Տրիպոլյան մշակույթի թանգարան (Պերեյասլավ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տրիպոլյան մշակույթի թանգարան
Տեսակթանգարան
Երկիր Ուկրաինա
ՏեղագրությունՊերեյասլավ
Հասցեвул. Шевченка, 10, Переяслав, Київська область, Україна
Հիմնադրվել էսեպտեմբերի 20, 2003
Կայքniez-pereyaslav.com.ua
Քարտեզ
Քարտեզ

Տրիպոլյան մշակույթի թանգարան (ուկրաիներեն՝ Музей Трипільскої культури), թանգարան, նվիրված տրիպոլյան մշակույթին, գտնվում է Կիևի մարզի Պերեյասլավ քաղաքի Շևչենկա 10 հասցեում[1]։ Տրիպոլիի մշակույթի թանգարանը գործում է «Պերեյասլավ» Ազգային պատմա-ազգագրական արգելոցի կազմում[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տրիպոլի մշակույթի թանգարանը Պերյեսլավ-Խմելնիցկի քաղաքում բացվել է 2003 թվականին։ Նրա հայտնագործությունը հնագիտական հետազոտությունների և պեղումների արդյունք էր։ Մեծամասամբ, թանգարանը ստեղծվել է գիտնական-հնագետ Թամարա Գրիգորի Մովշիի հետազոտությունների նյութերի հիման վրա։ Այն ցուցանմուշները, որոնք հայտնաբերվել են պեղումների ժամանակ, դարձել են թանգարանի ցուցադրության հիմքը[1]։ Տրիպոլիի մշակույթի թանգարանի ստեղծման երկրորդ նախաձեռնողը Միխայիլ Իգորի Սիկորսկին է[2]։

Թանգարանի ցուցադրությունը պատմում է պղնձե դարի հնագիտական մշակույթի մասին[3]։

Ցուցադրությանը ներկայացված են նյութեր, որոնք հավաքվել են Ուկրաինայի տարբեր շրջաններում գտնվող տրիպոլյան մշակույթի 40 բնակավայրերի տարածքում. այստեղ ներկայացված է Պոբուժնյեն, Պոդնեպրովյեն, Պոդնեստրովյեն։ Թանգարանի նյութերը թույլ են տալիս պատկերացում կազմել պղնձի դարում հողի մշակման համակարգի և առաջին մշակութային հատիկների մասին։ Տրիպոլցիները որոշակի հաջողությունների են հասել տների կառուցման գործում. նրանք կառուցել են երկհարկանի և մեկհարկանի տներ։ Այդ շինությունների արտաքին տեսքը փոխանցում են կացարանների կավե մոդելները՝ թանգարանի ցուցանմուշները։ Քանդակագործության և կավե պլաստիկայի զարդանախշերով կարելի է դատել նաև այն մասին, թե ինչպիսին էր վաղ երկրագործների կենցաղը, նրանց դիցաբանությունը, ծիսակարգը, պատկերացումները շրջակա աշխարհի մասին։ Պեղումների ժամանակ հայտնաբերված արհեստագործական արհեստանոցների մնացորդները թույլ են տալիս դատել արհեստների և արհեստների զարգացման մասին[3]։

Թանգարանում անցկացվում են ժողովրդական տոներին նվիրված միջոցառումներ, որոնք այցելում են դպրոցականներ[4][5] ամեն տարի կազմակերպվում են ցուցահանդեսներ՝ նվիրված հնագետ-ականավոր հետազոտողների հոբելյաններին[2]։

Թանգարանում, տրիպոլյան մշակույթի ինքնատիպ ցուցանմուշների կողքին, ներկայացված են նաև վերակառուցումներ։ Թանգարանի ղեկավարությունը մտադիր է ստեղծել նոր բաժին, որն ամբողջությամբ նվիրված կլինի տրիպոլյան ցեղերի տների կառուցմանը։ Որպեսզի նման ցուցադրության ստեղծումն իրական դառնա, անհրաժեշտ է տրիպոլցիների բնակարանային մանրամասն հետազոտություններ անցկացնել Կռուտուխ-Ժոլոբ բնակավայրում։ Դա կօգնի վերստեղծել տրիպոլցիների բնակարանային ինտերիերի մի մասը[2]։

Թանգարանը գտնվում է Շևչենկա փողոցում, 10[1]։ Այն իրենից ներկայացնում է «Պերեյասլավ» ազգային պատմա-ազգագրական արգելոցի բաղկացուցիչ մասերից մեկը[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Музей трипільської культури». Переяслав-Хмельницька міська рада.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Михайло Сікорський та Тамара Мовша – будівничі першого в Україні Музею трипільської культури» (PDF).
  3. 3,0 3,1 «Музей Трипільскої культури//Про музеї». Національний історико-етнографічний заповідник "Переяслав".
  4. «День вишиванки-2018 у музеї Трипільської культури».
  5. «День вишиванки-2018 у Музеї трипільської культури (Фоторепортаж)». Переяслав-Хмельницька міська рада.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տրիպոլյան մշակույթի թանգարան (Պերեյասլավ)» հոդվածին։