Սուրբ Հարություն եկեղեցի (Փոքր Սամսար)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սուրբ Հարություն եկեղեցի
Հիմնական տվյալներ
Տեսակեկեղեցի
ԵրկիրՎրաստան Վրաստան
ՏեղագրությունՓոքր Սամսար
ԴավանանքՀայ Առաքելական Եկեղեցի
Հիմնական ամսաթվերը19-րդ դար
Հիմնադրված19-րդ դար
9,47 մետր
Երկարություն16,94 մետր
Լայնություն9,47 մետր
Քարտեզ
Քարտեզ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Հարություն եկեղեցի (այլ կիրառումներ)

Սուրբ Հարություն եկեղեցի[1], Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի, գտնվում է Վրաստանի Սամցխե-Ջավախք մարզի Ախալքալաքի շրջանի 28 կմ դեպի հյուսիս֊արևելք, հայաբնակ Փոքր Սամսար գյուղում, կառուցվել է 19-րդ դարում, 1852 թվականին։ Եկեղեցու մասին կան հիշատակումներ 1860-ական թվականների Վրաստանի և Իմերեթի թեմի եկեղեցիների տեղեկագրերում։

Ի սկզբանե եկեղեցին եղել է փայտաշեն կառույց։ 1891 թվականին եկեղեցին վերանորոգվել է, որի մասին կա շինարարական արձանագրություն եկեղեցու մուտքի բարավորին։ 1899 թվականի դեկտեմբերի 19-ի երկրաշարժից եկեղեցին քանդվել է և կիկին վերանորոգվել է 1900 թվականին։ Ըստ որոշ վկայությունների 1907 թվականի ապրիլի 27-ին Խրիմյան Հայրիկը, անցնելով Ջավախքի գյուղերով, օծել է այնտեղի մի քանի եկեղեցիներ, այդ թվում նաև Փոքր Սամսար գյուղի Սուրբ Հարություն եկեղեցին։

Ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սուրբ Հարություն Եկեղեցին եռանավ բազիլիկ տիպի կառույց է, այն կառուցվել է տուֆ տեսակի քարից, նրա չափսերն են (16.94 x 9.47) մետր։ Եկեղեցու մուտքը արևմտյան կողմից է, որի վերնամասում կա խաչաքանդակ և հայերեն արձանագրություն։ Եկեղեցու պատուհանները բացված են հարավային և հյուսիսային պատերին։ Զանգակատունը գտնվում է եկեղեցու տանիքի արևմտյան մասում։ Եկեղեցու ներսում՝ արևելյան մասում է գտնվում Սուրբ խորանը, որի աջ և ձախ կողմերում կան ավանդատներ։

Եկեղեցու շուրջ կա գերեզմանոց, որտեղ պահպանվել են 19-րդ դարի տապանաքարեր։

Խորհրդային անաստվածության տարիներին եկեղեցին փակվել է, և վերածվել էր պահեստի։ Արդեն իսկ հետխորհրդային տարներին եկեղեցին վերանորոգվում է 2005 թվականին գյուղի բնակիչ Հուսիկ Աբգարյանի կողմից, իսկ 2006 թվականին՝ Հովիկ Աբգարյանի կողմից։

2008 թվականի օգոստոսին եկեղեցին վերաօծվում է օրհնությամբ Տ. Վազգեն եպիսկոպոս Միրզախանյանի և Սամցխե-Ջավախքի և Ծալկայի ընդհնաուր առաջնորդական փոխանորդ Տ. Բաբգէն աբեղա Սալբիյանի ձեռամբ ու մասնակցությամբ հոգևոր հովվի։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Aleks_El_Dia. «ՓՈՔՐ ՍԱՄՍԱՐ - ՍՈՒՐԲ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ԵԿԵՂԵՑԻ». armenianchurch.ge. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 10-ին. {{cite web}}: Missing |author1= (օգնություն)