Սուրբ Սիոն եկեղեցի (Վաչիան)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Սիոն եկեղեցի (այլ կիրառումներ)
| Սուրբ Սիոն եկեղեցի | |
|---|---|
| Հիմնական տվյալներ | |
| Տեսակ | եկեղեցի |
| Երկիր |  Վրաստան |
| Տեղագրություն | Վաչիան |
| Դավանանք | Հայ Առաքելական Եկեղեցի |
| Հիմնական ամսաթվերը | 19-րդ դար |
| Հիմնադրված | 19-րդ դար |
| 11,2 մետր | |
| Երկարություն | 17,96 մետր |
| Լայնություն | 11,2 մետր |
 | |
 | |
Սուրբ Սիոն եկեղեցի[1], Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի, գտնվում է Վրաստանի Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում, Ախալքալաք քաղաքից 6 կմ դեպի հարավ, հայաբնակ Վաչիան գյուղում, կառուցվել է 19-րդ դարի 30-ական թվականներին։ Եկեղեցու մասին ամենից հին տեղեկությունները պահպանվել են Վրաստանի և Իմերեթի թեմի եկեղեցիների տեղեկագրերում։ 1866 թվականի տվյալներով եկեղեցին հիշատակվում է որպես փայտաշեն կառույց, իսկ 1885 թվականին՝ որպես քարաշեն։
1887 թվականի «Նոր Դար» ամսագրում կա անրադարձ այս եկեղեցու մասին, որտեղ եկեղեցին բնութագրվում է որպես «բաւական գեղեցիկ նորաշէն եկեղեցի»։
Եկեղեցու վերաբերյալ կան նաև հիշատակումներ 1880-ական և 1905-ական թվականների տեղեկագրերի մեջ։
Ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եկեղեցին գմբեթավոր տիպի կառույց է, այն կառուցվել է տուֆ տեսակի քարից, նրա չափսերն են (17.96 x 11.2) մետր։ Եկեղեցու հյուսիսային և հարավային պատերը սվաղած են, իսկ արևելյան և արևմտյան պատերը երեսապատված են տուֆի սալիկներով։ Մուտքը գտնվում է արևմտյան կողմում, իսկ եկեղեցու հարավային և արևելյան պատերին բացված են երեքական պատուհաններ։ Մուտքի վերևի մասում՝ տանիքին զանգակատունն է։ Տանիքը երեսապատված է թուջով, որի վրա գմբեթն է։
Խորանը գտնվում է արևելյան մասում, իսկ նրա աջ և ձախ կողմերում կան ավանդատներ։ Մկրտության ավազանն է գտնվում է հյուսիսային պատին։
1850-1880-ական թվականներին եկեղեցու հոգևոր կազմն է եղել՝ քհն․ Տեր Սիմեոն Կարապետյանը, Հարություն քհն. Իշխանյանցը, Գաբրիել քհն. Մկրտչյանը, Սիմեոն քհն. Տեր-Գաբրիելյանը, Տեր Կարապետը և դպիր` Հովհաննես Տեր-Սիմոնյանը։
Խորհրդային անաստվածության տարիներին եկեղեցին խոնարհվում է։ Իսկ արդեն հետխորհրդային շրջանում, 1990-ական թվականներին գյուղի բնակչության ջանքերով եկեղեցին հիմնովին վերակառուցվում է, և բազիլիկ եկեղեցին վերածվում է գմբեթավորի։
2016 թվականի հոկտեմբերին, ձեռամբ Վիրահայոց թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տեր Վազգեն եպիսկոպոս Միրզախանյանի, եկեղեցին վերաօծվեց։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «ՎԱՉԻԱՆ – ՍՈՒՐԲ ՍԻՈՆ ԵԿԵՂԵՑԻ». armenianchurch.ge. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 9-ին.