Jump to content

Մեծ պատմություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սովորական պատմություն Մեծ պատմություն
Մ.թ.ա. 5000-ից մինչև մեր օրերը Մեծ Պայթյունից մինչև մեր օրերը
7, 000-10, 000 տարի 13.8 միլիարդ տարի
Ուսումնասիրության անկախ բաժիններ Միջառարկայական մոտեցում
Մարդկային քաղաքակրթության շեշտադրում Տիեզերքում մարդկության տեղի շեշտադրում
Դասավանդվում է գրքերի միջոցով Դասավանդվում է ինտերակտիվ կայքերի միջոցով, ինչպիես ChronoZoom
Միկրոպատմություն Մակրոպատմություն
Կոնկրետ գործընթացների շեշտադրում Համանմանությունների, փոխաբերությունների շեշտադրում
Հիմնված է տարբեր փաստաթղթերի վրա, այդ թվում գրավոր աղբյուրների և նյութական արտեֆակտներ Հիմնված է ընթացիք գիտական տվյալների և երևույթների վրա, ինչպիսիք են քարացուկները, բնակլիմայական փոփոխությունները, գենետիկական վերլուծությունը, աստղադիտակների տվյալները

Մեծ պատմություն, Մեծ պայթյունից մինչև մեր օրերը ժամանակահատվածը ուսումնասիրող ակադեմիական նոր առարկա։ Մեծ պատմությունը ուսումնասիրում է այդ երկար ժամանակահատվածը բազմաթիվ՝ ճշգրիտ և հումանիտար գիտությունների տվյալների միացման հիման վրա կազմված միջառարկայական մոտացման կիրառմամբ[1][2][3][4][5], հետազոտում է մարդու գոյությունը այդ խոշոր պատկերի շրջանակներում[6]։ Պատճառահետևանքային կապերը ուսումնասիրելու համար Մեծ պատմությունը օգտագործում է էմպիրիկ ապացույցներ[7][8], որոնց միջոցով էլ ուսումնասիրում է տիեզերքը, Երկիր մոլորակը, կյանքը, մարդկությունը։ Մեծ պատմությունը դասավանդվում է համալսարաններում[9] և միջնակարգ դպրոցներում[10]։ Մեծ պատմության ակադեմիական շարժումը գլխավոր է ավստրալիական Մաքուորի համալսարանի պատմաբան Դեյվիդ Քրիսթիանը, ով է գործածության մեջ է մտցրել «Մեծ պատմություն» եզրը[7][9][11], կազմելով դրա շուրջ գիտնականների նոր խումբ[2]։ Որոշ պատմաբաններ թերահավատություն են հայտնել նման «գիտական պատմության» վերաբերյալ, փաստարկելով նրանով, որ Մեծ պատմության վերաբերյալ հետազոտությունները բնօրինակ չեն և բանաքաղություն են իրենցից ներկայացնում[12]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Rev. Michael Dowd (2012 թ․ մայիսի 8). «Big History Hits the Big Time». Huffington Post. «"Big History" has entered the big leagues ...»
  2. 2,0 2,1 Patricia cohen (2011 թ․ սեպտեմբերի 26). «History That's Written in Beads as Well as in Words». The New York Times.
  3. Ursula Goodenough (2011 թ․ փետրվարի 10). «It's Time For A New Narrative; It's Time For 'Big History'». NPR.
  4. Tom Vander Ark (2012 թ․ դեկտեմբերի 13). «Big History: An Organizing Principle for a Compelling Class, Block or School». Education Week.
  5. Christian, David (2004). Maps of Time: An Introduction to Big History.
  6. Stearns, Peter N. Growing Up: The History of Childhood in a Global Context. էջ 9.
  7. 7,0 7,1 Vanessa Thorpe (2012 թ․ հոկտեմբերի 27). «Big History theories pose latest challenge to traditional curriculum: Maverick academic's 'Big History' – which is backed by Bill Gates – is subject of new documentary». The Guardian. «Big History, a movement spearheaded by the Oxford-educated maverick historian David Christian, ...»
  8. «International Big History Association». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 20-ին.
  9. 9,0 9,1 Craig Benjamin of Grand Valley State University (July 2012). «Recent Developments in Big History». History of Science Society. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 9-ին. «Vol. 41, No. 3,»
  10. Stephanie M. McPherson (2012). «5 big ideas that just might transform the classroom: From longer days to history courses that span 13.7 billion years, these notions just might transform the classroom». Boston Globe Magazine. «1. TAKE THE REALLY LONG VIEW»
  11. Connie Barlow and Michael Dowd (2012 թ․ դեկտեմբերի 13). «Failing Our Youth: A Call to Religious Liberals». Huffington Post. «Historian David Christian ... "big history."»
  12. Rebekah Higgitt (2012 թ․ օգոստոսի 16). «(Pseudo)scientific history?: At least one historical prediction holds true: the regular appearance of claims to have the key to 'scientific history'». The Guardian. «... Peter Turchin ... to explain 'big history' – things like the rise of empires, social discontent, civil wars, and state collapse". ...»

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]