Ռոջեր Ալթունյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռոջեր Ալթունյան
Ծնվել է1922[1][2][3][…]
Մահացել է1987[1][2][3][…]
ԿրթությունAbbotsholme School?
Մասնագիտությունդեղաբան
Ռազմական ծառայությունԹագավորական ռազմաօդային ուժեր
Ծնողներհայր՝ Էռնեստ Հայկ Ռիդդալ Ալթունյան[3], մայր՝ Դորա Ալթունյան[3]
Պարգևներ
Ռազմաօդային ուժերի խաչ

Ռոջեր Էդվարդ Քոլլինգվուդ Ալթունյան (անգլ.՝ Roger Edward Collingwood Altounyan, 1922[1][2][3][…] - 1987[1][2][3][…]), անգլո-հայ բժիշկ և դեղագետ, որը նատրիումի քրոմոգլիկատի՝ որպես բրոնխիալ ասթմայի դեղամիջոց օգտագործման նախաձեռնողն էր։ Նրա ընտանիքը տեղափոխվեց Միացյալ Թագավորություն, որտեղ նա սովորեց բժշկություն և սկսեց իր հետազոտությունները։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեղաբանական հետազոտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սկսելով խելայից՝ ասթմայի ավանդական միջոցներից, Ալթունյանը 1965 թվականին հայտնաբերեց, որ խելայի ակտիվ բաղադրիչը հենց խելինն է։ Նա ի վերջո ստեղծեց ավելի անվտանգ քիմիական նյութեր՝ հիմնված խելինի՝ նատրիումի քրոմոգլիկատի վրա։ Այն հետագայում վաճառվեց «Fisons Pharmaceuticals»-ի կողմից, որի սկիզբը դրեց Ռոն-Պուլենս Ռորերը, որն իր հերթին ձեռք բերեց Սանոֆի-ավետիսը։ Նատրիումի քրոմոգլիկատը տեսականորեն օգտագործված մաստախցի բջիջների ստաբիլիզատորներն էին։ Մաստախցը առանցքային դեր է խաղում ալերգիկ և ասթմատիկ բորբոքման գործընթացում։ Մաստախցի բջիջները պարունակում են հզոր բորբոքային միջնորդներ, որոնցից ազատվելուց հետո հանգեցնում են օդուղիների բորբոքման և բրոնխի խցանման։ Նատրիումի քրոմոգիկատը կայունացնում է մաստախցը՝ դրանով իսկ կանխելով միջնորդների ազատումը։

Ամբիքրոմիլ (Պրոբիքրոմի) նշանը նույնպես ունի իր անունը, որը գտնվում է Լայստերշորում, Լայքերթերշիրում։ Սա Բենզոդիպիրան կառուցվածք ունի։

Պատերազմական ծառայություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1941 թվականին Ալթունյանը միացավ Ռազմական օդուժին և դարձավ թռիչքի հրահանգիչ։ Նրան համարվել են օդաչուների «բացառիկ» հրահանգիչ, իսկ 1943 թվականին ընդունեցին թռիչքի հրահանգիչների դպրոցի աշխատակազմ։ Նրան շնորհվել է օդուժի խաչ՝ գիշերային թռիչքի ժամանակ նոր տեխնիկա մշակելու համար։ Ըստ նրա, թռիչքի փորձը ոգեշնչում է «սպինհալերը», շարժիչով աշխատող սարքը, որը նատրիումի քրոմոգլիկատը մղում է թոքերը խորքը[4]։

«Ծիծեռնակներ և Ամազոններ»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մանկության տարիներին Ալթունյանները այցելեցին իրենց բրիտանացի տատին ու պապին (նրա պապը Վ. Գ. Քոլինգվուդն էր) Լճային երկրամասում, որտեղ նրանք հանդիպեցին գրող Արթուր Ռենսոմին։ Ռենսոմը Ալթունյանի և իր չորս քույրերից երեքի պատվին անվանեց իր հանրահայտ գրքը՝ «Ծիծեռնակներ և Ամազոններ», Ռոջերը դարձավ Ռոջեր Ուոլքեր՝ նավի տղա։ Ռենսոմը հետագայում եկավ և մնաց ընտանիքի հետ Հալեպում ու նրանց մի փոքրիկ նավակ նվիրեց, այնուհետև այնտեղ գրեց Փիթեր Դաքի մեծ մասը[5][6]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Munk's Roll
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 NUKAT — 2002.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 Oxford Dictionary of National Biography / C. MatthewOxford: OUP, 2004.
  4. Hannaway, Paul (2004). What To Do When The Doctor Says Its Asthma: Everything You Need to Know About Medicines, Allergies, Food and Exercise to Breathe More Easily Every Day. Gloucester, MA: Fair Winds Press. էջ 113. ISBN 1-59233-104-1.
  5. Ransome, Arthur (1976). The Autobiography of Arthur Ransome. Jonathan Cape Ltd. ISBN 0224012452.
  6. Brogan, Hugh (1992) [1984]. The Life of Arthur Ransome. Pimlico. ISBN 0712652493.