Մասնակից:Manee Edilyan/Ավազարկղ2

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից


Քեթրին Էդի (ծնված սեպտեմբերի 19,1945 թվական [1][2]), առավել ճանաչված որպես Քեյթ Էդի (/ˈdi/), անգլիացի լրագրող: 1989-2003 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում նա եղել է BBC News - ի գլխավոր թղթակիցը և զեկուցել է աշխարհի թեժ պատերազմական գոտիներից:

2003 թվականին նա հեռացել է նա անցել է տարիքային կենսաթոշակի և հեռացել է գլխավոր թղթակցի պաշտոնից: Ապա սկսել է աշխատել BBC Radio 4-ում որպես ազատ հաղորդավար և վարել «ՄԵր սեփական թղթակիցը» ծրագիրը:

Վաղ կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Adie in 2014

Էդին ծնվել է Նորտամբերլանդի Whitley Bay ծովափնյա քաղաքում[3]: Նա մանուկ հասակում որդեգրվել է Սանդերլանդ քաղաքի դեղագործ Ջոն Էդիի և նրա կնոջ` Մաուդ Էդիի կողմից [4]:

Կրթություն է ստացել Սանդերլանդի եկեղեցական ավագ դպրոցում, այնուհետև ուսումը շարունակել է Տայն քաղաքի Newcastle -ի համալսարանում, որտեղ ստացել է սկանդինավյան գիտական աստիճան և մասնակցել «Գիլբերտ և Սալլիվան» թատերական կազմակերպության միջոցառումներին: Ուսանողության երրորդ տարում Էդին արդեն դասավանդում էր անգլերեն Շվեդիայի հյուսիսային մարզերից մեկում [5]:

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էդիի կարիերան սկսել է BBC-ի հետ`աշխատանքի անցնելով որպես առաջին աստիճանի օգնական BBC Radio Durham-ում: 1976 թվականին նա Plymouth-ում և Southampton-ում [6] աշխատում էր որպես հեռուստատեսային լրատվական գործակալության լրագրող: 1979 թվականին պաշտոնապես տեղափոխվեց BBC հեռուստաընկերություն: 1980 թվականի մայիսին նա հերթապահ լրագրող էր երբ տեղի ունեցավ Հատուկ Օդային ծառայության ներխուժումը Իրանի դեսպանատուն` կանխելու վերջինիս գրավումը: Երբ ամեն բան ծխի մեջ էր, իսկ պայթյունները` անվերջանալի, երբ անվտանգության աշխատակիցները փորձում էին հեռացնել պատանդներին պայթյունավտանգ վայրից, այդժամ Էդին սկսեց վարել ուղիղ հեռարձակում և տեղեկացնել այս ամենի մասին [7] :Սա նրա համար իսկական խթան հանդիսացավ հետագա գործունեության համար [8]:

1980-ական թվականներից սկսած Էդին սկսեց պարբերաբար զեկուցել աշխարհի տարբեր թեժ կետերից և տարբեր իրադարձություններ ներկայացնել, ներառյալ` Հյուսիսային Իռլանդիայի կոնֆլիկտներից [9], 1986 թվականին Տրիպոլիում ամերիկյան ռմբակոծությունից (այս զեկույցը քննադատվել է Պահպանողական կուսակցության նախագահ Նորման Թեբբիտի կողմից) [10][11][12] և 1988 թվականին «Լոկերբի» ռմբակոծությունից [13][14]: 1989 թվականին առաջադրվել է որպես գլխավոր թղթակից և շուրջ 14 տարի զբաղեցրել է այդ պաշտոնը [15]:

Քեթրինի նշանակալից հանձնարարություններից մեկն էր զեկուցել 1989 թվականին Չինաստանի Տյանմեն հրապարակի բողոքի ցույցերից: Եվ միայն երեսուն տարի անց նա խոստովանեց որ իր անձնակազմի հետ միակ թիմն էին որ ականատես եղան այդ սարսափելի իրադարձությանը, նշելով`

1989 թվականին Պեկինում մենք ականատես եղանք սեփական քաղաքացիների նկատմամբ չինական բանակի կողմից կազմակերպված կոտորածին [16][17]

Սակայն այս զեկույցը երբեք չի ընդունվել ոչ Չինաստանի կառավարության կողմից, և ոչ էլ բարձրաձայնվել է ու քննարկվել: Բայց մենք այնտեղ էինք, մենք ունենք ապացույցներ և մենք մեր աչքերով ենք տեսել այդ ամենը: Անհնար է այս ամենը ջնջել պատմությունից...

