Սորուկ

Սորուկ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր Տիպ Ծածկասերմեր Դաս Երկշաքիլավորներ Կարգ Խաչածաղկավորներ Ընտանիք Կղամբազգիներ Ցեղ Սորուկ
Լատիներեն անվանում
Camelina Crantz, 1762
Հոմանիշներ
Dorella Bubani, 1901 Linostrophum Schrank, 1792
Տիպիկ ներկայացուցիչներ
Camelina glabrata (L.) Crantz — Սորուկ մերկ
Դասակարգումը Վիքիցեղերում Պատկերներ Վիքիպահեստում

Սորուկ (լատին․՝ Camelina), կաղամբազգիների (խաչածաղկավորներ) ընտանիքի միամյա կամ երկամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 8 (այլ տվյալներով՝ 12) տեսակ։

Հայաստանում

Հայաստանում՝ 4 տեսակ՝

• Սորուկ փուխր (լատին․՝ C. laxa),
• Սորուկ սպիտակածաղիկ (լատին․՝ C. albiflora),
• Սորուկ մանրապտուղ (լատին․՝ C. microcarpa),
• Սորուկ մերկ (լատին․՝ C. glabrata)։

Տարածված է Շիրակի, Սյունիքի, Գեղարքունիքի, Կոտայքի, Տավուշի և այլ մարզերում, Երևանի շրջակայքում։ Աճում է (ստորինից մինչև վերին լեռնային գոտիներում), քարքարոտ վայրերում, չոր լանջերին, աղբոտում ցանքերը։

Կենսաբանական նկարագիր

Արմատն առանցքային է։ Ցողունը թավոտ է, բարակ, կանգուն, չյուղավորվող, բարձրությունը՝ մինչև 90 սմ։ Տերևներն ամբողջական են կամ գոգգավոր ատամնաեզր, ստորինները՝ կոթունավոր, ցողունայինները՝ նստադիր, նետաձև, նշտարաձև։ Ծաղկաբույլը ողկույզ է, ծաղիկները՝ մանր, բաց դեղնավունից մինչև վառ դեղին, սպիտակ։ Ծաղկում է մայիս-հունիսին։ Պտուղը տանձաձև կամ հակադիր ձվաձև պատիճ է։ Սերմերը մանր են, կարմրաշականակագույն։

Քիմիական կազմ

Պարունակում է 25-46 % ճարպայուղ, որն օգտագործում են տեխնիկական նպատակներով։ Մեղրատու է։

Տեսակներ

• Camelina alyssum
• Camelina microcarpa
• Camelina rumelica
• Camelina sativa

Պատկերասրահ

• 
• 
• 
• 

Գրականություն

• Рыжик // Малый энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона։ В 4 томах. — СПб., 1907—1909. (Проверено 12 октября 2013)

Արտաքին հղումներ

• Սորուկ. Հայաստանի բույսեր
• Հայբուսակ կամ հայկական բուսաբառութիւն
• Steckbrief Արխիվացված 2015-09-10 Wayback Machine
• Über den Anbau von Leindotter als Mischfrucht.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սորուկ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սորուկ» հոդվածին։