«Մակածություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չ Bot: Migrating 43 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q484511 (translate me)
Տող 17. Տող 17.


[[Կատեգորիա:Տրամաբանության եզրույթներ]]
[[Կատեգորիա:Տրամաբանության եզրույթներ]]

[[ar:استقراء]]
[[bg:Логическа индукция]]
[[ca:Raonament inductiu]]
[[cs:Logická indukce]]
[[da:Induktion (metode)]]
[[de:Induktion (Philosophie)]]
[[et:Induktsioon]]
[[el:Επαγωγή (Φιλοσοφία)]]
[[en:Inductive reasoning]]
[[es:Razonamiento inductivo]]
[[eo:Indukta logiko]]
[[eu:Metodo induktibo]]
[[fa:استقرا]]
[[fr:Induction (logique)]]
[[gl:Razoamento indutivo]]
[[ko:귀납]]
[[hi:आगमनात्मक तर्क]]
[[hr:Indukcija]]
[[id:Pembuktian melalui induksi]]
[[is:Tilleiðsla]]
[[it:Induzione]]
[[he:אינדוקציה]]
[[lv:Indukcija (izziņas metode)]]
[[lt:Indukcija (metodas)]]
[[nl:Inductie (filosofie)]]
[[ja:帰納]]
[[no:Induksjon (filosofi)]]
[[uz:Induksiya (mantiq)]]
[[pl:Rozumowanie indukcyjne]]
[[pt:Raciocínio indutivo]]
[[ru:Индуктивное умозаключение]]
[[simple:Inductive reasoning]]
[[sl:Indukcija (logika)]]
[[sr:Индукција (логика)]]
[[sh:Indukcija]]
[[fi:Induktiivinen päättely]]
[[sv:Induktion (filosofi)]]
[[ta:தொகுப்புவழிப் பகுத்தறிதல்]]
[[tr:Tümevarım]]
[[tk:Induktiw logika]]
[[uk:Індукція логічна]]
[[vi:Lập luận quy nạp]]
[[zh:归纳推理]]

12:32, 14 Մարտի 2013-ի տարբերակ

Մակածություն (ինդուկցիա, լատին․՝ inductio), տրամաբանության մեջ` մտահանգման այնպիսի եղանակ է, երբ մասնավոր դատողությունների հիման վրա եզրահանգում է կատարվում ընդհանուրի վերաբերյալ։ Օրինակ, ուսումնասիրելով տվյալ սենյակում գտնվող բոլոր գնդակները, և բացահայտելով, որ նրանցից յուրաքանչյուրը սև է` սուբյեկտը կարող է կատարել հետևյալ եզրահանգումը` «Տվյալ սենյակի բոլոր գնդակները սև են»: Մակածությունը` ինդուկցիան, այս դեպքում կունենա հետևյալ տեսքը: 1-ին գնդակը սև է: 2-րդ գնդակը սև է: 3-րդ գնդակը սև է: ...... 10-րդ գնդակը սև է: 15-րդ գնդակը սև է: ...... n-րդ գնդակը սև է: Տվյալ սենյակում բացի ուսումնասիրված գնդակներից ուրիշ գնդակներ չկան: Հետևաբար տվյալ սենյակի բոլոր գնդակները սև են:

Այս օրինակում մասնավոր դատողություններն են «1-ին գնդակը սև է»: «2-րդ գնդակը սև է»: «n-րդ գնդակը սև է:» և այլն: Ընդհանուր դատողությունը մտահանգման եզրակացությունն է` «Տվյալ սենյակի բոլոր գնդակները սև են»: Վերը ներկայացվածը լրիվ ինդուկցիայի օրինակ է: Ինդուկցիան, կարող է լինել նաև ոչ-լրիվ: