Տոբոլ (վեպ)
Տոբոլ ռուս.՝ Тобол | |
|---|---|
| Հեղինակ | Alexei Ivanov? |
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
| Ժանր | պատմավեպ |
| Բնօրինակ լեզու | ռուսերեն |
| Հրատարակման տարեթիվ | 2018 |
«Տոբոլ» ռուս գրող Ալեքսեյ Իվանովի պատմավեպն, որն առաջին անգամ հրատարակվել է 2018 թվականին։ Այն բաղկացած է երկու գրքից՝ «Տոբոլ։ Շատերը հրավիրված են» և «Տոբոլ։ Քչերն են ընտրված»։ Վեպի իրադարձությունները տեղի են ունենում 18-րդ դարի սկզբին Սիբիրում։ 2019 թվականին թողարկվել է համանուն ֆիլմի ադապտացիան։
Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վեպը տեղի է ունենում 18-րդ դարի սկզբին Սիբիրում։ Իվանովը խոսում է Պետրոս I-ի դարաշրջանում երկու կենսակերպերի բախման մասին, այն մասին, թե ինչպես է ստեղծվել «ռուսական Ասիայի ճակատագիրը»[1]։ Տոբոլի հերոսներից են, հորինված կերպարների հետ մեկտեղ, նահանգապետ Մատվեյ Գագարինը, Օմսկի հիմնադիր գնդապետ Իվան Բուչգոլցը, քարտեզագիր Սեմյոն Ռեմեզովը։
Ստեղծման և հրատարակման պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2013 թվականին կինոպրոդյուսեր Օլեգ Ուրուշևը Ալեքսեյ Իվանովին պատվիրել է սցենար գրել Սեմյոն Ռեմեզովի մասին սերիալի համար։ Գրողը ստեղծել է սցենարի երկու տարբերակ՝ ութ դրվագանոց հեռուստաշոուի և գեղարվեստական ֆիլմի համար, որից հետո նա սկսեց աշխատել նույն սյուժեով վեպի վրա[2][3]։ Գործընթացը ձգձգվել է երեք տարի։ «Տոբոլը» դարձել է Իվանովի ամենածավալուն վեպը։ 2016 թվականի աշնանը գրքի առաջին մասը՝ «Տոբոլ։ Շատերը հրավիրված են», 2018 թվականի սկզբին երկրորդը՝ «Տոբոլ։ Քչերն են ընտրված»[4]։
Ընկալում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վեպը մեծ ճանաչում է ձեռք բերել՝ առաջին մասը տարվա ընթացքում տպագրվել է երեք անգամ[5]։ Շատ գրախոսներ Իվանովին անվանել են Սիբիրի թեմայի առաջամարտիկը Պետրոս I-ի օրոք։ Փորձագետները նշում են վեպի «խիտ բնակեցված» բնույթը, պատմվածքի մասշտաբը, բայց միևնույն ժամանակ գրում են ոճի որոշակի ավելորդության մասին, հեղինակի ցանկության մասին՝ չափից շատ սյուժետային նյութ տեղավորել մեկ գրքում, ներառյալ այն, ինչը ոչ պատշաճ զարգացած[6][7]։ 2020 թվականին Ալթայի լրագրող Լարիսա Ուիգանդտը հայտարարել է, որ գրողն օգտագործել է Ալեքսանդր Ռոդիոնովի «Ստրուկ իշխանը» վեպի տեքստը՝ ստեղծելով «ռեմեյք» և այդպիսով խախտելով հեղինակային իրավունքները[8]։
2019 թվականին թողարկվել է ռուսական «Solivs» հեռուստաընկերության «Տոբոլ» ֆիլմը (հետագայում թողարկվել է որպես 8 դրվագանոց սերիալ)[9]։ Ֆիլմում զարգանում է գրքի պատմություններից միայն մեկը։ Իվանովը դժգոհ է եղել արդյունքից և նույնիսկ իր անունը հանել է ենթագրերից[10]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Тобол». Сайт Алексея Иванова. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ ««Пеплум великих побед»». Газета.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ ««Я мог выбрать любую эпоху и остановился на Петре I»». Газета.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ «Писатель Алексей Иванов закончил вторую часть саги «Тобол»». Знак. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ «Писатель Алексей Иванов закончил вторую часть саги «Тобол»». Знак. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ ««Пеплум великих побед»». Газета.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ «Книга на выходные: «Тобол» Алексея Иванова как попытка понять и объяснить Россию». ТАСС. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ «Вигандт Л. Свет и пепел». Камертон. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 1-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին.
- ↑ ««Это потрясающий по размаху и содержанию исторический проект». Пять причин посмотреть фильм «Тобол»». Первый канал. 2019 թ․ մարտի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 14-ին.
- ↑ ««Не всем писателям нужна свобода»». Коммерсант. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 23-ին.