Մինսկի ռմբակոծություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Մինսկի ռմբակոծություն, նացիստական Գերմանիայի ավիացիայի (1941 թվականի հունիսին) և ԽՍՀՄ ավիացիայի (1943-1944 թվականներ) կողմից իրականացվող ռազմական ռմբակոծիչ ավիահարվածների շարքը Բելառուսի ԽՍՀ մայրաքաղաք Մինսկում Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ։

1941 թվականի հունիս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1941 թվականի հունիսի 22-ին առաջին գերմանական ռումբերն ընկել են Մինսկի փողոցներ[1]։

Հունիսի 23-ին գերմանական ինքնաթիռները 11 անգամ հայտնվել էին քաղաքի վերևում, սակայն ռմբակոծում էին միայն երկաթուղային կայարանի շրջանը և օդանավակայանները։

Հունիսի 24-ի առավոտյան սկսվել են Մինսկի զանգվածային ռմբակոծությունները։ Քաղաքի վրա հարձակումները շարունակվել են մինչև երեկոյան ժամը 9-ը՝ 20-30 րոպե պարբերականությամբ։ Այդ օրը շարքից հանվել են էլեկտրականությունն ու ջրատարը, կանգ են առել տրամվայները, դադարեցրել են աշխատանքը հացի գործարանն ու խանութները։ Հրդեհներ են բռնվել քաղաքի ողջ արևելյան մասում և նրա կենտրոնում։ Այդ ժամանակ Մինսկում տները հիմնականում փայտից էին, այդ պատճառով կրակը կայծակնային արագությամբ մի շենքից տեղափոխվում էր մյուս շենք։ Քաղաքացիական պաշտպանության հրշեջ ջոկատները պայքարել են կրակի դեմ, վիրավորներին դուրս են հանել փլված շենքերի տակից, սակայն հրդեհների տարածման վրա էական ազդեցություն չեն ունեցել։

Քաղաքում ավիահարվածները շարունակվել են մինչև հունիսի 27-ը, իսկ 1941 թվականի հունիսի 28-ին քաղաք են մտել գերմանական զորքերը։

Հակաօդային պաշտպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մինսկը պաշտպանած ԽՍՀՄ ՀՕՊ զորքերի 7-րդ բրիգադի զենիթային զենիթահրթիռային համակարգերը չեն կարողացել դիմակայել գերմանական ավիացիայի հարվածներին։ Միայն 1941 թվականի հունիսի 25-ին նրանք կարողացան հասնել ուժեղացման, բայց արդեն ուշ էր։ Հունիսի 26-ին իրավիճակը Մինսկի շրջանում կտրուկ վատացել է, և բրիգադը հրաման է ստացել մեկնել Բորիսով քաղաք։

Ավիահարվածների արդյունքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ենթադրվում է, որ 1941 թվականին գերմանական ռմբակոծիչ ավիացիայի 6-օրյա հարվածների ընթացքում ավերվել է Մինսկի քաղաքի բնակելի կառուցապատման 80 %-ը, ամբողջությամբ ոչնչացվել է քաղաքի կենտրոնական շրջանը և երկաթուղային հանգույցը, 330 արդյունաբերական ձեռնարկություններից ավերվել է 313-ը։ Մինսկի շատ ավելի մեծ ավերածություններ են պատճառվել հենց խորհրդային ավիացիայի կողմից իրականացված ռմբակոծությունների արդյունքում, որոնք անցկացվել են գրեթե մեկ տարի՝ 1943 թվականի մայիսից մինչև 1944 թվականի հուլիսը։

Մարդկային զոհերի ճշգրիտ թիվը հաշվարկելն անհնար էր, քանի որ փլված շենքերի տակ փլատակների տակ շատ բնակիչներ էին զոհվել (ռմբակոծիչների շինարարությունը նախատեսվում էր սկսել միայն 1941 թվականի աշնանը)։ Քաղաքի որոշ վայրերում փլատակները չեն մաքրվել ընդհուպ մինչև պատերազմի ավարտը։ 1945 թվականին գերմանական օկուպանտների վայրագությունների հետաքննության Մինսկի մարզային հանձնաժողովը հայտարարել էր, թե իբր Մինսկի 186 բնակիչներ են զոհվել ռմբակոծությունների ժամանակ, ընդ որում՝ չճշտելով, թե կոնկրետ որ ժամանակաշրջանի զոհերի մասին է խոսքը (1941 կամ 1943-1944 թվականներ)։ Գերմանական սանիտարական ծառայության աշխատակիցների տվյալներով՝ 1941 թվականի օգոստոսի 1-ի դրությամբ քաղաքի փլատակների տակ մնացել է ևս 600-ից մինչև 700 մարդկային մարմին[2]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]