Պլուտոն (անգլ.՝ Pluton՝ ստորերկրյա կրակի թագավորության աստվածը հունական դիցաբանության մեջ), առաջանում է քարոլորտի տարբեր խորության մագմայական օջախներից ներդրված մեծ չափերի ներժայթուքային մագմայի սառեցմամբ։ Մարմնի ձևերը և չափերը պայմանավորված են ներփակող ապարների քիմիական կազմով, ներդրվող մագմայի մածուցիկությամբ, նրանում ցնդող բաղադրիչների առկայությամբ և ուղեկցող երկրադինամիկական շարժընթացներով։
Տարբերում են ներարկված մարմինների բաթոլիթներ, լակոլիթներ, լոպոլիթներ, ֆակոլիթներ, շտոկներ և այլն տիպեր։ Նման տիպի ներժայթուքները բնորոշ են լեռնակազմիչ շրջաններին կամ հասուն կղզաաղեղային համակարգերին։ Հայկական լեռնաշխարհի հյուսիսարևելյան մասում է գտնվում Մեղրու պլուտոնը, որը հատում է պալեոզոյան, վերին կավճի և երրորդական հասակի տարբեր չափի կոտրատված ապարները։ Մեղրու պլուտոնը գրավում է 1000 կմ²-ից ավելի տարածք և տեղադրված է Փամբակ-Զանգեզուրյան գոտում։ Մեղրու պլուտոնի հետ է կապված Քաջարանի պղինձ-մոլիբդենային հանքավայրը։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված էՀայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Պլուտոն (այլ կիրառումներ)
