Տատյանա Լեբեդևա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տատյանա Լեբեդևա
 
Կրթություն՝ Volgograd State Academy of Physical Culture?
Մասնագիտություն՝ թեթևատլետ, քաղաքական գործիչ և պետական գործիչ
Ծննդյան օր հուլիսի 21, 1976(1976-07-21)[1] (47 տարեկան)
Ծննդավայր Ստեռլիտամակ, Բաշկիրական Խորհրդային Սոցիալիստական Ինքնավար Մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն  Ռուսաստան
 
Պարգևներ
Պատվո շքանշան Բարեկամության շքանշան և «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» շքանշանի երկրորդ աստիճանի մեդալ

Տատյանա Ռոմանովնա Լեբեդևա (ռուս.՝ Татья́на Рома́новна Ле́бедева, հուլիսի 21, 1976(1976-07-21)[1], Ստեռլիտամակ, Բաշկիրական Խորհրդային Սոցիալիստական Ինքնավար Մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), հեռացատկում և եռակի ցատկում հանդես եկած ռուս թեթևատլետը 2004 թվականի հեռացատկի օլիմպիական չեմպիոնն է, աշխարհի, Եվրոպայի և Ռուսաստանի բազմակի չեմպիոնը։ Ռուսաստանի սպորտի վաստակավոր վարպետ։ 2008-2016 թվականներին եղել է թեթև ատլետիկայի Համառուսաստանյան ֆեդերացիայի փոխնախագահ։ 2011-2017 թվականներին՝ IAAF կանանց կոմիտեի անդամ[2]։ 2014-ի մայիսից մինչև հոկտեմբեր 2014 Վոլգոգրադի մարզի սպորտի նախարար։ Աշխարհի գործող ռեկորդակիրը եռացատկում 15,36 մ է (2004, Բուդապեշտ)։ ՌԴ ԶՈՒ գնդապետ[3]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորել է Ստերլիտամակ քաղաքի № 15 դպրոցում։

1997 թվականին Տատյանան սկսել է մարզվել Վյաչեսլավ Դողոնկինի հետ, որի ղեկավարությամբ հետագայում նվաճել է իր բոլոր գլխավոր մրցանակները[4]։ Ռուսաստանի հավաքականում 1998 թվականից։ Նա իր մարզական կարիերան սկսեց եռակցատկից, առաջին անգամ 1998-ին դարձավ Ռուսաստանի չեմպիոն, և լավագույնն էր առաջիկա երեք տարիների համար, 2000-ին նա դարձավ Եվրոպայի չեմպիոն։ 2001, 2003 և 2004 թվականներին նա լավագույնն էր աշխարհի առաջնություններում։

Հեռացատկի առաջին լուրջ հաջողությանը հասել է 2004 թվականին՝ նվաճելով աշխարհի չեմպիոնի տիտղոսը։ 2007-ին Օսակայի աշխարհի առաջնությունում հեռացատկի հատվածում թռել է 7,03 մ։ Այդ ցատկը նրան ոսկե մեդալ է բերել։

Լեբեդևայի կարիերայի ամենահաջող մրցաշրջանը կարելի է համարել 2004 թվականը։ Այդ ժամանակ անձնական ռեկորդներ սահմանեցի հեռացատկում և եռակի՝ ինչպես դրսում, այնպես էլ ներսում, երկու ոսկի նվաճեցի Բուդապեշտի «ձմեռային» աշխարհի առաջնությունում, իսկ ամռանը դարձավ հեռացատկի Աթենքի օլիմպիական չեմպիոն։

Մասնակցել է 4 Օլիմպիական խաղերի, և երեք խաղերից վերադարձել է պարգևներով՝ Աթենքի XXVIII Օլիմպիական խաղերի ոսկե մեդալ (2004)՝ հեռացատկում։ Սիդնեյի XXVII Օլիմպիական խաղերի արծաթե (2000) և Աթենքի XXVIII Օլիմպիական խաղերի բրոնզե մեդալ (2004) եռացատկից։ Երկու արծաթե մեդալ Պեկինի ամառային Օլիմպիական խաղերում (2008) եռացատկ և հեռացատկ։ Աթենքում օլիմպիական ոսկին վերցնելուց հետո ՌԴ օրհներգի կատարման պահը, որում Տատյանան չի զսպում պատվանդանի արցունքները, հայտնվել է Էմիր Կուստուրիցայի «Խոստում» ֆիլմում։

2012-ին հայտարարել էր, որ Լոնդոնի Օլիմպիական խաղերին մասնակցելու է միայն եռացատկում։ Հուլիսի սկզբին 14 մետր 68 սմ արդյունքով հաղթել Է Ռուսաստանի առաջնությունում և իրավունք է ստացել մեկնարկելու Օլիմպիական խաղերում։ Լոնդոնում օգոստոսի 3-ին 14,30 մ արդյունքով կարողացել է որակավորվել եզրափակիչ։ Օգոստոսի 5-ին եզրափակիչում 14,11 մ արդյունք է ցույց տվել և դարձել տասներորդ։ Մեդալների մեջ հայտնվելու համար անհրաժեշտ էր ցատկել 14,79 մետր։

Որակազրկում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2017 թվականի հունվարի 25-ին Միջազգային օլիմպիական կոմիտեն Տատյանային զրկեց Պեկինի ամառային Օլիմպիական խաղերի 2 արծաթե մեդալներից, որոնք նվաճվեցին հեռացատկորդում և եռացատկորդում։ Դա հայտնի դարձավ դոպինգ թեստերը ստուգելուց հետո։ Արգելված նյութը՝ թուրինաբոլը, հայտնաբերվել է նմուշում[5][6]։ 2017 թվականի հունվարի 27-ին դոպինգային սկանդալի կապակցությամբ Տատյանա Լեբեդևան ցմահ հեռացվել է աշխատանքից օլիմպիականների համաշխարհային ասոցիացիայում (WOA), որտեղ Լեբեդևան գործադիր կոմիտեի անդամ էր[7]։

Հասարակական-քաղաքական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեբեդևան Դաշնության խորհրդում

2009 թվականի մարտին Տատյանա Լեբեդևան ընտրվել է Վոլգոգրադի շրջանային դումայում, որտեղ եղել է առողջապահության, ֆիզիկական կուլտուրայի և երիտասարդական քաղաքականության կոմիտեի նախագահի տեղակալ և ձեռներեցության, փոքր և միջին բիզնեսի կոմիտեի նախագահի տեղակալ։ Աշխատել է մշտական հիմունքներով[8]։

2014 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Վոլգոգրադի մարզային դումայի պատգամավորները իրենց ներկայացուցիչն ընտրեցին Դաշնության խորհրդում[9]։ Դաշնության խորհրդում նա հանդիսանում է սոցիալական քաղաքականության հանձնաժողովի անդամ և Դաշնության Խորհրդին առընթեր երիտասարդ օրենսդիրների պալատի համակարգող։

Պարգևներ և կոչումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճանի շքանշան՝ Ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի, 2008 թվականի Պեկինի XXIX Օլիմպիական խաղերում մարզական բարձր նվաճումների համար[10]
  • Պատվո շքանշան՝ Ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի, սպորտային բարձր նվաճումների համար[11]
  • Բարեկամության շքանշան՝ Ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի, 2000 թվականին Սիդնեյում անցկացվող 20-րդ Օլիմպիական խաղերի բարձր մարզական նվաճումների համար[12]
  • Ռուսաստանի սպորտի վաստակավոր վարպետ

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ունի երկու դուստր (ծնված 2002 և 2011 թվականներին)[13]։

Հնդկական Գուրու Շրի Չինմոյի հետևորդուհի[14], որը նրան տվել է հոգևոր Շարբոտամա (Sarbottama) անունը[15]։ «Մարզադաշտ» ամսագրի տեղեկություններով՝ 2004 թվականին «Բարձրացնելով մոլորակը միասնության սրտով» ծրագրի շրջանակներում նա Լեբեդևային բարձրացրել է Միննի փղի հետ հատուկ հարթակում, որի ընդհանուր քաշը կազմում է 4515 կգ[16]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 World Athletics database
  2. Олимпийская чемпионка Татьяна Лебедева стала членом женского комитета IAAF
  3. Татьяна Лебедева, настоящий подполковник. Олимпийская чемпионка Афин великолепно смотрится в роли регионального министра спорта
  4. ЛЕБЕДЕВА Татьяна Романовна
  5. ntv.ru. «Российская легкоатлетка Лебедева лишена двух медалей Олимпиады-2008» (անգլերեն). НТВ. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 25-ին.
  6. «IOC sanctions two athletes for failing anti-doping test at Beijing 2008». International Olympic Committee (անգլերեն). 2017 թ․ հունվարի 25. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 25-ին.
  7. ЛЕБЕДЕВА ПОЖИЗНЕННО ОТСТРАНЕНА ОТ РАБОТЫ ВО ВСЕМИРНОЙ АССОЦИАЦИИ ОЛИМПИЙЦЕВ
  8. «ЛЕБЕДЕВА Татьяна Романовна на сайте Волгоградской городской Думы». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 7-ին.
  9. Лебедева Татьяна Романовна на сайте Совета Федерации РФ
  10. Указ Президента РФ от 02.08.2009 № 885 «О награждении государственными наградами РФ» Արխիվացված 2013-04-26 Wayback Machine
  11. «Указ Президента РФ от 18.02.2006 № 126 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  12. Указ Президента РФ от 19 апреля 2001 г. N 450 «О награждении государственными наградами Российской Федерации спортсменов, тренеров, работников физической культуры и спорта»
  13. У Татьяны Лебедевой родилась вторая дочь
  14. Олимпийская чемпионка Татьяна Лебедева получила духовное имя — Новости России — ИА REGNUM
  15. «Tributes to Sri Chinmoy». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 24-ին.
  16. «Информационное спортивное агентство «СТАДИОН»». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 7-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տատյանա Լեբեդևա» հոդվածին։