Մոսկվայի Գորկու անվան զբոսայգի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մոսկվայի Գորկու անվան զբոսայգի
Տեսակզվարճանքի այգի, պուրակ, Ռուսաստանի հատուկ պաշտպանվող տարածք և ճարտարապետական հուշարձան
Երկիր Ռուսաստան
ՎարչատարածքՅակիմանկա
Հիմնվել էօգոստոսի 12, 1928
Բացվել է1927
Մակերես120 հեկտար
Անվանված էՄաքսիմ Գորկի
Այցելուներ100 000 մարդ
Մոսկվայի Գորկու անվան զբոսայգիը գտնվում է Ռուսաստանում
Մոսկվայի Գորկու անվան զբոսայգի
Մոսկվայի Գորկու այգի

Մոսկվայի Գորկու անվան մշակույթի և հանգստի կենտրոնական զբոսայգի (ռուս.՝ Центральный парк культуры и отдыха (ЦПКиО) имени Горького), կենտրոնական զբոսայգի Մոսկվայում, որը Մաքսիմ Գորկու անունն է կրում։ 2018 թվականի օգոստոսին նշվել է զբոսայգու 90-ամյակը։

Գորկու զբոսայգին, որը գտնվում է Կրիմսկի Վալում` Մոսկվա գետի այն կողմում, բացվել է 1928 թվականին։ Հին Գոլիցինի հիվանդանոցի (ավերակ) և Նեսկուչնի պալատի ընդարձակ պարտեզները, գետի երկայնքով ընդգրկում են 300 հա տարածք (120 հա)[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լճակ Գորկիի մշակույթի և ժամանցի կենտրոնական այգում, 1982

Այգին կառուցվել է խորհրդային ավանգարդ և կոնստրուկտիվիստ ճարտարապետ Կոնստանտին Մելնիկովի հատակագծով, որը միավորել է հին հսկայական այգիները, Գոլիցինի հիվանդանոցը և Նեսկուչի պալատը` գետի երկայնքով ծածկելով 300 հեկտար տարածք (120 հա)[2]։

Նեսկուչնիի պարտեզի պատմությունը կարելի է հիշատակել 1753 թվականից, երբ այն ի հայտ է եկել Մոսկովայի գետի կողքին գտնվող Կալուժխայա Զաստավայի և Տրուբեցկոյ կալվածքի միջև ընկած տարածքում։ Հարևան տարածքը դեպի Նեսկուչնիի պարտեզը ( Կրիմսկի Վալից մինչև Նեսկուչնիի պարտեզ), մինչև 1920-ականները քիչ ուշադրություն է գրավել։ Սկզբում այն պատված է եղել հարևան կալվածքների սեփականատերերին պատկանող այգիների, մարգագետինների և բանջարեղենի այգիներով, իսկ 19-րդ դարի վերջին դարձել է անապատ և պահպանվել որպես աղբանոց։

Գյուղատնտեսական և արհեստագործական արդյունաբերության առաջին համահայկական ցուցահանդեսը բացվել է 1923 թվականին անապատների վրա, որոնք մաքրվել էին կոմունիստական համայնքի աշխատանքային օրերին։ Ցուցահանդեսի բացման համար ծրագիր է ընդունվել 1922 թվականի հոկտեմբերի 19-ին, իսկ ցուցահանդեսը բացվել է մեկ ու կես տարի անց՝ 1923 թվականի մայիսի 19-ին:Ցուցահանդեսի կազմակերպման նախագիծը ներկայացնելուց հետո, որն առաջարկում էր չորս տարբերակ՝ Սոկոլ-Խոդինսկոյե բևեռ, Պետրովսկո-Ռազումովսկի զբոսայգի և Կռմսկու կամուրջի մոտ գտնվող գետի տարածքները, նախընտրությունը տրվում է վերջին տարբերակին։

Վերափոխում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գորկի զբոսայգի Ռոլեր Քոաստեր (2011)

2011 թվականին Գորկի զբոսայգին հիմնանորոգվել է։ Մշակույթի և ժամանցի կենտրոնական զբոսայգու նոր տնօրեն Սերգեյ Կապկովը քանդել է մոտ 100 տեսարժան վայրեր և ապօրինի մասեր։ Քանդված օբյեկտների տեղում ստեղծվել է ավելի քան երկու հազար քառակուսի մետր նոր ասֆալտապատ ճանապարհ, իսկ հետո 1.9 հա նոր սիզամարգեր և ծաղկեփնջեր են տեղադրվել .[3][4]։

Բոլոր զվարճանքները, երկու տախտակամած կարուսելը հանվել են, որպեսզի տեղը վերածվի զվարճանքի գոտու [5]։ Ընթացքում մաքրվել են լքված շենքերը, սայլերը, վրանները, գովազդային կառույցները և տեսարժան վայրերը։ Սկսվել է հուշարձանների վերանորոգումը, լճակների մաքրումը և հողի և խոտի տորֆերի առաքումը։ Մի քանի ամիս անց Գորկի զբոսայգին վերափոխվել է՝ դառնալով առաջին ռուսական զբոսայգին, որն այժմ կարող էր մրցել աշխարհի առաջատար այգիների հետ։ 15,000 քառակուսի մետր սառցադաշտ, երեխաների համար առանձին գոտիներ, հոկեյ, պար և ընդհանուր սահադաշտ։ Պաշտոնապես բացվել է 2011 թվականի դեկտեմբերին [6][7][8]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Moscow's Gorky Park celebrates 90th anniversary». Deutsche Welle (www.dw.com).
  2. Gorky Park in Eagle, Russia Արխիվացված 2009-09-29 Wayback Machine Retrieved on 2013-10-25.
  3. Александра Мерцалова (2013 թ․ օգոստոսի 9). «Фабрика счастья. Забытая история парка Горького». Аргументы и факты.
  4. «Парк Горького». Моспрогулка.
  5. «Парк Горького. Вход в парк Горького сделали бесплатным». The Village.
  6. «Школа фигурного катания Алексея Ягудина». Официальный сайт парка Горького. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 16-ին.
  7. «Школа фигурного катания в Парке Горького». Официальный сайт Мэра Москвы. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 7-ին.
  8. Максим Мартемьянов (2011 թ․ դեկտեմբերի 2). «Бегущий на лезвиях: Первые посетители катка в парке Горького». The Village.(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]