Երկրաշարժ Իկիկեում (2014)
| Երկրաշարժ Իկիկեում | |
|---|---|
| Տեսակ | երկրաշարժ և ցունամի |
| Երկիր |  Չիլի, .svg){kind=small} Պերու և .svg){kind=small} Բոլիվիա |
| Տարեթիվ | ապրիլի 1, 2014 |
| Զոհվածներ | 6 մարդ |
 2014 Iquique earthquake Վիքիպահեստում | |
Իկիկեի երկրաշարժ, հզոր երկրաշարժ, որը տեղի է ունեցել 2014 թվականի ապրիլի 1-ին Չիլիի ափից 85 կմ հյուսիս-արևելք՝ 8,2 մագնիտուդով, որը մարդկային զոհերի, ավերածությունների և ցունամիի առաջացման պատճառ է դարձել։ Երկրաշարժի էպիկենտրոնը գտնվել է Իկիկե քաղաքից մոտ 95 կմ (59 մղոն) հյուսիս-արևմուտք։ Երկրաշարժի հիպոկենտրոնը գտնվել է 20 կմ խորության վրա։ Ստորգետնյա ցնցումները գրանցվել են տեղական ժամանակով 20:46-ին:
Ցնցումները ցունամի են առաջացրել, Իկիկեի ափերի մոտ ալիքների բարձրությունը հասել է երկու մետր 11 սանտիմետրի։ Նման չափերի ալիքներ են նկատվել նաև Պիսագուայի և Արիկայի մոտ[1]։ Իշխանությունները բնակչության տարհանում են հայտարարել Չիլիի և Պերուի մի շարք ափամերձ շրջաններում։ Չիլիի հյուսիսային շրջանը տարերային աղետի գոտի է հայտարարվել[2]։ Հաջորդ օրը Ճապոնիայի Իվատե պրեֆեկտուրայի նավահանգստում մինչև 40 սմ ալիքներ են նկատվել[3]։
Ապրիլի 3-ի վերջին տվյալներով՝ տարերքի հետևանքով զոհվել է վեց մարդ։ 2014 թվականի ապրիլի 2-ին տեղի ունեցած առաջին երկրաշարժից հետո գրանցվել է տարբեր ուժգնության ևս մոտ 20 ցնցում (դրանցից մի քանիսի մագնիտուդը կազմել է մոտ 6 բալ)[4]։
Երկրաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երկրաշարժ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հետևանքները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չորս տղամարդ մահացել է սրտի կաթվածից, իսկ մի կին մնացել է փլուզված պատի տակ[4]։ Ընդհատվել է էլեկտրաէներգիայի և ջրի մատակարարումը որոշ Արիկայի որոշ շրջաններում[5]։
Երկրաշարժից հետո Իկիկե կանանց բանտի շենքի մի մասը փլվել է ստորգետնյա ցնցման ժամանակ, ինչի հետևանքով բանտից փախել է շուրջ 300 բանտարկյալ[6]։ Այս պահի դրությամբ 137 բանտարկյալներ վերադարձել են իրենց բանտերը, սակայն 152 կին դեռ ազատության մեջ է[7]։
Հետցնցումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ցունամի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չիլիի Իկիկե քաղաքում 2014 թվականին տեղի ունեցած ցունամին կապված է Ռիխտերի սանդղակով 8,2 բալ ուժգնությամբ խոշոր երկրաշարժի հետ։ Չիլին գտնվում է բարձր սեյսմիկ ակտիվություն ունեցող տարածքում, ուստի Երկրաշարժերն ու ցունամիները հաճախակի են այս գոտում։ Այս անգամ բնական տարերքը հանգեցրել է քաղաքային բանտի ավերմանը, ինչի կապակցությամբ դրա պատերը լքել են շուրջ 300 բանտարկյալներ։ Չնայած այն հանգամանքին, որ ալիքները տեղ-տեղ հասնում էին 2 մետր բարձրության, հնարավոր եղավ խուսափել բազմաթիվ կորուստներից։ Հայտարարվել է Չիլիի և Պերուի ափերի բնակիչների ժամանակին տարհանում։ Միայն մի քանի մարդ Է զոհվել։ Ցունամին ամենանշանակալին է, որը տեղի է ունեցել անցյալ տարի Չիլիի ափերին։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Tsunami Message Number 6 Արխիվացված 2014-04-02 Wayback Machine, NWS Pacific Tsunami Warning Center, 1 April 2014
- ↑ «Tsunami warning after 8.2 quake strikes off Chile». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 23-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 2-ին.
- ↑ «Japan hit by Tsunami waves on 3 April after Chilean Earthquake». IANS. news.biharprabha.com. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
- ↑ 4,0 4,1 «8.2 earthquake hits Chile, killing 6 and displacing 80,000». RT. 2014 թ․ ապրիլի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
- ↑ «Reposición de servicios básicos ha sido más lenta en comunas de Iquique y Alto Hospicio | Nacional | LA TERCERA». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 3-ին.
- ↑ [«Chile earthquake triggers tsunami warning and evacuation — live updates | World news | theguardian.com». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Chile earthquake triggers tsunami warning and evacuation — live updates | World news | theguardian.com]
- ↑ [«Chile earthquake triggers tsunami warning and evacuation — live updates | World news | theguardian.com». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Chile earthquake triggers tsunami warning and evacuation — live updates | World news | theguardian.com]
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Información del terremoto del Gobierno de Chile.
- Información del sismo en ONEMI.
- Dos sismos de 7.8 y 6.4 grados se registran en Chile
- Evacuaron de emergencia a Bachelet
- M8.2 — 95km NW of Iquique, Chile — United States Geological Survey
- Tsunami alert after 8.2 quake strikes off Chile — BBC News
- 5 Dead After Powerful Quake Strikes Off Chile’s Coast — ABC News
- Powerful earthquake strikes off Chile Արխիվացված 2014-04-03 Wayback Machine — CNN
- Tsunami Travel Time Map — National Tsunami Warning Center (NTWC)
- Tsunami Propagation Forecast — Energy Map — NTWC
