Պալատական էլեկտրակայան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պալատական էլեկտրակայան
ՏեսակԷլեկտրակայան
Երկիր Ռուսաստան
ՏեղագրությունՊուշկին
Ժառանգության կարգավիճակՌուսաստանի դաշնային մշակութային ժառանգության օբյեկտ
Քարտեզ
Քարտեզ

Պալատական էլեկտրակայան (ռուս.՝ Дворцо́вая электроста́нция), պատմական շենք Սանկտ Պետերբուրգի Պուշկինի շրջանի Պուշկին քաղաքում։ Կառուցվել է 1896-1898 թթ.: Դաշնային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ է[1]։ Տեղակայված է Մալայա փողոցի 7-9 տներում, Ցերկովայա փողոցի անկյունում։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլեկտրակայանի շենքը կառուցվել է ճարտարապետ Սիլվիո Դանինիի նախագծով էլեկտրամատակարարման համար, նախևառաջ Ալեքսանդրովսկի, Մեծ Եկատերինյան, Պահեստային պալատների ջեռուցման և լուսավորության, ինչպես նաև պալատական շենքերի, համահավաք հետիոտնային գնդի լեյբգվարդիաների զորանոցների և սեփական պահակախմբի։ Առաջին քաղաքային էլեկտրակայանը, որը գտնվում է Երգող ջրմուղ աշտարակում, այնքան էլ հզոր չի եղել։ Նոր կայանի համար ընտրվել է և՛ պալատներին, և՛ ջրի աղբյուրին մոտ տարածք։ Շինարարության հրահանգը տրվել է 1896 թվականի հուլիսի 9-ին, իսկ օգոստոսի 8-ին ճարտարապետն արդեն ներկայացրել է նախագիծը։ Շինարարական աշխատանքներն ավարտվել են 1897 թվականի աշնանը, սարքավորումների մոնտաժը շարունակվել է ևս մեկ տարի։ 1898 թվականի նոյեմբերի 8-ին կայանը պաշտոնապես բացվել է[2][3]։

Էլեկտրակայանի գլխավոր շենքում հիմնական տեղը զբաղեցնում էին շարժիչային բաժինը և կաթսայատունը։ Հատուկ սենյակներ նախատեսված էին աշխատողների, գրասենյակների և արվեստանոցների համար։ Տնտեսական և նյութերի պահպանության համար կառուցվել է կողաշենք։ 1911 թվականին անհրաժեշտություն է առաջացել շենքը բակի կողմից ընդարձակելու նոր մեքենաների և կաթսաների համար[3]։

Կայանն աշխատել է մինչև 1921 թվականը, իսկ 1930-ական թվականներին սարքավորումները ապամոնտաժվել են։ Ընդհանուր էլեկտրակայանին միանալուց հետո կայարանի աշխատանքը դարձավ անհարկի։ 1946-1947 թվականներին էլեկտրակայանի շենքը սարքավորել են «Լենինեց» գիտաարտադրական միավորման համար, այնուհետև Լենինգրադի «Սպուտնիկ» մեխանիկական միավորման գործիքային հատվածի համար։ Ներկայումս շենքը հանձնվել է Իրավագիտության և ձեռներեցության ինստիտուտին[2][3]։

Ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շենքը կառուցված է գոթական ոճով։ Փողոցների հատման հատվածում շինության անկյունը կտրված է։ Հատկապես առանձնանում են բարձր կամարավոր պատուհանները, որոնք նախագծված են շարժիչային սենյակի լուսավորման համար և ծխատարները ոճավորված են ատամնավոր բուրգերի տեսքով։ Անկյունային ճակատն ավարտվում է ատամնաձև քիվով։ Տանիքում թասակներով և խաչածաղկավորներով ճակտոնապատն է։ Շենքի կողքի մասերը երկհարկանի են` ուղղանկյուն պատուհաններով։ Փողոցի անկյունում կարելի է տեսնել էլեկտրացանցի թուջե հենարան, նույնպես գոթական ոճով, որը մշակվել է Դանինիի կողմից[2][3]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Постановление Правительства РФ от 10.07.2001 № 527 о Перечне объектов исторического и культурного наследия Федерального (Общероссийского) значения, находящихся в г. Санкт-Петербурге
  2. 2,0 2,1 2,2 «Малая 7, 9. Дворцовая электростанция». Энциклопедия Царского Села. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 3-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Дворцовая электростанция». citywalls.ru. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 3-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Семенова Г. В. Царское Село: знакомое и незнакомое. — М.: Центрполиграф, 2009. — С. 311—314. — 638 с. — ISBN 978-5-9524-4249-8
  • Козлов А. В. Сильвио Данини: материалы к творческой биографии. — СПб.: КОЛО, 2010. — 240 с.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]