Հյուսիսային Կալիֆոռնիա
| Նահանգ | ||
|---|---|---|
| Հյուսիսային Կալիֆոռնիա | ||
 | ||
| Երկիր |  ԱՄՆ | |
| Համայնք | Կալիֆոռնիա | |
| Այլ անվանումներ | Հյուսիսային Կալիֆոռնիա | |
| Բնակչություն | 15,376,997 մարդ | |
| ||
Հյուսիսային Կալիֆոռնիան (հայտնի է որպես ՆորԿալ (խոսակցական անվանում), իսպաներեն ՝ նորտե դե Կալիֆոռնիա),որը ԱՄՆ-ի Կալիֆոռնիա նահանգի հյուսիսային հատվածն է։ Միացնելով պետության ամենահյուսիսային 48 մարզերը[1][2], որի հիմնական բնակեցման կենտրոններն են Սան Ֆրանցիսկո Բեյ Տարածքը (Սան Խոսե քաղաքների կողմից խարիսխված Օքլենդ), Մեծ Սակրամենտոյի տարածքը (խարիսխված է Սակրամենտոյի նահանգի մայրաքաղաք Սակրամենտոյի կողմից) և մետրոպոլիտան Ֆրեզնո տարածքը (ֆրեզնո քաղաքի խարիսխով)։ Հյուսիսային Կալիֆոռնիան իր մեջ պարունակում է նաև կարմիր ծառերով անտառներ Սիեռա Նևադայի հետ միասին՝ ներառելով Յոսեմիտ հովիտը և Թահո լճի մի մասը, Շաստա լեռը (Կասկադի տարածքում երկրորդ ամենաբարձր գագաթը Րեյներից հետո Վաշինգտոնում), իսկ Կենտրոնական հովտի մեծ մասը Աշխարհի ամենաարդյունավետ գյուղատնտեսական շրջաններն են։
48 շրջանի սահմանումը չի օգտագործվում Հյուսիսային Կալիֆոռնիայի մեգառեգիոնի համար՝ լինելով ԱՄՆ-ի 11 մեգառեգիոններից մեկը։ Մեգառեգիոնի տարածքը սահմանվում է մետրոպոլիտան Ֆրեզնոյի հյուսիսից դեպի Մեծ Սակրամենտո, իսկ Բեյ տարածքից արևելք Նևադայի նահանգային գծի շուրջ ՝ գերազանցելով ամբողջ Թահո-Ռենո լիճի տարածքը[3]։
Բնիկ ամերիկացիների կողմից տարածքի բնակեցման ապացույցները վկայում են դրա բնակեցման մասին առնվազն 19,000 տարի առաջ և հաջորդող մարդկային հոսքերի ալիքները կոլումբիական հյուսիսային ամերիկայի տարածքը ամենամարդաբնակներից են դարձրել։ Եվրոպական հետազոտողները 16-րդ դարի սկզբից մինչև 18-րդ դարի կեսերը Կալիֆոռնիայում բնակություն չեն հաստատել։ 1770 թվականին Իսպանացի միսիոներները Մոնթերեյում առաջին եվրոպացի բնակիչներն էին տարածքում, որին հաջորդեցին այլ միսիոներներ, ովքեր բնակվեցին ափի երկայնքով՝ ի վերջո բնակություն հաստատելով մինչև Սոնոմա շրջանի մոտ։
Նկարագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը].png)
Հյուսիսային Կալիֆոռնիան պաշտոնական աշխարհագրական ձևավորում չէ։ Կալիֆոռնիայի հյուսիս-հարավ միջանցքի բաժանումը մոտ 37° լայնություն ունի՝ Սան Ֆրանցիսկոյի մակարդակի մոտ։ Ժողովրդագրորեն, չնայած, Հյուսիսային Կալիֆոռնիան սովորաբար վերաբերում է նահանգի հյուսիսային 48 շրջաններին։ Կալիֆոռնիայի մեծ չափի եւ բազմազան աշխարհագրության պատճառով նահանգը կարող է բաժանվել նաև այլ կերպով։ Օրինակ, Կենտրոնական հովիտը տարածաշրջան է, որը ինչպես մշակութային, այնպես էլ տեղագրական առումներով առանձնանում է ափային Կալիֆոռնիայից, մինչդեռ հյուսիսային և հարավային Կալիֆոռնիաների բաժանման ժամանակ, Սակրամենտո հովիտը և Սան Ջոակին վալլիի մեծ մասը սովորաբար տեղագրվում են Հյուսիսային Կալիֆոռնիային։
Հաճախ դիտարկվում է նահանգը Սան Ֆրանցիսկո Բեյ տարածքի և Սակրամենտոյի մետրոպոլիտենի շրջանների լրացուցիչ բաժանում։ Եզրային հյուսիսային բնակիչները զգացել են իրենց չներկայացված նահանգային կառավարությունում և 1941թ.-ին նախաձեռնել են հարավ-արևմտյան Օրեգոնի հետ միասին նոր նահանգ ձևավորելու փորձ՝ Ջեֆերսոն անվանմամբ, իսկ ավելի ուշ՝ օրենք ներկայացնել Կալիֆոռնիան երկու կամ երեք նահանգների բաժանաելու վերաբերյալ։ Բեյ տարածքից հյուսիս ափամերձ տարածքը նշված է,որպես Հյուսիսային ափ, մինչդեռ Սակրամենտոյի ներքին շրջանը տեղացիների կողմից նշվում է որպես Նորթսթեյթ[4]։