Այս ամենին հետևում է Իրաք-քուվեյթյան պատերազմը, Հարավսլավիայի նախկին Սոցիալիսական Դաշնային Հանրապետությունում տեղի ունեցած պատերազմը, 1994 թվականին Ռուանդայի Ցեղասպանությունը և 2000 թվականին Սիերա Լեոնում տեղի ունեցած բախումները [13]:

Լիբիայում նա հանդիպում է գնդապետ Մուամմար Քադաֆիի հետ: Քեթին գնդակահարվել է պաշտոնանկ եղած լիբիական բանակի հրամանատարի կողմից,ով եղել է ոչ սթափ, անզուսպ և հարբած վիճակում Լիբիայի և Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունների միջև միջնորդ հանդես գալու համար: Փամփուշտը խրվել է նրա կոկորդի ոսկրի մեջ, սակայն մշտական և խորքային հետևանք չի թողել [18]:

Երբ նա Հարավսլավիայում էր, արդեն ուներ ոտքի վնասվածք որը ստացել էր Բոսնայիում բախումների ժամանակ և այդժամ հանդիպեց բոսնիացի սերբերի առաջնորդ Ռադովան Կարադչիչի հետ [19]:

Ամսագրի վրա պատկերված էին երկու զինվոր,որոնցից մեկի գնդացրի վրա պատռված դրոշ էր վրան գրված «Դեպի Իրաք», և «Մենք դեռ չենք կարող սկսել...Քեյթ Էդին այստեղ չէ» մակագրությունը [20]: Ճիշտ պահին ճիշտ վայրում գտնվելու նրա սովորությունն առաջացրեց այն թևավոր խոսքն իր մասին,որ «հստակ ու արդարամիտ որոշումը կայացվում է հենց այն օդանավակայանում ու հենց այն պահին երբ Էդին իջնում է ինքնաթիռից» [21][22] :

2003 թվականին Էդին անցավ տարիքային կենսաթոշակի ` հեռանալով BBC ընկերությունից, որտեղ նա գլխավոր թղթակիցն էր [23], և սկսեց աշխատել որպես անկախ լրագրող (ի թիվս այլ աշխատանքների նա նաև ռեպորտաժներ էր նկարում Նոր Զելանդիայի Ռադիոյի համար) նաև ներկայացավ որպես հանրային խոսնակ BBC Ռադիո 4-ի «Մեր սեփական թղթակիցը» նախագծի ընթացքում: 2005 և 2006 թվականներին BBC One-ի եթերում նա վարել է Leopard Films-ի արտադրության երկու հինգմասանոց նախագծեր: Այդ նախագծերն ունեին իռլանդական ծագում,և գլխավոր գաղափարն այն էր որ ներկայացվում էր չափահաս մարդկանց կյանքը որդեգրումից հետո,ինչ ազդեցություն է թողել վերջինս իրենց կայացման վրա և ինչ է պետք լիարժեք կյանք սկսելու համար[24] [25]:

2017 թվականին Էդին Գիբրալթարի Միջազգային Գրական Փառատոնի խոսնակներից էր [26]:

2018 թվականի հունիս ամսվա լուրերի մեջ նշվում էր որ Էդին ապրում է Դորսեթում,դեռևս աշխատում էր որպես անկախ լրագրող,հանրային խոսնակ էր BBC Ռադիո 4-ի «Մեր սեփական թղթակիցը» նախագծի շրջանակներում [27]: Այդ նույն տարում Բրիտանական Կայսրության շքանշան ` CBE ստանալուց հետո նա նախազգուշացրեց հասարակությանը որ լրագրողների աշխատանքը վտանգված է [28] :

Մենք կարծես ապրում ենք մի ժամանակաշրջանում երբ լրագրողներին սպառնում են ամենուր ՝ լինի դա ճնշամիջոցի գործածություն թե գրաքննություն, և հույժ կարևոր է գիտակցել, որ լրագրության նպատակը դա հասարակությանը իրողության ներկայացնելն է այնպես ինչպես կա, և մենք դա պետք է անենք ավելի քան երբևէ հիմա:

2019 թվականի հունվարի 7-ին Քեթրին Էդին նշանակվել է Բորնմաութի համալսարանի կանցլեր հաջորդելով Worth Matravers - ի բարոն Ֆիլիպին [29] : Իր ուղերձում նա նախազգուշացրեց լրագրության ասպիրանտուրայի ուսանողներին, որ տեղեկատվության հաստատումը և նորությունների աղբյուրների ստուգումը կարևոր նշանակություն ունեն ապատեղեկատվության տարածման այս բարդ ժամանակաշրջանում: Մասնավորապես նա շեշտեց նյութերի հավաստիության ինքնուրույն ստուգման խորհրդին: «Ձեր ներկայությունը տվյալ վայրում տարրական դաս է որին Դուք պետք է տիրապետեք, իսկ նորություններն առանց հավաստիության ստուգման նորություն չեն...Եթե Դուք ունեք վստահված անձ տվյալ վայրն ուղարկելու համար ապա անկասկած ուղարկեք » [30]:

