«Սամիթ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
|||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տաքսոտուփ |
{{Տաքսոտուփ |
||
| name = Սամիթ |
| name = Սամիթ,հայերեն-Բաբ |
||
| image file =Anethum graveolens Sturm12023.jpg |
| image file =Anethum graveolens Sturm12023.jpg |
||
| image title = Սամիթ |
| image title = Սամիթ,հայերեն-Բաբ |
||
| image descr = |
| image descr = |
||
| regnum = Բույսեր |
| regnum = Բույսեր |
||
Տող 25. | Տող 25. | ||
}} |
}} |
||
'''Սամիթ''' (''Anethum graveolens'', հայերեն այլ անվանումներ՝ ''բաղբակ'', ''տերաթողիկ'', ''տերաղոթի''), նեխուրազգիների ընտանիքին (''Apiaceae'') պատկանող միամյա տերևաբանջար։ Օգտագործվում է որպես թարմ կանաչի, որպես համեմունք՝ [[վարունգ]]ի և այլ թթուների մեջ, իսկ [[Ձմեռ|ձմռան]] ժամանակ կերակուրների մեջ օգտագործվում է չորացված սամիթը։ |
հայերեն '''Բաբ''','''Սամիթ'''-արաբերեն, (''Anethum graveolens''), հայերեն այլ անվանումներ՝ ''բաղբ'', ''բաղբակ'', ''տերաթողիկ'', ''տերաղոթի''), նեխուրազգիների ընտանիքին (''Apiaceae'') պատկանող միամյա տերևաբանջար։ Օգտագործվում է որպես թարմ կանաչի, որպես համեմունք՝ [[վարունգ]]ի և այլ թթուների մեջ, իսկ [[Ձմեռ|ձմռան]] ժամանակ կերակուրների մեջ օգտագործվում է չորացված սամիթը։ |
||
Սերմերն հարուստ են եթերային յուղով, որն ակտիվորեն օգտագործվում է հրուշակեղենի, պահածոների և բուրումնավետ օճառների արտադրության մեջ։<ref>{{cite book|title=«Խոհանոցային կանաչիներ: Մշակումը, հավաքը և օգտագործումը»|year=1912|publisher=«Օրինջ ջադ քամփընի»|url=http://www.gutenberg.org/files/21414/21414-h/21414-h.htm#Page_87|author=Մ. Գ. Քեյնս|archivedate=2007|format=Անգլերեն}}</ref> Նույն եթերայի յուղն ավելի քիչ չափաբաժնով առկա է նաև սամիթի տերևների և ցողունի մեջ, որով էլ պայմանավորված է բույսի առաձնահատուկ հոտը։ |
Սերմերն հարուստ են եթերային յուղով, որն ակտիվորեն օգտագործվում է հրուշակեղենի, պահածոների և բուրումնավետ օճառների արտադրության մեջ։<ref>{{cite book|title=«Խոհանոցային կանաչիներ: Մշակումը, հավաքը և օգտագործումը»|year=1912|publisher=«Օրինջ ջադ քամփընի»|url=http://www.gutenberg.org/files/21414/21414-h/21414-h.htm#Page_87|author=Մ. Գ. Քեյնս|archivedate=2007|format=Անգլերեն}}</ref> Նույն եթերայի յուղն ավելի քիչ չափաբաժնով առկա է նաև սամիթի տերևների և ցողունի մեջ, որով էլ պայմանավորված է բույսի առաձնահատուկ հոտը։ |
04:09, 11 Դեկտեմբերի 2016-ի տարբերակ
Սամիթ,հայերեն-Բաբ | ||
---|---|---|
Գիտական դասակարգում | ||
|
||
Լատիներեն անվանում | ||
Anethum graveolens
| ||
|
