Մարգարե (մանրանկարիչ, 13-րդ դար)
- Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մարգարե (13-րդ դար) (այլ կիրառումներ)
Մարգարե | |
---|---|
Ծնվել է | անհայտ[1] |
Վախճանվել է | անհայտ[1] |
Ազգություն | հայ |
Մասնագիտություն | մանրանկարիչ |
Մարգարե (անհայտ[1] - անհայտ[1]), XIII դարի հայ մանրանկարիչ։ 1211–ին ծաղկել է «Հաղպատի Ավետարանը»։ Բարձրարվեստ են հատկապես խորանները և «Քրիստոսի մուտքը Եղուսաղեմ» տերունական նկարը։ Դրանք տոգորված են կենսախնդությամբ և լավատեսությամբ, որին նպաստում են ոչ միայն պատկերված բուսական և կենդանական աշխարհի թավշերանգ ու ծաղկաոթիթ գույները, այլև, ասես, ուղղակի իրականությունից վերցված պերսոնաժները։ Այդ լավատեսությունն ու կենդանությունը որոշ գծերով շարունակում են Թորոս Տարոնացու և Գրիոգոր Տաթևացու ստեղծագործություններում և այդ ժամանակ ու հետագայում հատուկ էր արևելյան արաբական–քրիստոնեական ու իսլամական արվեստներին։ Խորանները կազմված են սյուներին հանգչող ուղղանկյուն գորգաձև գլխազարդերով, որոնց ներքին դաշտում ընդելուզված են բուսազարդ համակենտրոն կամարներ։ Քիվերի ու պատվանդանների ծայրերում նկարված են նռերի, ձիթենի, արմավենի և այլ ծառերի ու թփեր, աքաղաղ, սիրամարգ, ծառին փաթաթված եղջերավոր օձ, հուշկապարիկ, որոնց մի մասը բացակայում է մինջնադարյան «խորանների մեկնություններում», բայց գործածվում են հետագայում Կիլիկիայի և Գլաձորի մանրանկարչական դպրոցներում։ Մարգարեի մանրանկարներում միաժամանակ հանդես են գալիս սիմվոլիկը և աշխարհիկը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 300)։ |