Վերխոտուրիեի կրեմլ

Վերխոտուրիեի կրեմլ
Տեսակ	Կրեմլ
Երկիր	Ռուսաստան
Տեղագրություն	Վերխոտուրիե
Ժառանգության կարգավիճակ	Ռուսաստանի մարզային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ

Վերխոտուրիեի կրեմլ (ռուս.՝ Верхотурский кремль), ամրոցային շինություն Ռուսաստանի Դաշնության Սվերդլովսկի մարզի Վերխուրուրիե քաղաքում։ Միջին Ուրալում քարե ամրոցային շինություն միակ օրինակն է (Տոբոլի կրեմլի հետ)։

Գտնվելու վայրը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերխոտուրիեի կրեմլը գտնվում է Վերխոտուրիե քաղաքից 8 կմ հեռավորության վրա։ Հեռավորությունը մարզային կենտրոններից մինչև կրեմլ. Եկատերինբուրգ` 300 կմ, Պերմ` 382 կմ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնադրվել է 1598 թվականին և եղել զորավարի (վոյեվոդա) հսկայական դաստակերտ, որը շրջապատված էր ամրոցային պարիսպներով և աշտարակներով։ Բացի պաշտպանական կառույցներից, կրեմլում առկա է Սուրբ Երրորդություն տաճարը, որը կրեմլի հիմնական տեսարժանությունն է։ Սուրբ Երրորդություն տաճարն արժանի է ուշադրության որպես Ուրալի եկեղեցական ճարտարապետության հռչակավոր հուշարձան։ Կրեմլում առկա էին նաև շտեմարաններ, վարչական ապարանքներ, պահակատուն և խոհանոց։ Վերխոտուրիեի կրեմլի ճարտարապետական համակառույցը ձևավորվել է արդեն 1712 թվականին^[1]։

XVIII դարում Վերխոտուրիեն դարձել է ամբողջ Ուրալի մայրաքաղաքը։ XVIII դարի վերջում, տեղական վարչակազմի վերակազմավորման հետ կապված, քաղաքային և գավառային հաստատությունները տեղավորելու նպատակով պահանջվեցին հատուկ հասարակական շենքեր։ Այս կապակցությամբ 1802 թվականին զորավարի տունը զբաղեցրեց զեմստվոյական և գավառային դատարանը^[1]։

1880-ական թվականներին Վերխոտուրիեի կրեմլում կառուցվեց հրշեջ դեպո։ Վերջին նախահեղափոխական կառույցը կրեմլում դարձավ գավառային գանձապետարանի մեկհարկանի աղյուսե մասնաշենքը, որը կառուցվեց 1912 թվականին^[1]։

Կրեմլն այսօր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այժմ Վերխոտուրիեի կրեմլը ճարտարապետական համակառույց է և համարվում է թանգարանային պատմական համալիր։ Նրա ներսում գտնվում է «Թագավորական շտեմարաններ» թանգարանը։ Նաև ցանկացողները կարող են բարձրանալ Սուրբ Երրորդություն տաճարի զանգակատուն^[1]։