Jump to content

Հեռուստատեսություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Հեռուստատեսություն, գիտության, տեխնիկայի մշակույթի բնագավառ, որը կապված է ռադիոէլեկտրոնային միջոցներով հեռավորության վրա տեսողական ինֆորմացիայի (շարժվող պատկերների) հաղորդման հետ։ Հեռուստատեսային համակարգը կառուցվում է մարդու աչքի առանձնահատկությունների հաշվառմամբ, քանի որ աչքն է տեսողական ինֆորմացիայի ընդունիչը։ Իրական աշխարհն ընկալվում է իբրև գույների, ծավալայնության և շարժման միասնություն։ Ժամանակակից հեռուստատեսությունն սկզբունքորեն լուծել է այդ երեք հատկությունների վերարտադրման խնդիրը, թեև ծավալայնության վերարտադրումը դեռևս գործնականում ներդրված չէ։ Միաժամանակ ընդլայնում է տեսողական հնարավորությունները՝ տեսանելի դարձնելով ինֆրակարմիր, ուլտրամանուշակագույն, ռենտգենյան կամ ուլտրաձայնային ալիքներով ճառագայթվող առարկաները։ Պատկերի հեռուստատեսային հաղորդման հիմքում ընկած է 3 հաջորդական ֆիզիկական պրոցես՝

  • լուսային էներգիայի փոխակերպումը էլեկտրական ազդանշանների,
  • էլեկտրական ազդանշանների հաղորդումը և ընդունումը,
  • էլեկտրական ազդանշանների փոխակերպումը լուսային իմպուլսների։

Ամբողջ աշխարհում հեռուստատեսային հեռարձակումը ֆինանսավորվում է պետության, գովազդի, լիցենզավորման (հարկման ձևի), բաժանորդագրության կամ դրանց ցանկացած համակցության միջոցով[1][2]: Եկամուտները պաշտպանելու համար բաժանորդագրությամբ հեռուստաալիքները սովորաբար կոդավորված են, որպեսզի ապահովեն, որ միայն բաժանորդները ստանան վերծանման կոդերը՝ ազդանշանը դիտելու համար: Վճարովի հեռուստատեսային ծառայությունների մեծ մասը գրեթե բացառապես կախված է անհատական հաճախորդների կողմից վճարվող ամսական բաժանորդագրության վճարներից[3][4][5]: Անկոդավորված ալիքները հայտնի են որպես ազատ եթերային կամ FTA: 2009 թվականին համաշխարհային հեռուստատեսային շուկան ներառում էր 1 217,2 միլիոն հեռուստատեսային տնային տնտեսություններ, որոնցից առնվազն մեկը հեռուստացույց ուներ, և ընդհանուր եկամուտը կազմեց 268,9 միլիարդ եվրո (1,2% անկում՝ համեմատած 2008 թվի հետ)[6]: Հյուսիսային Ամերիկան ուներ հեռուստատեսային եկամուտների շուկայի ամենամեծ բաժինը՝ 39%, որին հետևում էին Եվրոպան (31%), Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանը (21%), Լատինական Ամերիկան (8%), ինչպես նաև Աֆրիկան և Միջին Արևելքը (2%)[7]: Գլոբալ մասշտաբով, հեռուստատեսային եկամուտների տարբեր աղբյուրները բաժանվում են 45-50% հեռուստատեսային գովազդից, 40-45% բաժանորդագրության վճարներից և 10% պետական ֆինանսավորումից[8]:

Հեռուստատեսությունը կարևոր դեր է խաղացել 20-րդ և 21-րդ դարերի սոցիալականացման մեջ: Հեռուստատեսության բազմաթիվ ասպեկտներ կան, որ կարելի է քննարկել, այդ թվում՝ բացասական խնդիրներ, ինչպիսին են մեդիաներում բռնությունը[9][10]: Ընթացիկ հետազոտությունները պարզել են, որ սոցիալական մեկուսացում կրող մարդիկ կարող են օգտվել հեռուստատեսությունից՝ իրենց սիրելի հեռուստաշոուի և ֆիլմերի կերպարների հետ պարասոցիալական կամ արհեստական հարաբերություններ ստեղծելու համար՝ որպես միայնության և սոցիալական զրկվածության զգացումը դնելու միջոց: Բազմաթիվ հետազոտություններ ցույց են տվել, որ կրթական հեռուստատեսությունը շատ առավելություններ ունի: Հավատի առումով, բազմաթիվ քրիստոնեական դավանանքներ օգտագործում են հեռուստատեսությունը՝ կրոնական հեռարձակումներ կազմակերպելու համար:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Regulation of Television Broadcasting». communication.iresearchnet.com. Վերցված է 2024-10-11-ին.
  2. «The Business of Television» (PDF). www.swlaw.edu. Վերցված է 2024-10-11-ին.
  3. «How Can Pay TV Coexist With OTT in the Evolving Subscription Industry?». bsgroup.eu. Վերցված է 2024-10-11-ին.
  4. «Avantages Et Inconvénients De L'abonnement Pour Les Clients Professionnels». unsubby.com. Վերցված է 2024-10-11-ին.
  5. «Most US Households Won't Have a Pay TV Subscription by 2024». www.emarketer.com. Վերցված է 2024-10-11-ին.
  6. «Global TV 2010 - Markets, Trends Facts & Figures (2008-2013)». www.international-television.org. Վերցված է 2024-10-11-ին.
  7. «World Television Markets 2009». www.international-television.org. Վերցված է 2024-10-11-ին.
  8. «Global TV Market Report 2009 (Update)». www.international-television.org. Վերցված է 2024-10-11-ին.
  9. «Television on Television Violence: Perspectives from the 70s and 90s». openvault.wgbh.org. Վերցված է 2024-10-11-ին.
  10. «The impact of television on young generation». www.indiastudychannel.com. Վերցված է 2024-10-11-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 367
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հեռուստատեսություն» հոդվածին։