Jump to content

Քացախաթթու (բժշկական կիրառում)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քացախաթթու
Քացախաթթվի (CH3COOH) քիմիական ֆորմուլան
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգումէթանաթթու
Ավանդական անվանումքացախաթթու
Ֆիզիկական հատկություններ
Ագրեգատային վիճականգույն հեղուկ
Ջերմային հատկություններ
Կրիտիկական ճնշում5,79 մթն.
Մոլյար ջերմատարողություն123,4 Ջ/(մոլ•Կ)
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Քացախաթթու, ցածր կոնցենտրացիաների դեպքում հայտնի որպես քացախ, օգտագործվում է բժշկության տարբեր բնագավառներում՝ մի շարք հիվանդագին վիճակներ շտկելու նպատակով։ Որպես ականջի կաթիլ՝ օգտագործվում է լսողական անցուղու վարակային հիվանդությունները բուժելու համար[1]։ Այն կարող է օգտագործվել նաև ականջի տամպոնների հետ միասին[2]։ Որպես հեղուկ այն օգտագործվում է միզապարկի լվացման նպատակով այն մարդկանց շրջանում, ում մոտ տեղադրված է միզային կաթետր։ Սա արվում է վարակների միացումը կանխարգելելու, ինչպես նաև խցանումից խուսափելու նպատակով[3]։ Որպես գել այն կիրառվում է հեշտոցի pH-ը կարգավորելու նպատակով[4]։ Քացախաթթուն կարելի է կիրառել նաև սկրինինգային հետազոտությունների ժամանակ արգանդի վզիկի քաղցկեղի հայտնաբերման համար[5]։

Կողմնակի ազդեցությունները կարող են ներառել կիրառության տեղում այրոցի զգացողությունը[6]։ Ալերգիկ ռեակցիաները հազվադեպ են դիտվում[6]։ Քացախաթթվի օգտագործումը խորհուրդ չի տրվում այն մարդկանց շրջանում, ովքեր թմբկաթաղանթի վրա անցք ունեն[7]։ Այն ազդում է արտաքին ականջի սնկային և բակտերիալ վարակների դեմ[7]։

Քացախաթթուն սկսել են օգտագործել բժշկության բնագավառում դեռևս Հին Եգիպտոսում[8][9]։ Այն ներառված է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության գլխավոր դեղերի ցանկում է, առողջապահական համակարգում անհրաժեշտ ամենաարդյունավետ և անվտանգ դեղամիջոցներից է[10]։ Քացախաթթուն հասանելի է որպես ջեներիկ դեղամիջոց[11]։ Միացյալ Նահանգներում բուժման կուրսն ականջի պատրաստման հետ միասին արժե 25 դոլարից պակաս[11]։ Քացախաթթուն ավելի հաճախ զարգացող երկրներում է օգտագործվում արտաքին ականջի վարակները բուժելու նպատակով, քան զարգացած երկրնում[12]։

Բժշկական կիրառություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զարգացող երկրներում քացախաթթուն կարելի է կիրառել սկրինինգային հետազոտությունների ժամանակ արգանդի վզիկի քաղցկեղի հայտնաբերման նպատակով[5]։ Այն լցնում են արգանդի վզիկի վրա, և եթե 1 րոպեի ընթացքում առաջանում է սպիտակ հատված, ապա թեստը համարվում է դրական[5]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Acetic acid (otic) medical facts from Drugs.com». www.drugs.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 14-ին.
  2. Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. էջ 252. ISBN 9781284057560.
  3. «Acetic Acid». The American Society of Health-System Pharmacists. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 8-ին.
  4. «Acetic acid gel: Indications, Side Effects, Warnings - Drugs.com». www.drugs.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 14-ին.
  5. 5,0 5,1 5,2 Fokom-Domgue, J; Combescure, C; Fokom-Defo, V; Tebeu, PM; Vassilakos, P; Kengne, AP; Petignat, P (2015 թ․ հուլիսի 3). «Performance of alternative strategies for primary cervical cancer screening in sub-Saharan Africa: systematic review and meta-analysis of diagnostic test accuracy studies». BMJ (Clinical research ed.). 351: h3084. PMC 4490835. PMID 26142020.
  6. 6,0 6,1 «Acetic acid otic Side Effects in Detail - Drugs.com». www.drugs.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 14-ին.
  7. 7,0 7,1 «Acetic Acid - FDA prescribing information, side effects and uses». www.drugs.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 14-ին.
  8. Cook, Larry (2005). The Beginner's Guide to Natural Living: How to Cultivate a More Natural Lifestyle to Lose Weight, Prevent Degenerative Disease, Improve Your Energy and Attain Vibrant Health (անգլերեն). EcoVision Communications. էջ 107. ISBN 9780975536186. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 16-ին.
  9. Cumston, C. G. (2013). The History of Medicine (անգլերեն). Routledge. էջ Chapter 2. ISBN 9781136194252. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 16-ին.
  10. «WHO Model List of Essential Medicines (19th List)» (PDF). World Health Organization. 2015 թ․ ապրիլ. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.
  11. 11,0 11,1 Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. էջ 252. ISBN 9781284057560.
  12. Desai, Bobby; Desai, Alpa (2016). Primary Care for Emergency Physicians (անգլերեն). Springer. էջ 36. ISBN 9783319443607. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունվարի 16-ին.