Յոհանեսբուրգի աստղադիտարան

Յոհանեսբուրգի աստղադիտարան;
Տեսակ	աստղագիտական աստղադիտարան
Աստղադիտարանի կոդ	078
Երկիր	ՀԱՀ
Վայր	Observatory, Gauteng?
ԲԾՄ	1808 մետր
Հիմնադրվել է՝	1903
Արտադրող	1972
Կայք	assa.saao.ac.za/sections/history/observatories/rep_obs/

Յոհանեսբուրգի աստղադիտարան կամ Միության աստղադիտարան (անգլ.՝ Johannesburg Observatory or Union Observatory, աստղադիտարանի կոդը` — «078»), աստղադիտարան էր Հարավաֆրիկյան Հանրապետության Յոհաննեսբուրգ քաղաքի արվարձաններում, այժմ չի գործում։ Գործում էր 1909-ից 1971 թվականները։ Գտնվում էր քաղաքի ամենաբարձր կետում ծովի մակերևույթից 1808 մետր բարձրության վրա^[1]^[2]։

Աստղադիտարանը, և նրա Լեյդենի հարավային կայան մասնաճյուղը հայտնի են մոտ 6000 կրկնակի աստղերի և Կենտավրոսի Պրոքսիմայի հայտնաբերման համար։ Այս աստղադիտարանում են հայտնաբերվել նաև 578 աստերոիդներ^[1]^[3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մինչև 1912 թվականը աստղադիտարանը անվանվում էր Տրանսվաալ աստղադիտարան, իսկ 1961 թվականին այն վերանվանվեց Հանրապետական աստղադիտարան։ 1971-1972 թվականներին Յոհաննեսբուրգում օդի աղտոտվածության պատճառով այն փակվեց։ Աստղադիտարանի շինությունները դեռևս կանգուն են^[1]։

Այդ ժամանակ Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունան կառավարությունը որոշեց կենտրոնացնել բոլոր աստղագիտական հետազոտությունները մեկ աստղադիտարանում, որը հետագայում անվանվեց Հարավաֆրիկյան աստղադիտարան (SAAO): Աստղադիտարանի կենտրոնական գրասենյակը գտնվում է հին Թագավորական աստղադիտարանի տարածքում, Քեյփթաուն քաղաքում։ Այս աստղադիտարան են տեղափոխվել բոլոր հիմնական աստղագիտական գործիքները^[1]։

Աստերոիդների հիմնական գոտու (1585) Յունիոն (Միություն) աստերոիդը, որը հայտնաբերվել էր Էռնեստ Ջոնսոնի կողմից 1947 թվականին, անվանվել է Միության աստղադիտարանի պատվին^[4]։

Աստղադիտարանի անվանման փոփոխություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աստղադիտարանը իր գոյության ընթացքում մի քանի անգամ փոխել է իր անվանումը^[1]՝

1903–1909: Տրանսվաալի օդերևութաբանական բաժին
1909–1912: Տրանսվաալ աստղադիտարան
1912–1961: Միության աստղադիտարան
1961–1971: Հանրապետական աստղադիտարան

Տնօրեններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աստղադիտարանի տնօրեններն են եղել^[1]՝

1903–1927: Ռոբերտ Իննես
1927–1941: Հարրի Վուդ
1941–1956: Վիլլելմ Հենրիկ վան դեն Բոս
1957–1965: Վիլլիամ Ֆինսեն
1965–1971: Յան Հերս (1915–2010)^[5]

Լեյդենի հարավային կայան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեյդենի հարավային կայանը (անգլ.՝ Leiden Southern Station, աստղադիտարանի կոդը` — «081») ստեղծվել է Լեյդենի աստղադիտարանի և Միության աստղադիտարանի համագործակցության արդյունքում։ 1938-ից 1954 թվականները այն հանդիսացել է Միության աստղադիտարանի մասնաճյուղ, ապա 1954 թվականին տեղափոխվել է Հարտբիսպուրտ օդի համեմատաբար մաքրության պատճառով։ Աշխատել է մինչև 1978 թվականը^[6]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 «Republic Observatory (known as Johannesburg or Union Observatory)»։ Astronomical Society of Southern Africa։ 2016։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016
↑ «Republic Observatory (known as Johannesburg or Union Observatory)»։ Astronomical Society of Southern Africa։ 2016։ Արխիվացված է օրիգինալից օգոստոսի 27, 2016-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016
↑ «Minor Planet Discoverers (Alphabetically)»։ Minor Planet Center։ սեպտեմբերի 4, 2016։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016
↑ Schmadel Lutz D. (2007)։ «(1585) Union»։ Dictionary of Minor Planet Names – (1585) Union։ Springer Berlin Heidelberg։ էջ 125։ ISBN 978-3-540-00238-3։ doi:10.1007/978-3-540-29925-7_1586
↑ «Jan Hers»։ IAU – International Astronomical Union, individual members։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016
↑ «Leiden Southern Station (Hartebeespoort)»։ Astronomical Society of Southern Africa։ 2016։ Արխիվացված է օրիգինալից օգոստոսի 27, 2016-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Republic Observatory, Popularly known as Johannesburg or Union Observatory (անգլ.)
Johannesburg Centre (անգլ.)

[ASSA-new-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 «Republic Observatory (known as Johannesburg or Union Observatory)»։ Astronomical Society of Southern Africa։ 2016։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016

[ASSA-archive-full-2] «Republic Observatory (known as Johannesburg or Union Observatory)»։ Astronomical Society of Southern Africa։ 2016։ Արխիվացված է օրիգինալից օգոստոսի 27, 2016-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016

[MPC-Discoverers-3] «Minor Planet Discoverers (Alphabetically)»։ Minor Planet Center։ սեպտեմբերի 4, 2016։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016

[springer-4] Schmadel Lutz D. (2007)։ «(1585) Union»։ Dictionary of Minor Planet Names – (1585) Union։ Springer Berlin Heidelberg։ էջ 125։ ISBN 978-3-540-00238-3։ doi:10.1007/978-3-540-29925-7_1586

[Jan-Hers-5] «Jan Hers»։ IAU – International Astronomical Union, individual members։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016

[Leiden-Southern-Station-6] «Leiden Southern Station (Hartebeespoort)»։ Astronomical Society of Southern Africa։ 2016։ Արխիվացված է օրիգինալից օգոստոսի 27, 2016-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 29, 2016

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]