Jump to content

Քրիստիան Բոբեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Քրիստիան Բոբեն (ֆր.՝ Christian Bobin, ապրիլի 24, 1951(1951-04-24)[2][3][4][…], Կրյոզո[5] - նոյեմբերի 23, 2022(2022-11-23)[1], Շալոն սյուռ Սոն), ֆրանսիացի գրող, բանաստեղծ, ակնարկագիր։ Դե մագոյի մրցանակի դափնեկիր (1993) և Ֆրանսիական ակադեմիայի մրցանակ՝ ստեղծագործության ամբողջության համար (2016)։

Կենսագրություն և ստեղծագործություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քրիստիան Բոբենը ծնվել է 1951 թվականին Կրեսո փոքր արդյունաբերական քաղաքում, որտեղ նրա ծնողներն աշխատել են Schneider գործարանում, հայրը՝ արդյունաբերական նկարիչ, մայրը՝ պատճենահանող գծագրող և ստեղծագործականություն[6][7]։ Քրիստիանը երեք երեխաներից կրտսերն էր[8]։ Նա վաղ սկսեց հետաքրքրվել գրականությամբ և փիլիսոփայությամբ, հետագայում փիլիսոփայություն է սովորել Դիժոնի համալսարանում[9]։ Փիլիսոփայության, հատկապես Պլատոնի, Սպինոզայի և Կիերկեգորի հանդեպ սերը հետագայում կարտացոլվի նրա գրական ստեղծագործության մեջ[8][6]։

Համալսարանն ավարտելուց հետո Բոբենը փոխել է մի քանի աշխատանք, եղել է օտենի գրադարանավար, Կրեսոյի էկոլոգիական թանգարանի ուղեցույց, Milieux ամսագրի խմբագիր, Բեզանսոնի հոգեբուժական կլինիկայի սանիտար և փիլիսոփայության ուսուցիչ[9][10]։ 1977 թվականին Brandes հրատարակչությունում լույս է տեսել նրա առաջին գիրքը՝ «Lettre pourpre»[9]։ 1980-ականներին Բոբենը գրում էր այսպես կոչված «բեկորներ»՝ մանրանկարներ էսսեիստիկայի և բանաստեղծական արձակի եզրին[11][12]։ Առաջին հաջողությունը նրան բերել է 1991 թվականին «Une petite robe de fête» վեպը, որը հրատարակվել է «Գալիմար» հրատարակչության կողմից[12]։ Բոբենին լայն ճանաչում է ձեռք բերել 1992 թվականին՝ «Le Très-Bas» («մեծագույն») գրքի հրատարակումից հետո, կամ, բառացիորեն, «ամենահասուն», ֆրանսիական Très-Haut-ի նմանությամբ, ամենակարող[13], նվիրված Ֆրանցիսկոս Ասիզիին։ Նա արժանացել է մի քանի գրական մրցանակների, այդ թվում՝ Դե մագոյի մրցանակի և կաթոլիկ գրականության մեծ մրցանակի[6]։

1995 թվականին հանկարծամահ է եղել բոբինի ընկերուհին՝ Գիսլեն Մարիոնը։ Նրա հիշատակին նվիրված է «La plus que vive» վեպը («ավելի կենդանի, քան կենդանի», 1996), գրողի կողմից ծանր ապրած ողբերգության արձագանքները հնչում են նրա այլ ստեղծագործություններում[8][9]։ 1995 թվականին հանկարծամահ է եղել Բոբենի ընկերուհին՝ Գիսլեն Մարիոնը։ Նրա հիշատակին նվիրված է «La plus que vive » վեպը («ավելի կենդանի, քան կենդանի», 1996), գրողի կողմից ծանր ապրած ողբերգության արձագանքները հնչում են նրա այլ ստեղծագործություններում[14]։ Բոբենի մանկական պատմությունները, որոնք առանձնանում են ֆանտազիայի հարստությամբ և կերպարների և սյուժեի շրջադարձերի բազմազանությամբ, միևնույն ժամանակ մոտ են հեքիաթին և առակին, դրանցում առկա է նաև փիլիսոփայական ենթատեքստ[15]։

