Jump to content

Տանզանիական շիլլինգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տանզանիական շիլլինգ
տարադրամ Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՏանզանիա Խմբագրել Wikidata
ԹողարկողՏանզանիայի բանկ Խմբագրել Wikidata
Նախորդողըարևելաաֆրիկյան շիլինգ Խմբագրել Wikidata
Սկսած1966 Խմբագրել Wikidata
Փոխակերպում ստանդարտ միավորի0,0013834435015508 միջազգային դոլար Խմբագրել Wikidata
Գին0,00039612362 եվրո Խմբագրել Wikidata

Շիլլինգը (Սուահիլի ՝ shilingi, հապավումը՝ TSh, կոդը ՝ TZS ) Տանզանիայի արժույթն է։ Այն բաժանված է 100 ցենտի (սուահիլիում սենտի)։ Տանզանիայի շիլլինգը 1966 թվականի հունիսի 14-ին փոխարինեց Արևելյան Աֆրիկայի շիլլինգին[1][2]։

Տանզանիական շիլլինգի գները գրված են x/y ձևով, որտեղ x-ը 1 շիլլինգից բարձր գումարն է, իսկ y-ը ցենտներով։ Հավասարության նշանը կամ գծիկը ներկայացնում է զրոյական գումար։ Օրինակ՝ 50 ցենտը գրվում է որպես «-/50» և 100 շիլլինգը՝ «100/ կամ «100/-»։ Երբեմն TSh հապավումը նախածանց է դրվում տարբերակման համար։ Եթե գումարը գրված է բառերով, ինչպես նաև թվերով, ապա օգտագործվում է միայն նախածանցը (օրինակ՝ TSh 10 միլիոն)։

Այս օրինաչափությունը մոդելավորվել է ստերլինգի նախնական տասնորդական նշումով, որտեղ գումարները գրվում էին ֆունտների (£), շիլինգների (ներ) և պենսների (d, դենարի համար) որոշ համակցությամբ։ Այդ նշումով մեկ ֆունտի տակ գտնվող գումարները նշվում էին միայն շիլինգներով և պենսներով։

Մետաղադրամներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
200/= obverse

1966 թվականին ներկայացվեցին մետաղադրամներ -/5, -/10, -/20 և 1/= անվանական արժեքներով, -/` բրոնզով, -/10ը՝ նիկել-արույրով (պղինձ-նիկել) և -/50 և 1/= կուպրոնիկելում։ Կուպրոնիկել 5/= մետաղադրամները ներկայացվել են 1972 թվականին, որին հաջորդել են 1977 թվականին նիկելապատ -/10 մետաղադրամները։ Առաջին շարքի մետաղադրամների այս հավաքածուն, որը շրջանառության մեջ է եղել 1966-1984 թվականներին, նախագծվել է Քրիստոֆեր Այրոնսայդ OBE-ի կողմից[3][3]։

1987 թվականին նիկելապատ պողպատը փոխարինեց պղնձի նիկելին -/50 և 1/=, և ներկայացվեցին կուպրոնիկելապատ 5/= և 10/= մետաղադրամներ՝ 5/=-ը տասնանկյունաձև։ 1990 թվականին ներկայացվեցին նիկելապատ պողպատ 5/= , 10/= և 20/=, որին հաջորդեցին արույրապատ պողպատե մետաղադրամներ 100/=-ի համար՝ 1993 թվականին, 50/=-ի համար՝ 1996 թվականին և պղինձ-նիկել-ցինկ 200/=-ի համար՝ 1998 թվականին։

Ներկայումս շրջանառության մեջ գտնվող մետաղադրամներն են՝ 50/=-ը, 100/=-ը, 200/=-ը, և 500/=-ը։ 500/= մետաղադրամը թողարկվել է 2014 թվականի սեպտեմբերի 8-ին[4][5]։

Տանզանիական շիլինգ մետաղադրամներ
Նկար Արժեք Բաղադրություն Տրամագիծ Քաշ Հաստություն Ձև Թողարկված
-/5 Բրոնզ 23.24 մմ (տասներկուանկյուն) 4.0 g 1.33 մմ հարթ 1966-1984
-/10 նիկել-արծաթ 25 մմ (scalloped) 5.03 գր 1.49 մմ հարթ 1977-1984

-/20 նիկել-արծաթ 24 մմ 5 գր հարթ 1966-1984

-/50 մեխլիոր 21 մմ 4 գր 1.6 մմ եղեգնաձև 1966-1984
-/50 նիկել-պլատին 21 մմ 4 գր 1.8 մմ եղեգնաձև 1988-1990

