Մաևիցա

Մաևիցա
Տեսակ	լեռնաշղթա
Երկիր	Բոսնիա և Հերցեգովինա
Լեռնաշղթա	Դինարյան բարձրավանդակ
Բարձրություն (ԲԾՄ)	916 մետր
Երկարություն	50 կմ

Մաևիցա, ոչ բարձր լեռնաշղթա և պատմական տարածք Բոսնիայի և Հերցեգովինայի հյուսիս-արևելքում։ Սահմանակցում է Պասավինա և Սեմբերիա շրջաններին հյուսիսում և Սպրեչ գետի հովտում՝ հարավից։

Ամենաբարձր կետը Ստոլիցե լեռն է (916 մ)՝ Տուզլա քաղաքից 16 կմ արևելք։ Այդ գագթին նախկինում տեղակայված է եղել հեռուստատեսային ալեհավաք (ավերվել է 1995 թվականին ՆԱՏՕ-ի ռմբակոծության ժամանակ)։ Մի քանի այլ լեռներ գտնվում են 800-ից 900 մ բարձրության վրա։ Լեռնաշղթան հիմնականում գտնվում է Բոսնիայում և Հերցեգովինայում և մասամբ Սերբիայի Հանրապետությունում։ Մաեվիցա լեռնաշղթայի մեծ մասը ծածկված է անտառներով։

Հիմնական լեռնաշղթան ձգում է հյուսիս-առևմուտքից հարավ-արևելք(Սրեբրենիկից Զվորնիկի ուղղությամբ)։ Լեռնաշղթայի գագաթները՝ Օկրեսնիցա (815 մ), Օպակովիցա (690 մ), Ստուբլիչ(721 մ), Տաբակովե-Ստրանե(572 մ), Կիցել (673 մ), Գավրանիչ (720 մ), Գրեդա (803 մ), Մեդժեդնիկ (842 մ), Բուսյա (845 մ), Դրագանովաց (779 մ), Կոնից (903 մ), Ստոլիցե (916 մ), Մալա-Ելիցա (879 մ), Վելիկա-Ելիցա (878 մ)^[1]։ Արևմուտքում և արևելքում լեռնաշղթայի լեռնային մասն անցնում է և ձգվում դեպի Դրինա և Տինա գետերի հովիտներ։ Կազմված է հիմնականում Էոցենից, Օլիգոցենից, Միոցենից և Պլիոցենից։ Տրիասովյան, Յուրայի և Մելովյան ժամանակաշրջանները և Մագմայական ապարները հանդիպում են ավելի ուշ։ Մաեվիցա լեռնաշղթայի անմիջական հարևանությամբ տարածվում են ածխային և նավթային հանքավարեր^[2]։ Լեռնաշղթայով անցնում է ջրբաժան Սավա, Դրինա և Սպրեչա գետերի միջև։

Բանահյուսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մաեվիցայի լեռներում ապրող սերբերն ունեին իրենց սովորույթները։ Օրինակ, երբ մոտենում էին կակտաբեր ամպերը, նրանք տան առաջ դնում էին փոքր սեղան, վրան քիչ քանակությամբ աղով լցված կավե խեցաման և խաչաձև կրակխառնիչ։ Նրանք համարում էին, որ այդ առարկաները կարող են քշել ամպերը^[3]։ Տեղի բնակչությունն ուներ նաև սովորություն՝ գուշակելու բերքը. եզի աջ շչակի վրա դրվում էր ժապավեն և եզն այդ ժապավենը ինչքան հեռու նետեր իրենից, այդքան ավելի շատ կլիներ բերքը^[4]։