1997 թվականին լույս է տեսել «Autoportrait au radiateur» («Ինքնադիմանկար ռադիատորի մոտ») վեպ-օրագիրը[6][11]։ Ավելի քիչ քանակությամբ այլ անհրաժեշտ չափիչ արտադրանքներում, «մաքուր ներկայություն» (1999), «երկնքի ավերակները» (2009), «մարդ-ուրախություն» (2012), «սրտի գիշեր» (2018)[9][12]։ Ավելի քիչ քանակությամբ այլ անհրաժեշտ չափիչ արտադրանքներում, «La Présence pure» (1999), «Les Ruines du ciel» (2009), «L’Homme-joie» (2012), «La nuit du cœur» (2018)[16]։ 2016 թվականին նրան շնորհվել է ֆրանսիական ակադեմիայի մրցանակ՝ ստեղծագործության ամբողջության համար[12]։

Բոբենի ստեղծագործությունների ժանրը դժվար է որոշել, դրանք մշուշում են վեպի, էսսեի, օրագրի, արձակի բանաստեղծության միջև եղած սահմանները[8][12]։ Մեծ մասամբ դրանք փոքր էսքիզային տեքստեր են, երբեմն՝ առանց սյուժեի և հերոսների։ Բոբենի աշխատանքը հաճախ վերագրվում է այսպես կոչված «դրական մինիմալիզմին», որը երգում է առօրյա կյանքի ուրախությունները, նրան ավելի մոտեցնում են հոգևոր գրականությանը՝ տեսնելով նրա ստեղծագործություններում հիգիոգրաֆիկ ավանդույթի վերածնունդը[6]։ Այնուամենայնիվ, չնայած լինելու քարոզվող ուրախությանը, Բոբենի գրքերը տոգորված են տխրությամբ, նրան մոտ թեմաներ են մանկությունը, բնությունը, միայնությունը, բացակայությունն ու դատարկությունը[17][7][11]։

Քրիստիան Բոբենը վարում էր մեկուսացված ապրելակերպ, նրան անվանում էին «մեկուսացված գրող»։ 2005 թվականից նա ապրում էր անտառի եզրին գտնվող տանը՝ հայրենի Կրեսոյից տասնյակ կիլոմետր հեռավորության վրա[7][11]։

Մահացել է 2022 թվականի նոյեմբերի 24-ին[18][19]։

  1. 1,0 1,1 https://www.cath.ch/newsf/lecrivain-francais-christian-bobin-est-mort/
  2. Discogs — 2000.
  3. Babelio (ֆր.) — 2007.
  4. Printemps des poètes (ֆր.)
  5. 5,0 5,1 Fichier des personnes décédées mirror
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Чупахина, 2007, էջ 181
  7. 7,0 7,1 7,2 «Christian Bobin». Fnac (ֆրանսերեն).
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Javâheri, Marâgheh, 2014
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Yves Leclair. «Bobin Christian». Universalis (ֆրանսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  10. «Prix des Embruns» (PDF) (ֆրանսերեն). 2018.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 «Fondation Prince Pierre de Monaco. Pour la création contemporaine». Fondation Prince Pierre (ֆրանսերեն). 2019. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 «Bobin Christian». Etonnants Voyageurs (ֆրանսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
  13. Андре Конт-Спонвиль Философский словарь. — Этерна, 2012.
  14. Deschênes, 2011, էջ 279
  15. La revue des livres pour enfants, 1997, էջ 16
  16. «L'écrivain et poète Christian Bobin est mort». L'Obs (ֆրանսերեն). 2022 թ․ նոյեմբերի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
  17. Чупахина, 2007, էջ 182
  18. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «Lapaque» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  19. Antoine Oury (2022 թ․ նոյեմբերի 25). «Mort de Christian Bobin, "ermite du Creusot", à l'âge de 71 ans». Actualitte.com (ֆրանսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 25-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]