1/= մեխլիոր 27.7 մմ 8 գր 1.62 մմ եղեգնաձև 1966-1984
1/= նիկել-պլատին 23.5 մմ 6.5 գր եղեգնաձև 1987-1992

5/= մեխլիոր 31.5 մմ (decagonal) 13.8 գր 2.2 մմ հինգ ողորկ և եղեգնաձև կողմեր 1972-1980
5/= մեխլիոր 27.5 մմ (decagonal) 8.3 գր 2 մմ Սեգմենտացված; հինգ ողորկ և եղեգնաձև կողմեր 1987-1989
5/= նիկել-պլատին 27.5 մմ (decagonal) 8.52 գր 2 մմ եղեգնաձև 1990-1993
10/= մեխլիոր 29 մմ 9.7 գր 2 մմ եղեգնաձև 1987-1989

10/= նիկել-պլատին 29 մմ 10 գր 2.25 մմ եղեգնաձև 1990-1993
20/= նիկել-պլատին 32 մմ (heptagonal) 13 գր 2 մմ ողորկ 1990-1992

50/= արույր-պլատին 22 մմ (heptagonal) 7.91 գր 2.9 մմ ողորկ 1996

100/= արույր-պլատին 24.5 մմ 9 գր 2.7 մմ եղեգնաձև 1993

200/= մեխլիոր 26.8 մմ 8 գր 2 մմ Սեգմենտացված; հինգ ողորկ և եղեգնաձև կողմեր 1998, 2008, 2014

500/= նիկել-պլատին 27.5 մմ 9.5 գր 2.4 մմ եղեգնաձև 2014

1966 թվականի հունիսի 14-ին Benki Kuu Ya Tanzania-ն ( Տանզանիայի բանկը ) ներկայացրեց 5/= , 10/= , 20/= և 100/= թղթադրամներ։ 5/= թղթադրամը փոխարինվել է մետաղադրամով 1972 թվականին։ 50/= նշումները ներկայացվել են 1985 թվականին, որին հաջորդում է 200/=՝ 1986 թվականին, 500/=՝ 1989 թվականին և 1,000/=՝ 1990 թվականին։ 10/=, 20/=, 50/= և 100/= թղթադրամները համապատասխանաբար փոխարինվել են մետաղադրամներով 1987, 1990, 1996 և 1994 թվականներին։ 5,000/= և 10,000/= նմուշներ ներմուծվեցին 1995 թվականին, որին հաջորդեց 2000/= 2003 թվականին։ Գրառումների նոր շարքը դուրս եկավ 2011 թվակնաին։ Այս նոր նշումները ներառում են բազմաթիվ անվտանգության առանձնահատկություններ, որոնք կանխում են կեղծումը[6][7][7][8]։

Այսօր շրջանառության մեջ գտնվող թղթադրամներն են 500/= , 1,000/= , 2,000/= , 5,000/= և 10,000/=։

Հին տեսակներ
Պատկեր Արժեք Չափ Հիմնական գույն Նկարագրություն Թողարկման տարեթիվ
Դիմերես Հակառակ Դիմերես Հակառակ Ջրանշան
10/= - կանաչ Յուլիուս Նյերերե Արուշայի հռչակագրի հուշարձան Giraffe -
20/= - Մանուշակագույն Յուլիուս Նյերերե Աևելյան Աֆրիկայի գործարան
100/= - Կարմիր Յուլիուս Նյերերե Մասսաի
1997 Series[9]
Նկար Արժեք Չափ Հիմնական գույն Նկարագրություն Թողարկման տարեթիվ Ջրանշան
Դիմերես Հակառակ
[2] 500 /= (Միա Տանո Շիլինգ) 138 x 69 մմ Կանաչ Տանզանիայի զինանշան, ընձուղտ, զեբրա Մեխակի բերքահավաք 1997 Giraffe
[3] 1000 /= (Շիլինգի էլֆու մոջա) 142 x 71 մմ կարմիր Տանզանիայի զինանշան, ընձուղտ, Աֆրիկյան փիղ Կիվիրայի ածխի հանք; Զանզիբարի ժողովրդական բանկի դուռ
[4] 1000 /= (Շիլինգ էլֆու մոջա) 142 x 71 մմ կարմիր Տանզանիայի զինանշան; Յուլիուս Նյերերե; աֆրիկյան փիղ Կիվիրայի ածխի հանք; Զանզիբարի ժողովրդական բանկի դուռ 2000
[5] 5000 /= (Շիլինք էլֆու տանո) 145 x 73 մմ մանուշակագույն Տանզանիայի զինանշան; ընձուղտ; ռնգեղջյուր ընձուղտեր 1997
[6] 10,000 /= (Շիլինգ էլֆու կումի) 149 x 75 մմ Ինդիգո Տանզանիայի զինանշան,ընձուղտ, առյուծ Տանզանիայի բանկ
Կաղապար:Standard banknote table notice
2003 Series [7] Արխիվացված 2013-01-18 Wayback Machine
Նկար Արժեք Չափ Հիմնական գույն Նկարագրություն Թողարկման տարեթիվ
Դիմերես Հակառակ Դիմերես Հակառակ Ջրանշան
500/= 130 × 63 մմ Կանաչ Աֆրիկյան գոմեշ Նքրումահի սրահ, Դար էս Սաալամի համալսարան Ընձուղտ 2003
1,000/= 135 × 66 մմ կապույտ Յուլիուս Նյերերե Նահանգային տուն, Դար էս Սալաամ
2,000/= 140 × 69 մմ նարնջա-շագանակագույն առյուծ, Կիլիմանջարո սար Հին ամրոց, Քարե քաղաք, Զանզիբար
5,000/= 145 × 72 մմ մանուշակագույն Ռնգեղջյուրներ Գեյտա ոսկու հանք և Զանզիբար Հրաշքների տուն
10,000/= 150 × 75 մմ կարմիր փիղ Տանզանիական բանկի շտաբը Դար էս Սալաամում

