Անդրեյ Եվսեև
| Անդրեյ Եվսեև | |
|---|---|
| Ծննդյան ամսաթիվ | 1955 |
| Ծննդավայր | Խոտկովո, Մոսկվայի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ |
| Մահվան ամսաթիվ | 1979 |
| Մահվան վայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
| Մահվան պատճառ | հրազենային վերք |
| Պատիժ | մահապատիժ |
| Սպանություն | |
Անդրեյ Նիկոլայի Եվսեև (ռուս.՝ Андрей Николаевич Евсеев, 1955, Խոտկովո, Մոսկվայի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - 1979, Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային տարիների սերիական մարդասպան, որը գործում էր Մոսկվայում և Մոսկվայի մարզում 1970-ականների կեսերին։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Անդրեյ Եվսեևը ծնվել է 1955 թվականին։ 7-րդ դասարանից հետո թողնելով դպրոցը՝ նա աշխատել է որպես բնորդ, լաբորանտ, նավաստի։ Ամեն տեղից նա հեռացվում էր, քանի որ չէր սիրում աշխատել։ 1970-ականների սկզբին Եվսեևը տեղափոխվեց հոգեբուժական կլինիկա։ Ինչպես հետո նա պատմել է․ «․․․Հիվանդանոցից ես դուրս եկա կատարյալ հիմար բոլոր դեղամիջոցներից, որոնք ինձ ներարկել էին հիվանդանոցում։ Ես շատ տանջալի վիճակ եմ ունեցել, ուղեղի գործունեության դժվարությունների հետ կապված։ Մարդկանց ես ինձ համար առաջին թշնամիներն էի համարում․․․»։
Մոլագարի առաջին զոհը դարձել է 16-ամյա աշակերտուհի Մարինա Մորոզովան՝ հագած կարմիր գույնի հագուստ։ Սպանությունն իրականացվել է Եվսեևի կողմից Զագորսկ քաղաքում (այժմ՝ Սերգիև Պոսադ) 1974 թվականի օգոստոսի 25-ին։ Հաջորդ սպանությունը Եվսեևի կողմից կատարվել է արդեն մեկ օր անց. զոհ է դարձել ռեստորանի 66-ամյա խոհարար Գենադի Կուզմինը։ Եվսեևը սպանել է նրան դանակի հարվածներով «Օդինցովո» երկաթուղային կայարանից ոչ հեռու, ապա կողոպտել և նետել ճամփեզրի ջրանցքը։ Սպանվածից Եվսեևը գումար է հափշտակել և խորհրդային ժամանակներում սակավ մթերային պատվեր՝ հավի բրոյլեր և բուլղարական դեղձերի երեք կիլոգրամ։ Կեմերովոյի մարզում այդ հանցագործությունները կատարելու կասկածանքով ձերբակալվել է զորամասից առաջին սպանության նախօրեին դասալիք 19-ամյա զինվոր Սերգեյ Սավելևը, սակայն նրա մասնակցությունը ապացուցել չի հաջողվել, չնայած նրան, որ նա խոստովանել է Մորոզովայի սպանությունը։
1974 թվականի սեպտեմբերին Մոսկվայի III Ինտերնացիոնալի անվան ԴԿ պուրակում Եվսեևը հարձակում է գործել ուսանող Վլադիմիր Փարշինի վրա, դանակի 4 հարված հասցրել նրան, սակայն նա ողջ է մնացել։ 1974 թվականի սեպտեմբերի 24-ին Մոսկվայի «Դոբրինինսկայա» մետրոյի կայարանից ոչ հեռու գտնվող տանը Եվսեևը ավազակային հարձակում է գործել Աննա Աստաֆևի վրա։ Կինը կյանքի և մահվան եզրին էր, բայց կարողացավ նկարագրել մարդասպանին, նրա խոսքով, մարդասպանը երիտասարդ տղա էր՝ բակենբարդներով և բարի աչքերով։ Շուտով կինը մահացել է հիվանդանոցում։
