«Տրապիզոն»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ r2.7.1) (Ռոբոտը ավելացնում է․: pnb:ترابزون |
չ r2.6.2) (Ռոբոտը ավելացնում է․: xmf:ტრაპიზონი |
||
| Տող 67. | Տող 67. | ||
[[vo:Trabzon]] |
[[vo:Trabzon]] |
||
[[war:Trabzon]] |
[[war:Trabzon]] |
||
[[xmf:ტრაპიზონი]] |
|||
[[zh:特拉布宗]] |
[[zh:特拉布宗]] |
||
21:23, 14 Հուլիսի 2011-ի տարբերակ
 |
Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Տրապիզոն, (Трапизон, Trebizond), Դրապզուն, Պոնտոս, Տրաբզոն, Տրապեզոն, Տրապեզոնդ, Տրապեզոս, Տրապեզունդ, Տբապեզունտ, Տրապզուն. Տրեբիզոնդ - Քաղաք և նավահանգիստ Փոքր Ասիա¬յում, Սև ծովի հր ափին, Տրապիզոնի նահ-ի կենտրոնը։ Տեղադրված Է սեղանաձև սարավանդի վրա և այդ պատճառով Էլ կոչվել է Տ՝ հունարեն «տրապեզա» բառից, որ նշանակում է՝ սեղան, սեղանաձև։ Հիմնադրվել է 750 թ (մ.թ.ա.) հույների կողմից։ Հնում եղել Է Պոնտական թագավորության կարևոր ք-ներից մեկը։ Հուստինիանոս կայսրը (527– 565) այն մտցրել էր Առաջին Հայք պրովինցիայի մեջ։ 13-րդ դ դարձել էր Տ-ի հունական փոքրիկ թագավորության մայրաքաղաքը, իսկ 16-17-րդ դդ-ից՝ Թուրքիայի նույնանուն նահ-ի կենտրոնը։ Տ-ի մասին բազմաթիվ վկայություններ ունեն հայ մատենագիրները։ Այստեղ մինչև 1915 թ եղեռնը հայերր մեծ թիվ էին կազմում։ 1872-73 թթ ք-ում կար շուրջ 800 տ հայ բնակիչ, իսկ 1915-ի նախօրյակին՝ հայերի թիվը 14-15 հազար էր։ 1970 թ մարդահամարի համաձայն՝ ք-ի ամբողջ բնակչությունը 80,8 հազար էր։ Մինչև Առաջին համաշխարհային պատերազմը ք-ի արհեստներն ու առևտուրը հիմնականում գտնվում Էին հայերի ձեռքին։ Հայերն ունեին 3 վարժարան, 3 եկեղեցի՝ ս Աստվածածին, որ կառուցվել Է 1414 թ՝ խոջա Շամշադինի միջոցներով, ս Հովհաննես, ս Ստեփանոս։ Ք-ի շուրջր կային հայաբնակ բազմաթիվ ամառանոց գ-եր՝ Զեֆանով, Սոուգսու, Կռոպի, Պարիամ ևն։ Կարևոր հնություններից են բերդը՝ իր աշտարակավոր պարիսպներով, եկեղեցիները, մզկիթները ևն։ Այստեղից են հայտնի ջութակահար, Բրյուսելի կոնսերվատորիայի պրոֆ. Դավիթ Դավթյանը (1877-1911), հայտնի ծովանկարիչ Վարդան Մախոխյանը (1869-1937), նկարիչներ Բյուզանդ Գոճամանյանը, Արշակ Ֆեթվաճյանը (1866–1947), Սիմոն Երեմյանը (1871-1938), ՀԽՍՀ ժողդերասան Համբարձում Խաչանյանը (1894-1944), կոմպոզիտոր Երվանդ Սահառունին (1894-1967), գրող Լևոն-Զավեն Սյուրմելյանը (1907-1995):
Տրապիզոնի գավառ, Տրապեզոնդի գավառ, Տրապզունի գավառ - Գավառ (սանջակ) Տրապիզոնի նահանգում, նրա հս կողմում, Տրապիզոն ք-ի շրջակայքում։ Հս-ից սահմանը Սև ծովն է, հր-ից՝ Գյումուշխանեի գավ-ը, իսկ հր-արլ-ից՝ Էրզրումի նահ-ը։ Բաժանված էր 7 գվռկ-ի (կազա) և 13 գ-ախմբի (նահիե)։ Հայերը հիմնականում բնակվում էին Տրապիզոն ք-ում և Օրդուի գվռկ-ում ու Համշենի շրջ-ում։ Նրա գվռկ-ներն էին՝ Օրդու, Կերասուն, Կյուրելե, Վագֆը-Քեբիր, Ակչեբատ, Սյուրմենե, Օֆ։ «Հուշամատյան Մեծ եղեռնի» ժողովածուի տվյալներով 1914 թ գավ-ում կար 60.000 հայ բնակիչ, իսկ ըսա Լեփսիուսի՝ 32.700։ Նրանց մեծագույն մասը 1915-ին ենթարկվեց բռնագաղթի և բնաջնջման։
|
Սա աշխարհագրության մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |