կաշառք տալու պատմություն, որը լայն տարածում է ստացել Ավստրիայում 2014 թվականին և որի արդյունքում ավստրիական մի շարք բարձրաստիճան պաշտոնյաներ կանգնեցին դատարանի առաջ։
Ադրբեջանի ԿԲ մրցույթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2004 թվականին Ադրբեջանի Կենտրոնական բանկը հայտարարում է մրցույթ, որի շրջանակներում պետք է իրականացվեր երկրի պետական արտարժույթի վերաձևավորումը ու տպագրությունը։ Մրցույթին մասնակցելու բանակցություններ վարելու նպատակով Բաքու է մեկնում «Oesterreichische Banknoten-und Sicherheitsdruck» ընկերության առևտրի գծով մասնագետ Ռալուկա Տանասեսկուն։ Ընկերությունը հանդիսանում է Ավստրիայի Կենտրոնական բանկի կից կազմակերպությունը, որը իրականացնում է Ավստրիայի ու մի շարք այլ երկրների թղթադրամների տպագրությունը։
Ինչպես իր վկայություններում նշել է Տանասեսկուն՝ տեղում Ադրբեջանի Կենտրոնական բանկի ներկայացուցիչները նրա առաջ դնում են պայման, որի արդյունքում պայմանագիրը կկնքվի իրենց ընկերության հետ, համաձայն որի՝ ավստրիական ընկերությունը պետք է ավելացներ վերջնական գումարը 20 տոկոսով, որն այնուհետև պետք է հետ փոխանցվեր Ադրբեջան։ Տնօրինության հետ խորհրդակցելուց հետո Տանասեսկուն տալիս է իրենց համաձայնությունը։ Բանկային աշխատակիցները Բաքվում պետք է այդ գումարներով վճարեին իրենց կաշառքները[1]։
Գործարք ու կաշառքի վճարում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2005 թվականի դեկտեմբերին «Oesterreichische Banknoten-und Sicherheitsdruck» ընկերությունը ավարտել է թղթադրամների տպագրությունը, տեղափոխում դրանք 38 տոննա կշռով բեռնատարներով Բրատիսլավա, որտեղից էլ ինքնաթիռներով Ադրբեջան[1]։
Այնուհետև տպագրող ընկերությունը փոխանցել է մի շարք օֆշորային ընկերությունների 19 միլիոն դոլար՝ որպես կաշառք Ադրբեջանի Կենտրոնական բանկին[2]։
Քրեական գործ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կաշառքի փաստը հայտնաբերվել է աուդիտ իրականացնող ընկերության կողմից, որը հայտնաբերել է զգալի ծավալներով գումարների փոխանցում դեպի Ադրբեջան։ Հայտնաբերված փաստերը փոխանցվել են իրավապահ մարմիններին[1]
Քրեական գործի շրջանակներում բացահայտվել է Ադրբեջանի Կենտրոնական բանկի նախագահ Էլման Ռուստամովին ու Սիրիայի Կենտրոնական բանկի նախագահ Ադիբ Մայալեհին կաշառքի փոխանցման փաստերը։ Սիրիայի ԿԲ կաշառքը փոխանցվել է Սիրիայի համար թղթադրամներ տպագրելու համար, սակայն այդ գործարքը այդպես էլ չի ավարտվել՝ Սիրիական ճգնաժամի մեկնարկի պատճառով[1]։
Մեղադրյալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քրեական գործի շրջանակներում 9 պաշտոնյայի ներկայացվել է մեղադրանք կաշառակերության փաստով, որոնցից 7-ին մեղադրանքներ է ներկայացրել Վիեննայի քրեական դատարանը, այդ թվում «Oesterreichische Banknoten-und Sicherheitsdruck» ընկերության արդեն նախկին նախագահ Վոլֆգանգ Դուչատզեքին, ինչպես նաև ընկերության մյուս բոլոր ղեկավարներին։
2014 թվականի մարտի 5-ին տեղի ունեցած դատական լսման ժամանակ Դուչատզեքը հայտարարել է, թե տեղյակ չի եղել իր ենթակաների կողմից կաշառքների վճարման փաստին։ Դատական նիստի արդյունքում նա ճանաչվել է անմեղ։
Նրա օգնականներին ներկայացված մեղադրանքների արդյունքում նրանց սպառնում էր մինչև 10 տարի ազատազրկում[2]։
Ադրբեջանի արձագանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ադրբեջանի Կենտրոնական բանկի նախագահ Էլման Ռուստամովը որևէ կերպ չի արձագանքել իր հասցեին հնչող մեղադրանքներին։ Լռում են նաև մի շարք այլ ադրբեջանցի պաշտոնյաներ, որոնց հետ փորձել են կապվել Bloomberg աշխատակիցները[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Austrian currency scandal shines light on the enigmatic industry of money printing
- ↑ 2,0 2,1 «Ex-Austrian central banker on trial for bribery». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 16-ին.