Սեպտեմբերի 26-ին Մոսկվայի մարզի «43-րդ կիլոմետր» կայարանի մոտ Եվսեևը հարձակվել է տղամարդու վրա և ծանր վիրավորել նրան։ Հարձակման ժամանակ մոլագարի մոտ դանակ է կոտրվել և սայրը մնացել է զոհի մեջքին։ Տղամարդը մահացել է հիվանդանոցում։ Սպանվածը շատ նման էր Եվսեևին։ Նա 42-ամյա Նիկոլայ Դյոմինն էր, ով ազատազրկման վայրերում անցկացրել էր մոտ 20 տարի։ Ինչպես ավելի ուշ պարզվել է, այս սպանությունը Եվսեևը կատարել է հետքերը շփոթելու նպատակով՝ տղամարդու վրա հագնելով իր հագուստը։ Սկզբում քննիչները նույնիսկ մտածել են, որ դա հենց քրեական Դյոմինն է, որը կատարել է բոլոր ավազակային հարձակումները և սպանությունները։
1974 թվականի հոկտեմբերի 8-ին Մոսկվայի Տագանսկի շրջանում Եվսեևը միանգամից 3 ավազակային հարձակում է գործել։ Նրա կողմից թալանված երեք կանանցից երկուսը դանակի հարվածներից մահացել են։ Բոլոր զոհերի վրա կարմիր հագուստ է եղել։ Մոսկվայում խուճապ է սկսվել, մարդիկ ասում էին, որ կարմիր հագուստով կանանց մարդասպանը հայտնվել է։ Հոկտեմբերի 15-ին մետրոյի «Ակադեմիական» կայարանի մոտ 20 րոպե ընդմիջումով Եվսեևը ևս 2 հարձակում է գործել աղջիկների վրա։ Նրանցից մեկը մահացել է ստացած վերքերից։ Հոկտեմբերի 16-ին մետրոյի «Պրոլետարսկայա» կայարանի շրջանում Եվսեևը կրկին կրկնակի հարձակում է գործել, զոհերից մեկը մահացել է։ Բայց այս անգամ երկու զոհերն էլ կարմիր հագուստ չէին կրում (այսպիսով, այն վարկածը, որ մոլագարը հենց կարմիրում է որսում կանանց, չի հաստատվել)։
Այնուհետև Մոսկվայում և Եվսեևի մարզում կատարվել է ևս մեկ ավազակային հարձակում, սակայն բոլոր զոհերը ողջ են մնացել։ Նրանք բոլորը մարդասպանին նույն կերպ էին նկարագրում։ Մոսկվայում խուճապի պատճառով ԽՍՀՄ ՆԳՆ ղեկավարությունը որոշել է աննախադեպ միջոցներ ձեռնարկել, հեռուստատեսությամբ ելույթ է ունեցել ներքին գործերի նախարար Նիկոլայ Շչելոկովը, որը քաղաքացիներին զգուշության մասին է զգուշացրել։ Եվսեևը վախեցել է և դադարեցրել իր հարձակումները գրեթե 2 տարով։
1976 թվականի նոյեմբերին Եվսեևը մեկ ամսում 4 ավազակային հարձակում է գործել, որոնցից 2-ն ավարտվել են սպանություններով։ 1977 թվականի աշնանը Եվսեևը պտուտակահանով հարվածել է ԽՄԿԿ Կենտկոմի քարտուղար-մեքենավարուհի Նինա Դալինյանի գլխին։ Նա հրաշքով ողջ է մնացել։ Մանյակի հանցավոր գործունեության ապոֆեոզը դարձել է հայտնի խորհրդային նկարիչ Միխայիլ Կուպրիյանովի կնոջ՝ Լիդիա Կուպրիյանովայի դաժան սպանությունը։ Այս անգամ մոլագարն առաջին անգամ հետմահու բռնաբարել է զոհին։ Եվս երկու ամիս անց՝ 1977 թվականի դեկտեմբերի 19-ին, Սոֆրինո ավանում գտնվող «Խոզթովարի» խանութի ետնամասում տասնյակ մարդկանց աչքի առաջ նա ևս մեկ սպանություն է կատարել։ Սպանված Լիդիա Շչուրից նա վերցրել է ժամացույց, գումար և թանկարժեք իրեր, ինչպես նաև մանյակ շան համար։ Իր զոհին նա բռնաբարել է հետմահու։
