Մասնակից:Լլիլիթ Կարապետյան01/Ավազարկղ7
Քանգքանգսուլլե ( կորեերեն՝ 강강술래), Չոլլադո գավառից Հարավային Չոլլա փոխանցված ժողովրդական խաղ-պար:
Քանգքանգսուլլե | |
---|---|
Ինչպես նաև այն Հարավային Կորեայի 8-րդ ազգային ոչ նյութական արժեքն է, իսկ 2009 թվականի սեպտեմբերին այն ընտրվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի բանավոր և ոչ նյութական մշակութային ժառանգության գլուխգործոցներից մեկը[1]: Սա խաղ-պար է, երբ գեղեցիկ հանդերձներ հագած կանայք լուսնային օրացույցի օգոստոսի 15-ի գիշերը հավաքվում են բացատում (հիմնականում Հենամում, Մուանում, Ջինդոյում, Վանդոյում) և իրար ձեռք բռնած՝ շրջան են կազմում և երգելով Քանգքանգսուլլե կոչվող երգի կրկներգը՝ թռչկոտելով պտտվում են: Ամբողջ գիշեր շարունակվող շուրջպարով պտտվելուն միանում են ժողովրդական խաղեր[2]:
Դա պար է, որը տարածվել է Հարավային Չոլլայի ափամերձ տարածքներում և կղզիներում: Պարը սկսվում է Քինջունգմորի ռիթմով, փոխվում Գուտկորիի, իսկ ավարտին մոտենալիս արագանում է Չաջինմորիյով:
Քանգքանգսուլլեն կանանց խմբային խաղ-պար է, որտեղ համակցված են երգն ու պարը, և հիմնականում անցկացվում է Հարավային Չոլլայի ծովափնյա շրջանում Չուսոկից առաջ և լուսնային գիշերը:
Կարճ նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տեսություն կա, որ խաղ-պարը առաջացել է այն ժամանակ, երբ ճապոնական գաղութային տարիներին գեներալ Ի Սուն Շինը թշնամու բանակին կորեական զորքի մեծաքանակ լինելը ցույց տալու համար որպես զինվորների հավաքել է գյուղի կանանց, նրանք հագել են տղամարդկանց շորեր և պտտվել Օկմե սարի վրա:
Երբ կլոր լուսինը սկսում է բարձրանալ արևելյան երկնքում, կանայք ձեռքերը բռնում են և շրջվում դեպի աջ՝ կլոր շրջան նկարելու համար։ Երբ բարձր և լավ ձայնով մարսնակիցը ամենաառջևում է կանգնում և կատվանման ձայներ է հանում, մնացած մասնակիցները ասում են՝ Քանգքանգսուլլե և այդպես ստեղծում ընդհանուր ձայն: Այն սկսվում է դանդաղ ռիթմով, իսկ հետո թե՛ երգը, և թե՛ պարը արագանում են և վերջում շարժումները այնքան են արագանում, որ կարծես մարդիկ վազում են: Որպես կանոն, երբ շրջան գծելով շուրջպար են պարում, և երբ հետաքրքրություն է սկսում առաջանալ, ընթացքում մի մարդ միանում է և սկսում այն փոխել այլ ազգային պարերի (նամսենգինորի և այլն): Քանգքանգսուլլեն սկզբից մինչև վերջ հեշտ չէ, քանի որ պետք է ամբողջ ընթացքում երգել ու պարել և ստանալ աշխույժ ու բնական ներկայացում:
Խաղ-պարը սկսվում է դանդաղ Քանգքանգսուլլեյով, ապա փոխվում միջին և արագ Քանգքանգսուլլեի, ինչին հավասար արագանում է նաև ոտքերի աշխատանքը՝ հասցնելով տրամադրությունը գագաթնակետին: Ամմբողջ ընթացքում ամենագեղեցիկ և կանացի ոճը դանդաղ Քանգքանգսուլլեն է, իսկ միջին Քանգքանգսուլլեն հատկանշական է միայն Հենամի և Չինդո շրջաններին:
Այն ժամանակաշրջանում, երբ կանանց խաղ-պարերը քիչ էին, Քանգքանգսուլլեն ցույց տվեց կանանց կենդանի ու տոկուն ոգին, և որպես ազգային խաղ-պար՝ գեղեցիկ կերպով արտահայտեց ազգային հույզերը:
