Քրիստափոր (զորավար)
| Քրիստափոր հուն․՝ Χριστόφορος | ||
| ||
|---|---|---|
| 870-ական թվականներ | ||
| Մասնագիտություն՝ | սպա | |
| Ծննդյան օր | 9-րդ դար | |
| Վախճանի օր | 10-րդ դար | |
| Քաղաքացիություն | Բյուզանդական կայսրություն | |
Քրիստափոր (հուն․՝ Χριστόφορος, 9-րդ դար - 10-րդ դար), հայ զորավար, բյուզանդական բանակի հրամանատար։ Բարսեղ Ա Մակեդոնացու դստեր՝ Անաստասիայի ամուսինը[1][2]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]872 թվականին Պավլիկյանների աղանդավորական շարժման առաջնորդ Խրիսոխիրը իր զորքերով արշավում է Բյուզանդական կայսրության վրա և հասնում մինչև Անկյուրա քաղաքը։ Բարսեղ Ա-ն որոշում է անձամբ չարշավել նրա դեմ և ուղարկում է իր փեսային՝ բյուզանդական զորքերի սպարապետ Քրիստափորին[1]։ Քրիստափորը սկսում է հետապնդել Խրիսոխիրին և 600 հոգի հայ ու 600 հոգի կապադովկիացի է ուղարկում, որպեսզի նրան հետևեն[1]։ Նրա հրամանատարության տակ էին գտնվում կայսրության արևելյան երկու խոշոր բանակաթեմերի՝ Արմենիակների և Խարսիանոնի զորքերը։ Խրիսոխիրը կանգ է առնում Խարսիանոն բանակաթեմի Ագրանա կոչվող վայրում, իսկ բյուզանդական զորքը՝ Սիբորոն կոչվող վայրում։ Առավոտյան բյուզանդական բանակը հարձակման է անցնում։ Պավլիկյանները դիմում են փախուստի և բազմաթիվ զոհեր տալով հասնում են Վաթիռիաքս վայրից 30 մղոն հեռավորության վրա գտնվող Կոստանդնի լեռը։ Այստեղ, մի հույնի ձեռքով սպանվում է Խրիսոխիրը[1], իսկ վրա հասած զորավարները կտրում են նրա գլուխը և հապճեպորեն այն ուղարկում Բարսեղ Ա-ին[3]։ Խրիսոխիրի սպանվելուց հետո, Քրիստափորը առանց կռվի գրավում է Պավլիկյանների շարժման կենտրոն Տևրիկը և այլ քաղաք-ամրոցներ[1][2]։ Նա հիմնահատակ կործանում է Տևրիկը, պավլիկյանների մի մասին կոտորում, մյուս մասին ստիպողաբար զինվորագրում, իսկ մի մասին էլ ցրում է կայսրությունով մեկ, որով ավարտվում է 25 տարի տևած պավլիկյան շարժումը[1]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա Աճառյան, Երևան, 1942, Հատոր 5, Ցուցակ 1, Էջ 229․
- ↑ 2,0 2,1 «Հայ Ժողովրդի պատմություն», Հատոր Բ, Երևան, 1984, հատոր 2, էջ 413․
- ↑ «Հայ ժողովրդի պատմության քրեստոմատիա», էջ 785․