Հիմա շրջանառության մեջ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2011 Series[10]
Նկար Արժեքներ Չափ Հիմնական գույն Նկարագրություն Թողարկման ամսաթիվ Թողարկման սկզբնական տարեթիվ Ջրանշան
Դիմերես Հակառակ Դիմերես Հակառակ
500/= 120 x 60 մմ Կանաչ Տանզանիայի զինանշան; Աբեիդ Ամանի Կարումե շեյխ Դար էս Սալաամի համալսարանի կենտրոնական դահլիճի շենքը, շրջանավարտներ՝ գլխարկներով և խալաթներով 2011 2010 թվական հունվարի 1 Յուլիուս Նյերերեն 500 էլեկտրոտիպով
1,000/= 125 x 65 մմ կապույտ Տանզանիայի զինանշան; Նախագահ Յուլիուս Նյերերեն Սուրճի ծառ, նահանգային տան շենքը Դար էս Սալաամի դրոշով Յուլիուս Նյերերեն 1000 էլեկտրոտիպով
2,000/= 130 x 66 մմ նարնջագույն Տանզանիայի զինանշան, առյուծ Արմավենիներ; հին Օմանի Արաբական ամրոց Զանզիբար Քարե քաղաքում; փորագրված բլոկ Յուլիուս Նյերերեն 2000 էլեկտրոտիպով
5,000/= 135 x 67 մմ մանուշակագույն Տանզանիայի զինանշան, բույս, ռնգեղջյուր Գեյթայի ոսկու հանքերի ցիանիդային տարրալվացման գործարան Յուլիուս Նյերերեն 5000 էլեկտրոտիպով
10,000/= 140 x 68 մմ կարմիր Տանզանիայի զինանշան, փիղ Ծաղիկներ, Տանզանիայի կենտրոնական բանկի շտաբի կառույցը Դար էս Սալաամում Յուլիուս Նյերերեն 10000 էլեկտրոտիպով

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նշումներ

  1. Linzmayer, Owen (2012). «Tanzania». The Banknote Book. San Francisco, CA: www.BanknoteNews.com.
  2. Linzmayer, Owen (2012). «Tanzania». The Banknote Book. San Francisco, CA: www.BanknoteNews.com.
  3. 3,0 3,1 «Bank of Tanzania: Banking Operations - Currency Museum: Coins». bot-tz.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  4. «Image: IMG-20140907-WA0006.jpg, (960 × 1280 px)». bot.go.tz. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  5. «Image: IMG-20140907-WA0006.jpg, (960 × 1280 px)». bot.go.tz. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  6. Tanzania new note family confirmed BanknoteNews.com. Retrieved 2011-10-22.
  7. 7,0 7,1 [1] Արխիվացված 2012-04-05 Wayback Machine The Citizen. Retrieved 2011-10-22.
  8. Tanzania new note family confirmed BanknoteNews.com. Retrieved 2011-10-22.
  9. «Bank of Tanzania Historical Notes». bot. Bank of Tanzania. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 5-ին.
  10. «Tanzania new note family confirmed | Africa | Banknote News». banknotenews.com. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]