«Կրող հրթիռ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Թարգմանություն ռուսական էջից |
|||
Տող 10. | Տող 10. | ||
== Տես նաև == |
== Տես նաև == |
||
* [[Կրող հրթիռների ցանկ]] |
* [[Կրող հրթիռների ցանկ]] |
||
== Արտաքին հղումներ == |
|||
* [http://nvo.ng.ru/notes/2004-12-03/8_rocket.html Հրթիռակրիչ և կրող հրթիռ] |
|||
* [http://spaceportal.ru/index/0-9 Արևմտյան կրող հրթիռներ] |
|||
[[Կատեգորիա:Կրող հրթիռներ|*]] |
|||
[[ar:صاروخ حامل]] |
|||
[[bg:Ракета-носител]] |
|||
[[bs:Nosna raketa]] |
|||
[[cs:Nosná raketa]] |
|||
[[de:Trägerrakete]] |
|||
[[el:Αναλώσιμο σύστημα εκτόξευσης]] |
|||
[[en:Expendable launch system]] |
|||
[[eo:Nereuzebla lanĉo-sistemo]] |
|||
[[es:Vehículo de lanzamiento desechable]] |
|||
[[fa:سامانه یک بار مصرف پرتاب]] |
|||
[[fr:Lanceur (astronautique)]] |
|||
[[he:משגר לוויינים וחלליות]] |
|||
[[hu:Hordozórakéta]] |
|||
[[it:Vettore (astronautica)]] |
|||
[[ja:使い捨て型ロケット]] |
|||
[[ko:소모성 우주 발사체]] |
|||
[[lt:Kosminė raketa]] |
|||
[[lv:Nesējraķete]] |
|||
[[nl:Draagraket]] |
|||
[[pl:Rakieta nośna]] |
|||
[[sk:Nosná raketa]] |
|||
[[uk:Ракета-носій]] |
|||
[[zh:一次性使用运载系统]] |
12:16, 28 Նոյեմբերի 2011-ի տարբերակ
Կրող հրթիռ — սարք, որը գործում է ռեակտիվ շարժման սկզբունքով (հրթիռ) և նախատեսված է օգտակար զանգվածի տիեզերք դուրս բերման համար:
Կրող հրթիռները դասակարգվում են աստիճանների քանակով (մեկ, երկու աստիճան և այլն): Նրանք նույնպես բաժանվում են մեկ անգամյա կամ բազմակի օգտագործման համար նախատեսված: Առավել մեծ տարածում են ստացել մեկանգամյա օգտագործման բազմաստիճան հրթիռները: Մեկանգամյա հրթիռները ավելի պարզ կառուցվածք ունեն և հետևաբար ավելի հուսալի են: Անհրաժեշտ է նշել, որ մեկ աստիճան ունեցող հրթիռը ուղեծրային արագության հասնելու համար պետք է ունենա մեկնարկային զանգվածի 7-10 % չափով վերջնական զանգված, որը ներկայիս տեխնոլոգիաների պայմաններում դարձնում է նրանց չափազանց ոչ արդյունավետ: Մի քանի աստիճանների առկայությունը թույլ է տալիս զգալիորեն մեծացնել օգտակար զանգվածի հարաբերությունը հրթիռի մեկնարկային զանգվածին: Միևնույն ժամանակ բազմաստիճան հրթիռները պահանջում են տարածություններ միջանկյալ աստիճանների ընկնելու համար:
Ամբողջապես բազմակի օգտագործման կրող հրթիռներ առայժմ գոյություն չունեն: Մասնակիորեն բազմակի օգտագործման համակարգ է ամերիկյան «Սփեյս Շաթլ» (Տիեզերական մաքոք), ինչպես նաև սովետական «Էներգիա-Բուրան» համակարգը: Այնուամենայնիվ «Սփեյս Շաթլ» ծրագիրը չկարողացավ զգալիորեն նվազեցնել բեռների ուղեծիր դուրս բերման գինը, բացի այդ բազմակի օգտագործման տրանսպորտային համակարգերը աչքի են ընկնում նախամեկնարկային պատրաստության բարդությամբ և ժամանակատարությամբ (նրանց նկատմամբ բարձր հուսալիության և անվտանգության պահանջների պատճառով):