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Էդին ստացել է Richard Dimbleby մրցանակ BAFTA-ից 1990 թվականին[31]
  • Էդին ստացել է Բրիտանական կայսրության շքանշան 1993 թվականին[32]
  • 2013 թվականին նշանակվել է Դորսեթի փոխգնդապետ[33]
  • In 2018, Adie received the BAFTA Fellowship.[34]
  • Էդին ստացել է CBE in the 2018 Birthday Honours-ի ժամանակ[35]
  • Էդին բազում պատվավոր աստիճանների է արժանացել տարբեր համալսարանների կողմից,այդ թվում Նյու Յորքի St John University-ի,[36] Nottingham Trent University[37] and the University of Bath (MA,1987)-ի կողմից [38]: Նա Սանդերլենդի համալսարանի ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետի պրոֆեսոր է, և անդամակցում է երեք պատվավոր համալսարաններում,որոնցից մեկը Լոնդոնի համալսարնն է սկսած`1996 թվականից [39]: 2013 թվականին Էդին պարգևատրվել է Պլիմոթի համալսարանի կողմից պատվավոր նամակներով [40]
  • 2019 թվականին Էդին նշանակվել է Բորնմաութի համալսարանի կանցլեր [41]

Charitable associations[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

In 2017 Adie was appointed as ambassador for SSAFA, the UK’s oldest military charity.[42] Adie is currently also an ambassador for SkillForce[43] and the non-governmental organisation Farm Africa.[44] In July 2018 Adie became an Ambassador for the medical charity Overseas Plastic Surgery Appeal.[45]

Adie is a fan of Sunderland AFC.[46] In 2011, she took part in the Sunderland A.F.C. charity Foundation of Light event.[47]

Works[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • The Kindness of Strangers. Headline. 2002. ISBN 0-7553-1073-X. - autobiography
  • Corsets to Camouflage: Women and War. Coronet. 2003. ISBN 0-340-82060-8.
  • Nobody's Child. Hodder & Stoughton. 2005. ISBN 0-340-83800-0.
  • Into Danger: People Who Risk Their Lives for Work. Hodder & Stoughton. September 2008. ISBN 978-0-340-93321-3.
  • Fighting on the Home Front: The Legacy of Women in World War One. Hodder & Stoughton. September 2013. ISBN 978-1-4447-5967-9.

In popular culture[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Adie's role as a BBC television journalist covering the 1980 Iranian Embassy siege in Princes Gate, central London, is included in 6 Days. The role was played by actress Abbie Cornish.[48]
The satirical British puppet TV show Spitting Image depicted Adie as a thrill seeker giving her the title "BBC Head of Bravery" and featuring her puppet in dangerous situations.

Personal life[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

In 1993, she was able to find her birth family, which was reported against her wishes.[4]

