Սեռական ոտնձգություններ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Սեռական ոտնձգություններ, ոտնձգության տեսակ, որը ներառում է բացահայտ կամ անուղղակի սեռական ակնարկներ, ներառյալ սեռական բարեհաճությունների դիմաց պարգևատրման անցանկալի և անպատշաճ խոստումներ[1]։ Սեռական ոտնձգությունը ներառում է մի շարք գործողություններ՝ սկսած բանավոր առաջարկություններից մինչև սեռական ոտնձգություններ[2]։ Ոտնձգությունները կարող են առաջանալ տարբեր հասարակական միջավայրերում, ինչպիսիք են աշխատավայրը, տունը, դպրոցը և այլն։ Ոտնձգություն կատարող կամ ոտնձգությունների զոհ կարող են լինել ցանկացած սեռ կամ գենդեր[3]։

Այսօրվա իրավական համատեքստում սեռական ոտնձգությունն անօրինական է։ Սեռական ոտնձգություններին վերաբերող օրենքները սովորաբար չեն արգելում զուտ ակնարկները, բանավոր մեկնաբանությունները կամ աննշան առանձին միջադեպերը, քանի որ չկա «վարքագծի ընդհանուր կանոններ»։ Աշխատավայրում ոտնձգությունը կարող է անօրինական լինել, եթե այն հաճախակի է կամ դաժան, ստեղծում է թշնամական կամ վիրավորական աշխատանքային միջավայր կամ հանգեցնում է աշխատանքային անբարենպաստ որոշման (օրինակ՝ պաշտոնի իջեցում, աշխատանքից ազատում կամ աշխատանքից հեռացում)։ Այնուամենայնիվ, սեռական ոտնձգության իրավական և սոցիալական ըմբռնումը տարբեր մշակույթներում տարբեր է։ Ռուսաստանի օրենսդրությունում «սեռական ոտնձգություն» հասկացություն չկա. այս հասկացությանը ամենամոտ է «սեքսուալ բնույթի գործողությունների հարկադրանքը», որը Ռուսաստանի քրեական օրենսդրությամբ նախատեսված է Քրեական օրենսգրքի 133-րդ հոդվածով[4]։

Զգուշացում Ճապոնիայի Okinawa Monorail կայարանում: Ցուցանակի վրա գրված է. «Ձեռք գցելը հանցանք է».

Որոշ երկրներում փողոցային սեռական ոտնձգությունները սեքսիստական հայհոյանքների, վիրավորական արտահայտությունների և սեռի վրա հիմնված նվաստացնող մեկնաբանությունների տեսքով պատժվում են օրենքով (օրինակ՝ քրեական հետապնդումը Ֆիլիպիններում՝ «Safe Spaces Act»-ի համաձայն և վարչական տուգանքներ Ֆրանսիայում)։ Աշխատավայրում ոտնձգությունը կարող է անօրինական լինել, երբ այն այնքան հաճախակի է կամ դաժան, որ ստեղծում է թշնամական կամ վիրավորական աշխատանքային միջավայր, կամ երբ հանգեցնում է աշխատանքի հետ կապված անբարենպաստ որոշումների (օրինակ՝ աշխատանքից ազատել կամ իջեցնել ոտնձգության զոհի պաշտոնը, կամ երբ տուժողը որոշում է թողել իր աշխատանքը այդ պատճառով)։ Ոտնձգություն կատարողը կարող է լինել տուժողի ղեկավարը, աշխատակիցը կամ հաճախորդը[5]։ Սեռական ոտնձգությունը (անպարկեշտ արտահայտությունների և գռեհկության, ինչպես նաև ֆիզիկական բռնության տեսքով) աշխատավայրում պարտադիր չէ, որ դրդված լինի ցանկասիրությունից, այլ ավելի շուտ նպատակաուղղված է բավարարելու իշխանության ցանկությունը[6]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Paludi, Michele A.; Barickman, Richard B. (1991). «Definitions and incidence of academic and workplace sexual harassment». Academic and workplace sexual harassment: a resource manual. Albany, NY: SUNY Press. էջեր 2–5. ISBN 9780791408308.
  2. Dziech, Billie Wright; Weiner, Linda. The Lecherous Professor: Sexual Harassment on Campus. Chicago Illinois: University of Illinois Press, 1990. 978-0-8070-3100-1; Boland, 2002
  3. «Sexual Harassment». U.S. Equal Employment Opportunity Commission. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 16-ին.
  4. Хоткина, Зоя Александровна. «Что такое сексуальные домогательства?». trudprava.ru (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 7-ին. {{cite web}}: Text "З. А. Хоткина" ignored (օգնություն)
  5. «Sexual Harassment» (անգլերեն). U.S. Equal Employment Opportunity Commission. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  6. Далсегг А., Вессе И. Глава 5. Моббинг и психологическое насилие на рабочем месте // На крючке. Как разорвать круг нездоровых отношений. — М.: Альпина Паблишер, 2017. — 274 с. — 3000 экз. — ISBN 978-5-9614-6147-3