Նորհեբրիդյան ֆրանկ
| Երկիր | New Hebrides  | |
|---|---|---|
| Թողարկող | Ֆրանսիայի անդրծովյան տարածքների արժեթղթերի թողարկման ինստիտուտ | |
| Հաջորդող | Վատու | |
| Սկսած | 1945 | |
| Ավարտված | 1982 | |
| Գին | 1 Վատու, 0,0269 Գերմանական մարկ, 0,01 Ավստրալիական դոլար, 1 CFP Franc | |
Նորհեբրիդյան ֆրանկ, դրամական միավոր Նոր Հեբրիդների համատիրությունում 1941-1980 թվականներին և Վանուատուի հանրապետությունում 1980 թվականին։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մինչև 1941 թվականը հայտնաբերվել են ավստրալիական ֆունտ, ֆրանսիական ֆրանկ և ֆունտ ստեռլինգ։ 1921 թվականին ֆրանսիական կառավարության կողմից Նոր Հեբրիդներում թողարկվեց 25 ֆրանկի թղթադրամ։
1941 թվականի օգոստոսի 31-ին Նոր Հեբրիդների դրամական միավոր ճանաչվեց նորհեբրիդյան ֆրանկը, օրինական վճարային միջոց է համարվում նաև ավստրալիական ֆունտը։
Սահմանվեց փոխարժեք՝ 1 ավստրալիական ֆունտը = 141,30 նորհեբրիդյան ֆունտի։ Նորհեբրիդյան ֆրանկի թողարկման իրավունքը պատկանում է ֆրանսիական մասնավոր բանկերից Հնդկաստանի բանկին։ Բանկը սկսեց Նումաեյաի բանկի թղթադրամների արտադրությունը, որոնք Նոր Կալեդոնիայում շրջանառության մեջ են, բայց օվալաձև կնիքով, լոթարինգական խաչով և գրությամբ «Նոր Հեբրիդները ազատ Ֆրանսիա են»։
Թողարկվեցին Հնդկաչինական բանկի թղթադրամներ 5, 20, 100, 500, 1000 ֆրանկներով։ 1943 թվականին նաև թողարկվեցին Նոր Հեբրիդի ազգային ֆրանսիական թղթադրամները՝ 5, 20, 100, 500 и 1000 ֆրանկներով[1]։
ֆրանսիական կառավարության 1945 թվականի դեկտեմերի 26-ի դրությամբ CFP ֆրանկը (colonies françaises du Pacifique - ֆրանսիական խաղաղօվկիանոսյան գաղութներ) ներկայացվեց որպես խաղաղօվկիանոսյան ֆրանսիական ունեցվածքի դրամական միավոր։ Սկզբում սահմանվել էր հարաբերակցությունը՝ 2,40 ֆրանսիական ֆրանկ = 1 CFP ֆրանկ։ Նոր Հեբրիդյան ֆրանկն այլևս կապված չէր ավստրալական ֆունտի հետ և ֆրանկը հավասարվեց 1:1 CFP ֆրանկի հետ։ Մինչև 1969 թվականը Նոր Հեբրիդյան ֆրանկի փոխարժեքը ֆրանսիականի նկատմամբ փոխվում էր այնպես, ինչպես CFP ֆրանկի փոխարժեքը, որին այն հավասարեցվում էր։ ֆրանկ (IV-IX 1949), 5,50 ֆրանսիական ֆրանկ (1949-1959)։ 1960 թվականին ֆրանսիական ֆրանկը վերանվանվելուց հետո դրույքաչափը եղել է՝ 1 Նոր Հեբրիդյան ֆրանկ = 0,055 ֆրանսիական ֆրանկ։
1966 թվականի փետրվարին ավստրալիական ֆունտի փոխարեն սկսեց օգտագործվել ավստրալիական դոլարը։ 1948 թվականի սեպտեմբերի 25-ին օրենք ընդունվեց, որը զրկում էր Հնդկաչինի բանկին Ֆրանսիայի արտասահմանյան ունեցվածքի համար արժույթ թողարկելու իրավունքից, սակայն Ֆրանսիայի անդրծովյան տարածքների արտանետումների ինստիտուտի գործունեության մասին օրենքը ընդունվեց միայն 1996 թվականի դեկտեմբերի 22-ին։ Դե ֆակտո թողարկման իրավունքը Հնդկաչինի բանկից փոխանցվել է Էմիսիոն ինստիտուտին միայն 1967 թվականին։
Թողարկող ինստիտուտը թողարկեց նույն տեսակի թղթադրամներ Նոր Հեբրիդների համար, որոնք շրջանառության մեջ էին Ֆրանսիական Պոլինեզիայում, Նոր Կալեդոնիայում և Ուոլիս և Ֆուտունա կղզիներում, բայց թղթադրամների երկու կողմերում տպագրված «Նոր Հեբրիդներ» մակագրությամբ։ Թղթադրամները թողարկվել են 100, 500 և 1000 ֆրանկներով։ 1966 թվականին Թողարկո
Երբ 1969 թվականի օգոստոսի 10-ին ֆրանսիական ֆրանկը արժեզրկվեց ի տարբերություն ֆրանկի CFP ֆրանկի, Նորհեբրիդյան ֆրանկը չարժեզրկվեց։ CFP ֆրանկի հետ հավասարությունը վերացավ, ֆրանսիական ֆրանկի նկատմամբ փոխարժեքը սկսեց լինել՝ 1 ֆրանսիական ֆրանկ= 16,16 Նոր Հեբրիդյան ֆրանկ։ Միաժամանակ սահմանվեց ավստրալական դոլարի փոխարժեքը՝ 1 = 100 ֆրանկ որը գործում էր մինչև, 1973 թվականը[2]։
1981 հունվարի 1-ին Վանուպատուի կենտրոնական բանկը սկսեց գործել,և նույն օրը Նորհեբրիդյան ֆրանկը վերանվանվեց վատա։ Բամբակյա բուրդով մետաղադրամների և թղթադրամների թողարկումը սկսվել է 1982 թվականի մարտի 22–ին,Արտասահմանյան տարածքների արտանետումների ինստիտուտի ֆրանկ մետաղադրամներն ու թղթադրամները և ավստրալիական դոլարները օրինական վճարում էին մինչև 1983 թվականի ապրիլի 1-ը[3]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Cuhaj, 2008, էջեր 907-909
- ↑ Бутаков, 1987, էջ 54-55
- ↑ ««RBV History»» (անգլերեն). сайт www.rbv.gov.vu. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Бутаков Д. Д., Золотаренко Е. Д., Рыбалко Г. П. Валюты стран мира: Справочник / Под ред. С. М. Борисова, Г. П. Рыбалко, О. В. Можайскова. — 5-е изд., перераб. и доп. — М.: Финансы и статистика, 1987. — 383 с.
- Cuhaj G., Michael T., Miller H. Standard Catalog of World Coins 1901-2000. — 39-е изд. — Iola: Krause Publications, 2011. — 2345 с. — ISBN 978-1-4402-1172-8
- Cuhaj G.S. Standard Catalog of World Paper Money. General Issues 1368—1960. — 12-е изд. — Iola: Krause Publications, 2008. — 1223 с. — ISBN 978-0-89689-730-4
- Cuhaj G.S. Standard Catalog of World Paper Money. General Issues 1961—Present. — 17-е изд. — Iola: Krause Publications, 2011. — 1112 с. — ISBN 978-1-4402-1584-1