Կալանք, քննություն և դատ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վերջին սպանության վկան հայտնել է, որ հանցագործության վայրում կասկածելի քաղաքացու է տեսել։ Տեղի խմող ընկերությունը պատմել է, որ իրենց հետ վելվետովայի բաճկոնում հայտնվել է ոմն Շախնով։ Հայտնաբերվել է նրա բաճկոնը, որի վրա եղել են արյան հետքեր, գրպանում հայտնաբերվել է դանակ։ Սակայն, երբ Շախնովին ձերբակալել են, նա հայտնել է, որ այդ բաճկոնը իրեն այլ մարդ է նվիրել։ Փորձաքննությունը հաստատել է Շախնովի ցուցմունքների ճշտությունը։ Մեկ այլ վկա ասել է, որ Խոտկովո քաղաքում էլեկտրական գնացքում անծանոթի է տեսել, այնուհետև նա երկաթուղային համազգեստ է կրել։ Երբ տվյալների բազան բարձրացվել է և դրա հիման վրա վերցվել են հարմար նշաններ ցույց տվող քաղաքացիներին, ողջ մնացած զոհերը ճանաչվել են որպես հանցագործ 22-ամյա Անդրեյ Եվսեևին։
1977 թվականի դեկտեմբերի 28-ին մոլագարը ձերբակալվել է։ Այդ օրը նա ամանորյա տոնածառը զարդարել է սպանված մարդկանցից գողացված թանկարժեք զարդերով։ Երբ նրա հետևից են եկել, նա թաքցրել է թանկարժեք զարդերը, և Եվսեևի բնակարանում կասկածելի ոչինչ չի հայտնաբերվել, բացի մանյակից, որը գողացել էին վերջին զոհից։ Եվսեևը բացատրել է, որ մանյաը պահում է սիրելի շան հիշատակին։ Սկզբում նա հրաժարվել է ցուցմունք տալ, սակայն դեկտեմբերի 31-ին՝ Ամանորի նախօրեին, բանտապահի հետ զրույցում նա տարօրինակ արտահայտություն է արել․ «Մայրիկ, գուցե, արդեն կարկանդակները թխել են ադամանդներով»։ Բջջային հեռախոսը հայտնվել է որպես իրազեկիչ, և քննիչները գլխի են ընկել, որ գողացված թանկարժեք իրերը թաքցված են ալյուրի տոպրակի մեջ։ Ենթադրությունը հաստատվել է Եվսեևի բնակարանում երկրորդ խուզարկության ժամանակ։
Հարցաքննությունների ժամանակ Եվսեևը հանդուգն է եղել, հրաժարվել է շփվել կին քննիչի հետ։ Նա համաձայնել է ցուցմունք տալ միայն այն բանից հետո, երբ նրան աղի ծովատառեխ են բերել, որը նա ամբողջությամբ կերել է ոսկորների հետ։ Մոլագարը խոստովանել է, որ կատարել է 9 սպանություն, 18 մահափորձ, 1 բռնաբարություն և 32 ավազակային հարձակում։
Դատահոգեբուժական փորձաքննությունը Եվսեևին լիովին մեղսունակ է ճանաչել, բայց միևնույն ժամանակ նրան «սոցիոպատ» է անվանել[1]։ Սպասելով դատին՝ Եվսեևը շատ էր հետևում իրեն, ամեն առավոտ մարզանք էր անում։ Մոլագարը չի զղջացել իր արարքի համար, հայտարարել է, որ արհամարհում է նրանց, ովքեր աշխատում և ապրում են «աշխատավարձից մինչև աշխատավարձ»։
1979 թվականին դատարանը Անդրեյ Եվսեևին դատապարտել է պատժի առավելագույն չափի՝ գնդակահարության միջոցով մահապատժի, շուտով դատավճիռն ի կատար է ածվել։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ А. И. Ракитин. (2008-09 гг.). ««Социализм не порождает преступности…»». Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Маньяк Андрей Евсеев
- А. И. Ракитин. (2008-09 гг.). ««Социализм не порождает преступности…»». Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- А. И. Ракитин Социализм не порождает преступности. — Екатеринбург: Кабинетный ученый, 2016. — 530 с.