Հյուսիսային Կալիֆոռնիա անվանումն օգտագործվել է 2018 թ.-ին Կալիֆոռնիայի քվեաթերթիկում առաջարկվող նոր նահանգը կոչելու համար, որը ձևավորվում էր ներկայիս նահանգը երեք մասի բաժանելով[5]։
Նշանակությունը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կալիֆոռնիայի ոսկու տենդի իրադարձություններից ի վեր Հյուսիսային Կալիֆոռնիան առաջատարն է աշխարհի տնտեսական, գիտական և մշակութային ոլորտներում։ 19-րդ դարում ոսկու հանքարդյունաբերության և տեխնիկայի զարգացումից մինչև աշխարհահռչակ և առցանց բիզնես մոդելների զարգացումը (ինչպիսիք են Apple, Hewlett-Packard, Google, Yahoo!, եւ eBay) Հյուսիսային Կալիֆոռնիան եղել է բիզնեսի ստեղծման առաջատարներից մեկը։ Մշակութային ներդրումները ներառում են Անսել Ադամսի, Ջորջ Լուկասի և Քլինթ Իսթվուդի աշխատանքները և այլն։ Նորարարության այլ օրինակներ բազմազան դաշտերում ՝ Գենենտեչից (գենետիկական ինժեներիայի զարգացում եւ առեւտրայինացում) դեպի CrossFit որպես պիոներ մարդու էքստրեմալ ֆիտնեսի և մարզումների մեջ։ Այն նաև համարվում է արևմտյան ափի ամենամեծ օդուժի բազաներից մեկի և Կալիֆոռնիայի ամենամեծ՝ Տրեվիս Օդուժի բազայի օրրանը։
Քաղաքները
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հյուսիսային Կալիֆոռնիայի ամենամեծ մետրոպոլիտենի տարածքը Սան Ֆրանցիսկո Բեյ տարածքն է, որը բաղկացած է 9 շրջաններից ՝ Ալամեդա, Կոնտրա Կոստա, Մարին, Նապա, Սան Ֆրանցիսկո, Սան Մատեո, Սանտա Կլարա, Սոլանո և Սոնոմա շրջաններից։ Բացի այդ այն ներառում է նաև Սան Ֆրանցիսկոյի, Սան Ժոզեի, Օքլանդի և նրանց բազմաթիվ քաղաքամերձ շրջանները։
-
Սան Ֆրանցիսկո՝ երկրորդ ամենաբնակեցված քաղաքը Հյուսիսային Կալիֆոռնիայում և առաջատար արդյունաբերական կենտրոն Սան Ֆրանցիսկո Բեյ տարածքում։ Դրա ամենաբնակեցված տարածքը 4․7 միլիոն բնակչությամբ, որը 14-րդն է իր մեծությամբ ԱՄՆ-ում։ -
Օքլանդ՝ Հյուսիսային Կալիֆոռնիայի աֆրոամերիկացի բնակչության կենտրոն։ -
Սակրամենտո՝ Կալիֆոռնիայի մայրաքաղաքը և Սակրամենտո մետրոպոլիտան տարածքի հիմնական քաղակը՝ 2․5 միլիոն բնակչությամբ։ -
Սան-Խոսե՝ ամենաբնակեցված քաղաքը Հյուսիսային Կալիֆոռնիայում և 10-րդը ԱՄՆ-ում, հանդիսանում է սիլիկոնայի հովտի կենտրոնը՝ առաջատար տեխնոլոգիական կենտրոնը ԱՄՆ-ում՝ 1․9 միլիոն բնակչությամբ։ -
Ֆրեզնո՝ երրորդ ամենաբնակեցված տարածքը Հյուսիսային Կալիֆոռնիայում և հինգերորդը Կալիֆոռնիայում։
.jpg)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Morgan, Neil (1963 թ․ ապրիլի 19). «Westward Tilt: Northern California». Lodi News-Sentinel. Lodi, California. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- ↑ John E. Kent, ed. (1917). Kent Guide Manual (Harrison Narcotic Law) and Progressional Registry. San Francisco: The Service Press. էջ 6.
- ↑ Metcalf, Gabriel; Terplan, Egon (November–December 2007). «The northern California megaregion». The Urbanist. San Francisco Planning and Urban Research Association. Վերցված է 2009 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
- ↑ Wiles, Tay (2018 թ․ հունվարի 22). «A separatist state of mind». High Country News (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 17-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ Groves EM, Khoshchehreh M, Le C, Malik S (Aug 2014). «Effects of weekend admission on the outcomes and management of ruptured aortic aneurysms». J Vasc Surg. 60 (2): 318–24. doi:10.1016/j.jvs.2014.02.052. PMC 4121436. PMID 24709439.