Jump to content

Բրյուս Չ․ Հիզեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
07:34, 27 Մարտի 2024 տարբերակ, Gohar Piloyan (Քննարկում | ներդրում)
(տարբ) ←Նախորդ տարբերակ | Ընթացիկ տարբերակ (տարբ) | Հաջորդ տարբերակ→ (տարբ)
Բրյուս Չ․ Հիզեն
անգլ.՝ Bruce C. Heezen
Ծնվել էապրիլի 11, 1924(1924-04-11)[1]
ԾննդավայրVinton, Այովա, ԱՄՆ
Մահացել էհունիսի 21, 1977(1977-06-21)[1] (53 տարեկան)
Մահվան վայրօվկիանոս
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունԱյովայի համալսարան և Կոլումբիայի համալսարան
Մասնագիտությունօվկիանոսագետ և երկրաբան
ԱշխատավայրԿոլումբիայի համալսարան
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Bruce C. Heezen Վիքիպահեստում

Բրյուս Չարլզ Հիզենը, ամերիկացի երկրաբան է[5]։ Նա աշխատել է Կոլումբիայի համալսարանում՝ օվկիանոսագետ քարտեզագիր Մարի Թարփի հետ 1950-ականներին Միջատլանտյան լեռնաշղթայի քարտեզագրման համար։

Կենսագրություն

Հիզենը ծնվել է Այովա նահանգի Վինտոն քաղաքում։ Հիզենը տան միակ երեխան էր, վեց տարեկանում ծնողների հետ տեղափոխվեց Մուսկատին, Այովա, որտեղ ավարտեց միջնակարգ դպրոցը 1942 թվականին: Նա ստացավ բակալավրի կոչում 1947թ.-ին Այովա համալսարանից: 1952թ.-ին ստացել է մագիստրոսի կոչում և 1957թ.-ին Կոլումբիայի համալսարանի դոկտորի կոչում:

Հիզենը լայնորեն համագործակցում էր քարտեզագիր Մարի Թարփի հետ։ Նա մեկնաբանեց իրենց համատեղ աշխատանքը Միջին Ատլանտյան լեռնաշղթայի վրա որպես Ս. Ուորեն Քերիի ընդլայնվող Երկրի տեսության աջակցություն, որը մշակվել էր 1950-ականներին[6], բայց Թարպի ազդեցության տակ «ի վերջո հրաժարվեց ընդարձակվող Երկրի գաղափարից՝ 1960-ականների կեսերին մայրցամաքային տեղաշարժի ձևով»: Թարփը Հիզենի օգնականն էր, երբ նա ասպիրանտ էր, և հանձնարարեց նրան ծովի հատակի պրոֆիլներ կազմել[7]։ Երբ նա ցույց տվեց Հիզենին, որ Հյուսիսային Ատլանտյան օվկիանոսի իր դավադրությունը բացահայտեց ճեղքվածքի հովիտ, Հիզենը սկզբում դա մերժեց որպես «աղջիկների խոսակցություն»[8]։ Ի վերջո, նրանք հայտնաբերեցին, որ ոչ միայն հյուսիսատլանտյան ճեղքվածքային հովիտ կա, այլև կենտրոնական հովտով լեռնաշղթա, որը տարածվում է երկրի վրա[8]։ Նրանք հասկացան նաև, որ օվկիանոսային երկրաշարժերը, որոնք նրանք առանձին-առանձին էին ծրագրում, ընկան ճեղքվածքի մեջ, որն այն ժամանակ հեղափոխական տեսություն էր[7]։ Նա ներկայացրեց միջօվկիանոսի ճեղքվածքի և երկրաշարժերի այս տեսությունը որպես իր սեփական աշխատանք 1957 թվականին Փրինսթոնում: Այդ դասախոսության ժամանակ նշանավոր երկրաբան Հարրի Հեսը[9] Հիզենին ասաց. «Երիտասարդ, դու սասանեցիր երկրաբանության հիմքերը»[7][8]։

Հիզենը մահացավ սրտի կաթվածից 1977 թվականին, երբ հետազոտական նավարկության էր՝ Իսլանդիայի մոտ գտնվող Միջինատլանտյան լեռնաշղթան ուսումնասիրելու համար ՆՐ-1 սուզանավով[10]։

Պարգևներ նվաճումներ

  • 1964թ Հենրի Բրայանթ Բիգելոուի մեդալ օվկիանոսագիտության բնագավառում շնորհվել է Անտառների Փոս օվկիանոսագիտական ինստիտուտի կողմից[11],
  • 1973թ Ամերիկյան աշխարհագրական ընկերության կողմից շնորհված աշխարհագրական մեդալ[12],
  • 1977թ Ամերիկյան երկրաֆիզիկական միության կողմից շնորհված Վոլտեր Բուչեր մեդալ[13],

Օվկիանոսագրական հետազոտական նավը 1999 թ նրա պատվին անվանվել է Հիզենի պատվին[14],

Հիզեն կիրճը մեծ ստորջրյա կիրճ է Հյուսիսարևմտյան Ատլանտյան օվկիանոսում, մայրցամաքային շերտի եզրին[15],

Անտարկտիդայում գտնվող Հիզեն սառցադաշտը 1977 թվականին Հիզենի անունով է կոչվել[16]։

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 SNAC — 2010.
  2. https://www.agu.org/Honor-and-Recognize/Honors/Union-Medals/Walter-H-Bucher-Medal
  3. https://www.whoi.edu/who-we-are/about-us/people/awards-recognition/henry-bryant-bigelow-medal-in-oceanography/award-recipients/
  4. https://www.sepm.org/Past-Winners
  5. «Bruce C. Heezen». Physics Today. 30 (11): 77. November 1977. doi:10.1063/1.3037805. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-28-ին.
  6. Oreskes, Naomi (2003). Plate Tectonics: An Insider's History Of The Modern Theory Of The Earth. Westview Press. էջ 23. ISBN 0813341329.
  7. 7,0 7,1 7,2 O'Connell, Suzanne (August 8, 2020). «Marie Tharp's maps revolutionized our knowledge of the seafloor». The Washington Post.
  8. 8,0 8,1 8,2 Tharp, Marie (April 1, 1999). «Connect the Dots: Mapping the Seafloor and Discovering the Mid-ocean Ridge». Woods Hole Oceanographic Institute. Վերցված է August 8, 2020-ին.
  9. «Harry Hammond Hess». www.encyclopedia.com. Վերցված է 2020-08-09-ին.
  10. «Marie Tharp Bio». Woods Hole Oceanographic Institution. 2006-12-12. Արխիվացված է օրիգինալից 2007-01-08-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
  11. «Award recipients». Woods Hole Oceanographic Institution. Վերցված է 7 April 2017-ին.
  12. «The Cullum Geographical Medal». American Geographical Society. Արխիվացված է օրիգինալից 9 September 2015-ին. Վերցված է 7 April 2017-ին.
  13. «Bruce Charles Heezen, December 1977, Walter H. Bucher Medal». American Geophysical Union (AGU).
  14. «Navy's Newest Ocean Survey Ship Will Offer Public Tours August 3 for Lamont Community August 4 & 5 at Intrepid Pier». The Earth Institute. 2000-07-14. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-10-12-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
  15. Esri; BOEM; CSA (2022-05-10). «Large Submarine Canyons». ArcGIS StoryMaps (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2023-10-02-ին.
  16. «Antarctica Detail». geonames.usgs.gov. Վերցված է 2020-08-09-ին.