References[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Laureation address – Kathryn Adie». Laureation by Professor John Anderson, School of International Relations. University of St Andrews. 22 June 2010. Վերցված է 5 August 2020-ին.
  2. «Media horoscope: Kate Adie». the Guardian (անգլերեն). 29 October 2001. Վերցված է 5 August 2020-ին.
  3. David Simpson. «Hall of Fame». England's North East.
  4. 4,0 4,1 Summerskill, Ben (14 October 2001). «The Observer Profile: Kate Adie». The Guardian. London.
  5. «Kate Adie CBE». Newcastle University.
  6. Hutchinson, Lisa (8 June 2018). «Renowned war correspondent Kate Adie given CBE in Queen's Honours List». nechronicle.
  7. Summerskill, Ben (14 October 2001). «The Observer Profile: Kate Adie» – via www.theguardian.com.
  8. «Kate Adie». BBC News. BBC. 3 January 2003. Վերցված է 2 August 2011-ին.
  9. «Kate Adie CBE - Alumni and Supporters - Newcastle University». www.ncl.ac.uk.
  10. «The Libyan Bombing - 1986». BBC. 14 April 1986. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  11. «Thatcher forced to intervene over Tebbit's 'obsessive' criticism of BBC, papers reveal». the Guardian. 23 January 2017. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  12. Higgins, Michael; Smith, Angela (26 Aug 2010). «Not One of U.S.: Kate Adie's report of the 1986 US bombing of Tripoli and its critical aftermath». Journal of Journalism Studies. Taylor & Francis Online. 12 (3): 344–358. doi:10.1080/1461670X.2010.504568.
  13. 13,0 13,1 «Kate Adie OBE». Women in the Humanities. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  14. Tweedie, Katrina (17 December 2018). «Lockerbie 30 years on: The town remembers but there are few words». dailyrecord. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  15. «Kate Adie to receive Bafta Fellowship». BBC News. 30 April 2018. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  16. Bevan, Darren (3 September 2017). «BBC veteran Kate Adie on her role in Kiwi director's new movie». Stuff.
  17. «Documentary - I Was There: Kate Adie on Tiananmen Square» (video). Dailymotion. 10 March 2020.
  18. Adie, Kate (2002). The Kindness of Strangers. London: Headline Book Publishing. էջեր 336–7, 425.
  19. «He was a smart, rather vain man». BBC News. 22 July 2008.
  20. Adie, Kate (2002). The Kindness of Strangers. London: Headline Book Publishing.
  21. «BBC Veteran War Reporter Kate Adie visits Pearson Engineering». Pearson Engineering. 1 July 2019. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  22. Wallace, Wyndham (7 March 2011). «News Of The World: Kate Adie Interviewed On Music And War». The Quietus. Վերցված է 11 March 2020-ին.
  23. «Adie quits BBC after 35 years». www.telegraph.co.uk. 29 January 2003.
  24. «Found :: Productions». Leopard Films. Արխիվացված է օրիգինալից 14 September 2013-ին. Վերցված է 2 August 2013-ին.
  25. Saturday; April 11; 2015 (11 April 2015). «War reporter Adie seeks to solve mystery of Irish father». www.irishexaminer.com. {{cite web}}: |last3= has numeric name (օգնություն)CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  26. «Gibraltar Literary Festival – Speakers – International Speakers». www.gibraltarliteraryfestival.com.
  27. Lisa Hutchinson (8 June 2018). «Local lass and renowned war correspondent Kate Adie, of Sunderland, gets CBE in Queen's Honours List». Evening Chronicle. Newcastle upon Tyne.
  28. «Broadcaster Kate Adie warns of threats to journalism as she collects CBE». British Telecom. Press Association. 11 October 2018. Արխիվացված է օրիգինալից 28 May 2019-ին. Վերցված է 30 June 2019-ին.
  29. «Broadcaster and author Kate Adie begins tenure as new BU Chancellor». www.bournemouth.ac.uk (անգլերեն). Վերցված է 2019-02-05-ին.
  30. «Kate Adie visits Bournemouth University». The Breaker. 23 January 2019.
  31. «1990 Television Richard Dimbleby Award - BAFTA Awards». awards.bafta.org.
  32. The 1993 New Year Honours list in The Gazette.
  33. «Kate Adie named as County Deputy Lieutenant». Dorset Echo.
  34. «Kate Adie OBE to Receive BAFTA Fellowship». www.bafta.org. 30 April 2018.
  35. «Kathryn ADIE». www.thegazette.co.uk.
  36. «Honorary Fellows 2006». York St John University.
  37. «Honorary graduates - Your Alumni Community - Alumni - Nottingham Trent University». www.ntualumni.org.uk.
  38. «Honorary Graduates 1989 to present». bath.ac.uk. University of Bath. Վերցված է 18 February 2012-ին.
  39. «Honorary Awards». www.royalholloway.ac.uk.
  40. «Plymouth University». Արխիվացված է օրիգինալից 25 June 2014-ին.
  41. «Home». www.bournemouth.ac.uk (անգլերեն). Վերցված է 2019-02-05-ին.
  42. «Kate Adie OBE announced as SSAFA Ambassador». Forces Pension Society. 9 May 2017.
  43. «Patrons Supporting Us – The Prince William Award – Skillforce». Prince William Award.
  44. «Latest news from Farm Africa». www.farmafrica.org.
  45. «Our Ambassadors — Overseas Plastic Surgery Appeal (OPSA)». Overseas Plastic Surgery Appeal (OPSA).
  46. «SAFC Foundation founded». Sir Bob Murray.
  47. «Carols of Light charity fundraising event - Durham University». www.dur.ac.uk.
  48. Darren Bevan (3 September 2017). «BBC veteran Kate Adie on her role in Kiwi director's new movie». Stuff.co.nz.

Further reading[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

External links[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաղապար:BAFTA Academy Fellowship Award


Կատեգորիա:1945 births Կատեգորիա:English reporters and correspondents Կատեգորիա:BBC newsreaders and journalists Կատեգորիա:Alumni of Newcastle University Կատեգորիա:BAFTA winners (people) Կատեգորիա:BAFTA fellows Կատեգորիա:Commanders of the Order of the British Empire Կատեգորիա:Deputy Lieutenants of Dorset Կատեգորիա:English television presenters Կատեգորիա:Living people Կատեգորիա:People from Sunderland, Tyne and Wear Կատեգորիա:People from Northumberland Կատեգորիա:English war correspondents Կատեգորիա:Academics of the University of Sunderland Կատեգորիա:National Youth Theatre members Կատեգորիա:English adoptees Կատեգորիա:People educated at Sunderland High School