հայերեն Բաբ,Սամիթ-արաբերեն, (Anethum graveolens), հայերեն այլ անվանումներ՝ բաղբ, բաղբակ, տերաթողիկ, տերաղոթի), նեխուրազգիների ընտանիքին (Apiaceae) պատկանող միամյա տերևաբանջար։ Օգտագործվում է որպես թարմ կանաչի, որպես համեմունք՝ վարունգի և այլ թթուների մեջ, իսկ ձմռան ժամանակ կերակուրների մեջ օգտագործվում է չորացված սամիթը։
Սերմերն հարուստ են եթերային յուղով, որն ակտիվորեն օգտագործվում է հրուշակեղենի, պահածոների և բուրումնավետ օճառների արտադրության մեջ։[1] Նույն եթերայի յուղն ավելի քիչ չափաբաժնով առկա է նաև սամիթի տերևների և ցողունի մեջ, որով էլ պայմանավորված է բույսի առաձնահատուկ հոտը։
Սամիթաջուրը բժշկության մեջ լայնորեն օգտագործվում է երեխաների ստամոքսային ցավերը մեղմացնելու, ինչպես նաև առաջացած գազերը հեռացնելու համար։ Սամիթի տերևները հարուստ են A և C վիտամիններով։
Բուսաբանական նկարագրությունը
Պատկանում է նեխուրազգիների (Apiaceae) ընտանիքին։ Միամյա բույս է։ Արմատներն առանցքային և բավականին լավ ճյուղավորված։ Ցողունը կանգուն է, ճյուղավորված, կլոր, հարթ առանց թավի հասնում է մինչև 120-150 սմ բարձրության։
Սամիթի տերևները հերթադիր են, եռակի-փետրաձև, նեխ ասեղնաձև բլթակներով կտրտված։ Տերևների գույնը տատանվում է դեղնականաչից մինչև մուգ կապտականաչ։ Ծաղկափթթությունը բարդ հովանոց է, բաղկացած փոքր հովանոցներից։ Ծաղիկները երկսեռ են, բաղկացած 5 բաժակաթերթերից, 5 դեղնագույն պասկաթերթերից, 5 առէջներից և 2 միաձույլ վարսանդից։ Սերմերը կլոր-ձվաձև են, տափակ, թեփուկանման եզրով, բազ մոխրագույն կամ բաց դարչնագույն։ 1000 սերմը կշռում է 1,7-1,8 գ։ Ծլունակությունը պահպանվում է 2-3 տարի։
Օգտագործումը սննդի մեջ
Սամիթի թարմ, նոր չորացված տերևները լայնորեն օգտագործվում է որպես կանաչի։
Սամիթը և քեմոնը աչքի են ընկնում յուրահատուկ բուրմունքով, ուստի լայն համեմունքային օգտագործում ունեն տարբեր ճաշատեսակների մեջ (բորշչ, պահածոյացված սաղմոն և այլն), ինչպես նաև մարինադ վարունգի պատրաստման մեջ։[2]
Սամիթը առավելապես թարմ վիճակում է օգտագործվում, քանի որ չորացման հետ զուգընթաց արագորեն կորցնում է իր առանձնահատուկ բույրը, որը, սակայն, կարող է պահպանվել լիոֆիլիզացիայի (սառցաչորացում) դեպքում։
Ձկնամթերքները մեծամասամբ մատուցվում են սամիթի հետ միասին։
Ծանոթագրություններ
- ↑ Մ. Գ. Քեյնս (1912). «Խոհանոցային կանաչիներ: Մշակումը, հավաքը և օգտագործումը» (Անգլերեն). «Օրինջ ջադ քամփընի».
{{cite book}}
:|archive-date=
requires|archive-url=
(օգնություն) - ↑ «Սննդամթերքների էջերը»
Գրականություն
- Անդրեաս Մելիքյան, «Բանջարաբուծություն» Երևան, 2005 - ISBN 99941-47-04-8
Արտաքին հղումներ
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Սամիթ կատեգորիայում։ |
Ընթերցե՛ք «սամիթ» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։ |