Բանգկոկի կանոններ
Բանգկոկի կանոններ (անգլ.՝ Bangkok Rules) բանտարկության այլընտրանքային միջոցներ,որոնք պաշտպանում են իրավախախտ կանանց խոցելիությունը տղամարդկանց համար ստեղծված համակարգում։
Ներածություն
2009 թվականին Թաիլանդի կառավարությունը, կանանց բանտերի բարեփոխումների կողմնակից Արքայադուստր Բաջրակիտիյաբհայի պնդմամբ, ՄԱԿ-ի Տնտեսական և սոցիալական խորհրդի օժանդակ մարմնին ներկայացրել է հանցավորության կանխարգելման և քրեական արդարադատության հանձնաժողովի բանաձևը, որը մանրամասնում է հիմնականում բանտարկված կանանց խոցելիությունը տղամարդկանց համար ստեղծված համակարգում: Բանաձևը սկիզբ դրեց մի շարք խորհրդակցությունների, որոնց գագաթնակետը դարձավ 2010 թվականին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կողմից կին բանտարկյալներին վերաբերող առաջին կանոնների ընդունումը՝ կին բանտարկյալների հետ վարվելու կանոնները և իրավախախտների նկատմաբ ազատազրկման հետ չկապված միջոցները կամ Բանգկոկյան կանոնները[1]։
2010 թվականի դեկտեմբերի 22-ին Միավորված Ազգերի Կազմակերպության Գլխավոր ասամբլեան բանաձեւ ընդունեց Բանգկոկի կանոններն ընդունելու մասին, որով անդամ պետություններին կոչ արեց «ընդունել օրենսդրություն, որը սահմանում է բանտարկության այլընտրանքներ, առաջնահերթություն տալ նման համակարգերի ֆինանսավորմանը, ինչպես նաև դրանց իրականացման համար անհրաժեշտ մեխանիզմների մշակմանը»[2]:
Կանանց աճը բանտերում
Նշվում է, որ կանայք կազմում են երկրի բանտերում բանտարկյալների ընդհանուր թվի 2-10 տոկոսը: Նրանց թիվն աճում է ամենաարագ տեմպերով: Օրինակ ՝ ԱՄՆ-ում անազատության մեջ գտնվող կանանց թիվը տղամարդկանց համեմատ աճել է մոտ երկու անգամ։ Վերջին երեք տասնամյակների ընթացքում այս ցուցանիշն աճել է գրեթե յոթ անգամ։ Չինական տվյալները չեն թարմացվել, բայց 1997-ից 2002 թվականներին Չինաստանի բանտերում կանանց թիվը տարեկան աճել է միջինը 13 տոկոսով[1][3]։
Ընտանեկան բռնության զոհեր և ազատազրկման այլընտրանքներ
Կին իրավախախտները հավանական է, որ տնային կամ սեռական բռնության զոհ են դարձել: Քրեական արդարադատության ողջ ընթացքում նրանք ենթարկվում են ոստիկանության, բանտի ծառայողների և բանտարկյալների կողմից չարաշահման, բռնության և նվաստացման: Շատ կանանց համար կալանավորումը նշանակում է չարաշահում, բռնաբարության սպառնալիքներ, հպում, կուսության ստուգում, մերկացում, ագրեսիվ անձնական զննում, սեռական բնույթի վիրավորանքներ և նվաստացումներ կամ նույնիսկ բռնաբարություն: Հայտնի են նաև դեպքեր, երբ կին բանտարկյալներին հարկադրում են սեռական ծառայություններ մատուցել ՝ նպաստի կամ արտոնյալ վերաբերմունքի համար:Ապացուցված է, որ ազատազրկման այլընտրանքները, օրինակ՝ հասարակական աշխատանքները, շատ ավելի արդյունավետ են կրկնահանցագործությունը նվազեցնելու և տևական վերականգնումը խթանելու համար: Այնուամենայնիվ, շատ երկրներում ազատազրկման այլընտրանքները հաշվի չեն առնում հանցագործ կանանց հատուկ կարիքները: Նրանց խնամակալության պարտականությունները և ընտանեկան բռնության նախկին պատմությունը հաճախ անտեսվում են, ինչպես նաև գենդերային տարբերությունները թմրամիջոցներից կախվածության և, հետևաբար, թմրամիջոցների բուժման հարցում[4]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 «Dialogue—Issue 43: Bangkok Rules Address the Plight of Women in Prison». Dui Hua. 17 May 2011. Վերցված է 2019-01-23-ին.
- ↑ «Resolution adopted by the General Assembly» (PDF). United Nations.
- ↑ «China: Women Prisoner Numbers Rise 10 Times Faster than Men». Dui Hua. 2015-06-23. Վերցված է 2019-01-23-ին.
- ↑ «UN Bangkok Rules on women offenders and prisoners; Short guide» (PDF). Penal Reform International. Վերցված է 2019-01-23-ին.