Շավուոտ

Շավուոտ;
	;
Տեսակ	տոն, Three Pilgrimage Festivals? և պետական տոն
Ենթադաս	հրեական տոներ և Three Pilgrimage Festivals?
Ամսաթիվ	6 Sivan?

Շավուոտ (եբրայերեն՝ שבועות‎, աշկենազական արտասանության մեջ Շվուես կամ Շվիես), Պենտեկոստե, տոն հուդայականության մեջ, ուխտագնացության երեք տոներից մեկը, որը նշվել է Սիվանի 6-ին՝ Օմերի 50-րդ օրը։ Տոնի հիմնական կրոնական իմաստը հրեաներին Սինա լեռան վրա Տորայի նվիրումն է Եգիպտոսից Ելքի ժամանակ։ Իսրայելի երկրից դուրս տոնը տևում է երկու օր։

Հիշատակումներ Տորայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բ Օրինաց 16.9,10,16

Տոնի անուններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հագ Շավուոտ, «Շաբաթների տոն (շաբաթներ)»
Հագ Մատան Տորա, «Տորան նվիրաբերելու տոն»
հա-Ացերետ
Հագ հա-Բիկուրիմ, «Առաջին ընծաների տոն (բիկուրիմ)»
Հագ հա-Կացիր

Տոնական միջոցառումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եգիպտոսից Ելքից 50-րդ օրը հրեաները մոտեցել են Սինա լեռանը և Աստծուց ստացել Տորան՝ դրանով իսկ պայմանագիր կնքելով նրա հետ՝ «քահանաների թագավորություն և սուրբ ժողովուրդ» լինելու մասին (Ել. 19: 6), այսինքն՝ ամբողջ սրտով կատարելու Աստծո նոր պատվիրանները և տարածել Աստծո գիտելիքներն ամբողջ աշխարհում։

Հրեական շատ այլ տոների նման, Շավուոտը նշում է ոչ միայն որոշակի պատմական իրադարձություն, այլև տարվա նոր շրջանի սկիզբը և գյուղատնտեսական մեկ այլ շրջանի ավարտ։ Շավուոտը նշվում էր ցորենի բերքի սեզոնի սկզբում։ Սա ուխտագնացության երեք տոներից վերջինն է։ Հին ժամանակներում, այս օրը Տաճարում, կատարվել է նոր բերքի ցորենի երկրորդ ընծա։ Երկու հաց են թխել թարմ աղացած ցորենից և տարել տաճար։ Հաջորդ զոհը հանդիսանում էին մրգերի առաջին պտուղները^[1]։

Տոնի սովորույթներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղոթք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հրեաները տոնական աղոթք են կատարում այս տոնին նվիրված ներդիրներով։ Առավոտյան ասում են գալել։ Նախքան Տորայի ընթերցումը, Աշխենազի համայնքները կարդում էին Հռութի գիրքը (Հռութ)։ Կոհեն զանգելուց հետո ընթերցվում է ախդամոտը։ Տորան կարդալիս Տասը պատվիրաններն ընթերցվում են։ Սեֆարդյանների մեջ ընդունված է կարդալ Ազհարոտը, որը գրել է Շլոմո իբն Գեբիրոլը։

Լրացուցիչ գործածություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընդունված է Սինագոգները զարդարել կանաչով։ Թալմուդի հիման վրա ավանդաբար հաստատվել է «Տիկկուն Լեյլ Շավուոտը» կամ Թալմուդը ամբողջ գիշեր ուսումնասիրելը։ Երուսաղեմում մարդկանց բազմությունը գիշերը գնացել է Լացի պատի մոտ և այնտեղ առաջին աղոթքն արել։ Սինագոգներում նրանք դուրս են հանել Տորայի մագաղաթը և կարդացել պատմությունը, թե ինչպես է այն տրվել, տասը պատվիրանների տեքստը և մի հատված, որը պատմում էր Տաճարում Շավուտի տոնակատարության օրենքների մասին։

Շավուոտում տոնական ճաշը անպայման ներառել է կաթնամթերք և ալյուր պարունակող կերակուրներ՝ պանիր, կաթնաշոռ, թթվասեր, կաթնաշոռով նրբաբլիթներ, կարկանդակներ, տորթեր, մեղրով տորթեր, կարկանդակներ։ Այս սովորույթը սկիզբ է առել Տորայի շնորհման օրվանից։ Սինա լեռից վերադառնալով ճամբար և չհասցնելով մաքրել ափսեները՝ հրեաները բավարարվել են կաթնամթերքով։ Այդ ժամանակվանից, հարգանքի տուրք մատուցելով անցյալին, Շավուոտին միայն կաթ են ուտում^[1]։

Տոնի զոհաբերություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տաճարի գոյության ընթացքում կատարվել են համապատասխան զոհաբերություններ

Քրիստոնեության Պենտեկոստե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուղղափառ քրիստոնյաները նշել են Զատիկին հաջորդող 50-րդ օրը (հաշվի առնելով, որ Զատիկը 1-ին օրն է)։ Առաքյալների Պենտեկոստեի կամ Սուրբ Հոգու իջման տոնը, որը կոչվում է նաև Սուրբ Երրորդության տոն, իսկ 51-ին` Սուրբ Հոգու տոն։ «Գործեր» գրքի համաձայն՝ Պենտեկոստեի օրվա գալուստին, առաքյալները միաձայն համաձայնվել են, երբ Սուրբ Հոգին իջավ նրանց վրա։