Սրբոց Հրեշտակապետաց վանք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Հայկական վանք (Սերբիա)ից)
Սրբոց Հրեշտակապետաց վանք
Հիմնական տվյալներ
Տեսակվանք
ԵրկիրՍերբիա Սերբիա
ՏեղագրությունՍոկոբանյա և Սոկոբանյա համայնք
ԴավանանքՍերբ ուղղափառ եկեղեցի
ԹեմՏիմոկի թեմ
Հիմնական ամսաթվերը1392
Հիմնադրված1392
Քարտեզ
Քարտեզ
 Jermenčić Monastery Վիքիպահեստում

Հայկական վանք (սերբ.՝ Манастир Јерменчић, Manastir Jermenčić, Երմենչիչի վանք), սերբ ուղղափառ եկեղեցի Տիմոկի թեմի վանք, որը գտնվում է Սերբիայում՝ Օզրեն լեռան վրա։ Նվիրված է Գաբրիել և Միքայել հրեշտակապետներին։ Ավանդության համաձայն, վանքը 1392 թվականին հիմնել են հայերը[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

14-րդ դարի վերջին՝ Կոսովոյի դաշտում ճակատամարտի նախօրեին, հայկական ջոկատը, որտեղ մի քանի հազար մարդ էր կռվում թուրքական զորքերի կազմում, իմանալով, որ պետք է կռվեն քրիստոնյաների դեմ, լքում է թուրքերի ճամբարը և անցնում սերբերի կողմը։ Մնալով Սերբիայում՝ հայ զինվորները բնակավայր են հիմնել Օզրեն լեռան մոտակայքում։ Լեռան հյուսիսարևմտյան մասում գտնվող տարածքը, որտեղ հայերը բնակություն են հաստատել, սկսել է կոչվել Երմենչիչ (հայկական)։ Այստեղ էլ 1392 թվականին հայերը հիմնադրել են համանուն վանքը՝ Երմենչիչ վանքը (հայկական վանք), որը շատ հարուստ է եղել և ունեցել է մինչև չորս հարյուր վանական[2][3]։ Ավանդության համաձայն՝ վանքը հիմնադրել են թուրքերի հալածանքներից փախած հայ վանականները[4], մեկ այլ ավանդություն ասում է, որ վանքը հիմնել են սինացի վանականները՝ բռնակալ Ստեֆան Լազարևիչի հաշվին։

1796 թվականին թուրքերը այրել ու ավերել են վանքը, իսկ վանականները փախել են Ֆրուշկա Գորա[4]։ 1806 թվականին վանքը վերականգնվել և վերածվել է ռազմական հիվանդանոցի, որտեղ Դելիգրադի ճակատամարտից հետո բերել են վիրավոր զինվորներին։ 1815 թվականին Երմենչիչի վանքը կրկին ավերվել է, բայց մոտավորապես 1892 թվականին այն կրկին վերակառուցվել է։ 1926 թվականին վանքը նորից ավերվել է և այդ վիճակում մնացել մինչև 20-րդ դարի 80-ականների վերջը, որից հետո այն վերականգնվել է[5]։

Մինչ օրս ողջ վանքից պահպանվել են միայն Սուրբ Գաբրիել և Միքայել հրեշտակապետների եկեղեցիները[2]։ Վերջինս գործող չէ, սակայն ամեն տարի՝ հուլիսի 26-ին, Սուրբ Գաբրիել հրեշտակապետի եկեղեցում մեծ թվով մարդիկ են հավաքվում։

Տեղակայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վանքը գտնվում է Օզրեն լեռան վրա, ծովի մակարդակից 850 մետր բարձրության վրա, Սոկոբանյա քաղաքից (8.5[3]) կմ հեռավորության վրա[3]։ Վանքի շրջակայքում կան խմելու ջրի երեք (չորս) աղբյուրներ, որոնք համարվում են բուժիչ. դրանցից մեկը բուժում է աչքի հիվանդություններ[3]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Слава манастира Јерменчић». spc.rs (սերբերեն). 2017 թ․ հուլիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 12-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 11-ին.
  2. 2,0 2,1 Погосян (Хахбакян) Г. Г. / К изучению памятников армянской архитектуры и топонимики в Сербии //Регион и мир. 2017. Т. VIII. № 1. С. 63-73.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Manastir Jermenčić na Ozrenu». Soko Banja Smestaj.[1](չաշխատող հղում)
  4. 4,0 4,1 «Озрен: Свети кутак на 850 метара». Novosti.rs (սերբերեն). 2013 թ․ հունիսի 15. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 11-ին.
  5. Бабкен Симонян (2006 թ․ դեկտեմբերի 25). «Армяне в Сербии в XIII-XX веках». Анив.[2](չաշխատող հղում)