Սևագիր:Մարդու աչքը

Մարդու աչքը Նար-Դոս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարդու աչքը
Հեղինակ	Նար-Դոս
Ժանր	Հեքիաթ
Լեզու	Հայերեն
Ստեղծման տարեթիվ	1889 թվական
Երկիր	Հայաստան
Հրատարակման վայր	Երևան
Հրատարակման տարեթիվ	1989 թվական

Նար-Դոս

«Մարդու աչքը» Նար-Դոսի հեքիաթներից է, որը գրել է 1889 թվականին։ Հեքիաթը առանձին գրքով չի հրատարակվել։ Այն ներառված է Նար-Դոսի «Երկերի ժողովածու», հատոր 1-ինում, որը լույս է տեսել 1989 թվականին։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մի անգամ, ոչ շատ հին և ոչ շատ նոր ժամանակներում, մի չքավոր մարդ, մի ինչ-որ բան է գտնում։ Այդ իրը փոքրիկ էր, փափուկ ու կլոր։ Նա տանում է տուն, իր կնոջը ցույց տալիս, հետո ում պատահի, ում տեսնում էր ծանոթ, թե անծանոթ բոլորին ցույց էր տալիս։ Մեկը ասում էր ծառի պտուղ է, մյուսը՝ ադամանդե քար, էն մեկը` հասարակ քար։ Այսպես, մինչև լուրը հասնում է թագավորին։ Թագավորը շատ մեծ հետաքրքրասիրությամբ և ոգևորությամբ սպասում էր, թե երբ պետք է տեսնի, թե այդ ինչ է։ Հրամայում է, որ գնան ու բերեն այդ չքավորին ու այդ իրը։ Նրան թագավորի մոտ են բերում։ Թագավորը նայում է, զննում, բայց ոչինչ չի հասկանում։ Քանի որ նորություն էր, չկրկնվող, նա ցանկանում էր, որ այդ իրը իրենը լինի։ Թագավորը հարցնում է չքավորին, թե այդ իրի դիմաց ի՞նչ կցանկանա։ Չքավոր մարդը, համեստորեն այդ իրի քաշով ոսկի է ուզում։ Թագավորը զարմացավ, որ այդքան փոքր է նրա ցանկությունը։ Միասին գնում են գանձարան։ Սկզբից ամենա փոքրիկ կշեռքով են կշռում, սակայն կշեռքի սլաքը ոչ մի կերպ չի շարժվում տեղից։ Հետո փոխեցին կշեռքը, ամենամեծ կշեռքով փորձեցին, գանձարանի բոլոր ոսկիները տոպրակներով դրեցին կշեռքի նժարին, բայց ոչ մի կերպ սլաքը չէր շարժվում ու չէր շարժվում։ Թագավորը բարկանում է չքավորի վրա, նրան մեղադրում խաբեության մեջ, ասելով, որ նա կախարդ է, եկել է, որ իրեն թալանի։ Չքավորը խեղճացած թագավորի ոտքերն է ընկնում, ասում, որ ինքը չգիտի, թե այդ ինչ է, և ոչ մի կապ չունի ու չի հասկանում, թե ինչ է կատարվում։ Թագավորը հավատում է, խղճում, ասում, որ վեր կենա։ Հրամայում է, որ բերեն բոլոր իմաստուններին։ Իմաստունները գալիս են, թագավորը նրանց երկու ժամ ժամանակ է տալիս, որ հասկանան, թե ի՞նչ է դա։ Երկու ժամն անցնում է, բայց նրանք այդպես էլ չեն հասկանում, թե ինչ է դա։ Թագավորը բարկանում է և հրամայում գլխատեն նրանց։Նա չի հանգստանում, հրամայում է, որ ուրիշ իմաստունի գտնեն։ Շատ փնտրտուքներից հետո գտնում են մի զառամյալ իմաստունի և բերում թագավորի մոտ։ Թագավորը եղելությունը պատմում է իմաստունին և ասում, որ եթե ինքն էլ չկարողանա ասել, թե ինչ է, ինքն էլ կարժանանա մյուս իմաստունների բախտին։ Իմաստունը փոքրիկ կշեռք է ուզում թագավորից և մի բուռ հող։ Թագավորը զարմանում է ասում, որ իրենք ամենա մեծ կշեռքով են կշռել մի ամբողջ գանձարանի ոսկու հետ, այդ ինչպես է փոքրիկ կշեռքով կշռելու։ Իմաստունը կշռում է և սլաքները հավասարվում են։ Դա մարդու աչք է, որը միայն հողը կարող էր կշտացնել։

Կերպարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չքավոր մարդ

Թագավոր

Իմաստուններ

Գաղափարական բովանդակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեքիաթի հեղինակը Նար-Դոսն է, հեքիաթը իր մեջ ամփոփում է մարդկային ագահությունը։