Ալեյկիա

Ալեյկիա
Տեսակ	ոչ նորմալ ցածր ծավալ և հիվանդության կարգ
Բժշկական մասնագիտություն	արյունաբանություն
ՀՄԴ-9	288.0

Ալեյկիա (հունարեն՝ λενχός սպիտակ), արյունաստեղծ օրգանների հիվանդություն, երբ արյան համակարգում խիստ նվազում կամ վերանում են սպիտակ գնդիկները և պակասում կարմիր գնդիկներն ու թիթեղիկները (թրոմբոցիտներ)։ Լինում են արյունահոսային ալեյկիա և սննդաթունային ալեյկիա (ալիմենտար տոքսիկական ալեյկիա կամ սեպտիկ անգինա)։

Արյունահոսային ալեյկիայի պատճառներն են՝ նյարդային համակարգի տրավման, անցյալում կրած հիվանդությունները (մալարիա, տուբերկուլոզ ևն), ռադիոակտիվ ճառագայթման ազդեցությունը, չարորակ ուռուցքները։ Ախտանիշներն են՝ սակավարյունությունը, լորձաթաղանթների դիֆթերիային ախտահարումները, բծավոր արյունազեղումները և արյունահոսությունները։

Սննդաթունային ալեյկիան ձյան տակ մնացած և բորբոսասնկերով վարակված հացահատիկի օգտագործումից առաջացած թունավորումն է, որը խախտում է ոսկրածուծի արյունաստեղծ ֆունկցիան։ Ախտանիշներն են՝ ստամոքս–աղիքային համակարգի ախտահարումները, նեկրոզային և գանգրենային անգինան և արյունահոսությունները։

Ալեյկիայի տարատեսակ է նաև ագրանուլոցիտոզը՝ արյան մեջ հատիկավոր սպիտակ գնդիկների քանակի նվազումը։

Բուժումը՝ արյան փոխներարկում, արյունաստեղծումը խթանող դեղանյութեր։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 151)։