Վելիկոլեպովների դաստակերտ
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | ճարտարապետական հուշարձան և Estate (Russia)? |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Զամոսկվորեչիե |
| Հասցե | Москва, Пятницкая улица, 19, строения 2, 3, 4 |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Ռուսաստանի մարզային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ[1] |
 | |
 | |
Վելիկոլեպովների քաղաքային դաստակերտ (ռուս.՝ Городская усадьба Великолеповых), շենք-տեսարժանություն Մոսկվայում (Ռուսաստան)։ Գտնվում է Զամոսկվորեչիեում (Կենտրոնական վարչական օկրուգ)։ Հասցեն՝ Պյատնիցկայա փողոց, տուն 19, շինություն 1[2][3]։ Պահպանվում է որպես մշակութային ժառանգության դաշնային նշանակության օբյեկտ։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վելիկոլեպովների քաղաքային դաստակերտը կառուցվել է XVIII դարում։ Տարածքը պատկանել է վաճառական Ս. Իվանովին։ 1782 թվականին հիմնական շենքը վերակառուցվել է։ Այն ժամանակվա փաստաթղթերում այն կոչվում էր «քարե մասնաշենք մառանների վրա մուտքով»։ 1812 թվականին դաստակերտը շատ է տուժել հրդեհից և հիմնական շենքից մնացել են միայն պատերը։ 1817 թվականին քաղաքի բնակչուհի Ֆյոկլա Վելիկոլեպովան ձեռք է բերել տարածքը, և նրա խնդրանքով գլխավոր շենքը վերանորոգվել է։ XIX դարի վերջին և XX դարի սկզբին տնատիրությունը ղեկավարել են մոսկովյան Մախով վաճառականները։ Նրանց նախաձեռնությամբ հիմնական շենքի առաջին հարկը վերափոխվել է այնտեղ առևտրային տարածքներ՝ խանութ տեղաբաշխելու նպատակով[2]։
1917 թվականի հեղափոխությունից հետո դաստակերտի տարածքում կահավորվել են բնակելի տներ կոմունալ բնակարաններով։ Ծառայողական շենքերում տեղակայվել են տարբեր կազմակերպություններ։ 1970-ական - 1980-ական թվականներին հիմնական շենքը և դաստակերտի տարածքը դարձել են Մոսկվայի հուշարձանների պահպանության գլխավոր վարչության մի մասը։ Նրանք տեղում անցկացրել են վերանորոգման-վերականգնման աշխատանքներ։ 1980-ական թվականների վերջին մուտքի մոտ տեղադրվել են առյուծներ։ Դրանք նախկինում եղել են XVII դարում կառուցված «Աննա Մոնսի տան» դարպասին։ Սակայն ճշգրիտ գործիքների ԳՀԻ-ի գործարանի շենքերից մեկի կառուցման ժամանակ դարպասը քանդվել է, իսկ առյուծներն ապամոնտաժել են։ Գործարանի տնօրենը տեսել է, որ դրանք ընկած են փողոցում արկղերի մեջ, և պնդել է, որ փոխանցվեն Մոսկվա քաղաքի պատմության և մշակույթի հուշարձանների պահպանության գլխավոր վարչությանը[2]։
XXI դարում գլխավոր տանն աշխատում է Մոսկվա քաղաքի մշակութային ժառանգության դեպարտամենտը[2]։
Ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դաստակերտում եղել են գլխավոր շենք, կողաշենք, երկհարկանի քարե շենք, ծառայողական տներ։ 1817 թվականին գլխավոր շենքը վերանորոգվել է զուսպ կլասիցիզմի ոճով։ Այնուհետև կառուցվել է փայտե միջնահարկ։ Ծառայողական տներն ամբողջովին այրվել են, այդ իսկ պատճառով դրանց տեղում կառուցվել են ախոռներ, պահեստներ և մառաններ։ Դրսից, գլխավոր շենքի մուտքի մոտ, սպիտակ քարից պատրաստված առյուծներ են[2]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Russian cultural heritage register — 2002.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Городская усадьба Великолеповых» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 18-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 17-ին.
- ↑ «Дом, XVIII-XIX вв» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 17-ին.