Ալփան
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Ալփան | ||
| Երկիր |  Ադրբեջան | |
| ԲԾՄ | 760 մետր | |
| Բնակչություն | 3837 մարդ (2009)[1] | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| ||
Ալփան (ադրբ.՝ Alpan), խոշոր գյուղ և համանուն մունիցիպալիտետի կենտրոնը Ադրբեջանի Հանրապետության Գուբայի շրջանում։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գտնվում է Գուսարի դաշտում, Գուբայի շրջկենտրոնից 8,5 կմ հյուսիս-արևմուտք, Կուրուչայ գետի ափին[2][3]։
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1921 թվականի ադրբեջանական գյուղատնտեսական մարդահամարի տվյալներով Ալպանում բնակվել է 1335 մարդ, հիմնականում ադրբեջանցիներ[փա՞ստ], իսկ բուն բնակչությունը բաղկացած էր 711 տղամարդուց և 624 կնոջից[4]։ 1976 թվականի տվյալներով գյուղի բնակչությունը կազմում էր 2501 մարդ[5]։ 2008 թվականի տվյալներով գյուղի բնակչությունը կազմել է 3220 մարդ։ Զարգացել է բանջարաբուծությունը, անասնապահությունը, թեյաբուծությունը[6]։
Նշանավոր բնիկներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ռաֆիգ Հուսեյն օկլի Նասրեդդինով - Ադրբեջանի ազգային հերոս,
- Մամեդ Թեյմուրշահ օկլի Հաջիև - ադրբեջանական բանակի գնդապետ, Ղարաբաղյան պատերազմի մասնակից,
- Էլշադ Բայրամով - Ղարաբաղյան պատերազմի նահատակ, նրա պատվին անվանակոչվել է Ալպանի դպրոցը,
- Ագիլ Նիյազ օկլի Մելիքով - ադրբեջանական բանակի կապիտան, Երկրորդ Ղարաբաղյան պատերազմի մասնակից,
- Ֆախրեդին Բալաև - զինվոր, Իլ-76 ինքնաթիռի վթարի միակ ողջ մնացածը[7]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1796 թվականի ռուս-պարսկական պատերազմի ժամանակ Ալփան գյուղի տարածքում արյունալի ճակատամարտ է տեղի ունեցել գեներալ Բուլգակովի ջոկատների և լեզգիներից և լեռնային ժողովուրդների այլ վարձկաններից կազմված Կազիկումուխ Սուրխայ Խան II-ի ջոկատների միջև։ Այս ճակատամարտի ժամանակ լեռնցիները ջախջախել են գեներալ Բուլգակովին, ոչնչացրել նրա գումարտակը, որտեղ զոհվել են փոխգնդապետ Բակունինը, հինգ սպա և 240 զինվոր[8]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ https://web.archive.org/web/20190402145609/https://www.stat.gov.az/source/regions/az/007_3.xls
- ↑ Азербайджанская национальная энциклопедия. — Баку, 2009. — Т. 1. — С. 387.
- ↑ Лист карты K-39-85 Кусары. Масштаб: 1 : 100 000. Издание 1978 г.
- ↑ Азербайджанская сельско-хозяйственная перепись 1921 года. Итоги. Т. I. Вып. II. Кубинский уезд. — Издание А. Ц. С. У.. — Баку, 1922. — С. 2-3.
- ↑ Азербайджанская советская энциклопедия / Под ред. Дж. Кулиева. — Баку: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1976. — Т. 1. — С. 275.
- ↑ Рустәмов Р. Ә. Губа диалекти. — Баку, 1961. — С. 199.
- ↑ Сејидмәммәдов Ш. Губа шәһидләри (азерб.). — Б., 1996. — С. 235.
- ↑ Историческое известие о походе Российских войск в 1796 году в Дагестане и Персии под командою Графа Валериана Александровича Зубова.