Ծագում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ժողովրդական ստուգաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եթե ուսումնասիրենք ծագումնաբանությունը, մեզ փոխանցվել է մի հետաքրքրաշարժ պատմություն. Ճապոնայի ներխուժման ժամանակ տեղի ունեցած Մյոնգնյանգ Ճակատամարտի ընթացքում գեներալ Ի Սուն Շինը իր հովանու տակ է վերցրել ծովային ուժերը և Հենամի Ուսույոնգում առճակատվել է թշնամու բանակի հետ: Ասում են՝ որպեսզի թվար, թե Չոսոնի ծովային զորքը մեծաթիվ է, և թշնամու զորքը չկարողանա ներխուժել, կանանց ստիպել է հագնել տղամարդկանց շորեր,ու նրանք խմբերով բարձրանում էին Օկմե սար և շրջան կազմում: Այսպիսով, ծովից վերև գտնվող թշնամու զորքերը, մտածելով, թե Ի Սուն Շինի զորքը իսկապես մեծաթիվ է, վախեցան ու փախուստի դիմեցին: Կռվից հետո շրջակա գյուղի կանայք երգում էին Քանգաքագուլլեն՝ ի հիշատակ կռվի: Այդ օրերի երգն ու զվարճանքը հենց այն Քանգքանգսուլլեն է, որ երգում են հիմա: Հետևաբար հանջայով «강강수월래(強羌水越來)»-ն մեկնաբանվում է հետևյալ կերպ.«ուժեղ բարբարոսը անցնում է գետի մյուս ափ»: Այնուամենայնիվ, եթե մանրամասնորեն վերլուծենք կորեերենը, «քանգքանգ»-ի «քանգ»-ը Չոլլադոյի բարբառով նշանակում է «շուրջ(圓)», իսկ «սուլլե»-ն հանջայի «սուլլա(巡羅)»-յից է սերում և նշանակում է«զգոն լինել»: Այսպես այն կնշանակի նախազգացում․ «զգոն եղիր շրջապատի նկատմամբ»:Այնուամենայնիվ կարծիք կա, որ «սուլլե»-ն լսվում է «սվոլլե» և երբեմն այդպես պարզ է գրվում այն պատճառով, որ երգելիս բառը երկարեցնելու դեպքում այն այդպես է հնչում:
Չինական գրանշանների վերը նշված մեկնաբանությունը տիպիկ անհեթեթություն է։ Քանգքանգսուվոլլեն՝ իմաստ չունեցող կամ սկզբնական իմաստը նոսրացված երգչախումբ է, և ի հայտ է գալիս որպես այդ ժամանակի պատմությանը միաձուլված մեկնություն:
Համաշխարհային ժառանգություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2008 թվականի սեպտեմբերին որպես ներկայացուցիչներ ընտրվեցին Փաք Սոնը, Փաք Յանգ Էն, Քիմ Չոնգ Շիմը, Փաք Չոնգ Սուգը, Փաք Բո Դոգը, Չոնգ Սուն Յոբը, Ի Ին Ջան և Քիմ Բոգ Ջան[3]:
Համաշխարհային ժառանգության կոմիտեն հայտարարեց, որ բավարարվել են հետևյալ չափանիշները.
- R1: Կատարողներն ունեն միասնության զգացում և ներկայացնում են կանանց՝ սերունդներով փոխանցված ազատ արտահայտման ուղին:
- R2: Քանգքագնսուլլեի գրանցումը օրինակ կներկայացնի մարդկանց միջև սիրով լի ու ներդաշնակ կապի մասին, և հարգանքի տուրք կմատուցվի մշակութային բազմազանությանը և մարդկային ստեղծագործությանը:.
- R3: Կատարողներն ունեն որոշակի անհատականություն։
Տարածաշրջանային տեսակետ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քանգքանգսուլլեն, կախված տարածաշրջանից, մեկնվում և փոխանցվում է որպես ազատ «Քանգքանգսուլլե»: Այդ իսկ պատճառով Քանգքանգսուլլեի ամեն տարածաշրջանում փոխանցված մեթոդները տարբեր են, տարբեր են նաև Քանգքանգսուլլեի արտահայտած իմաստները[4]:
Այլ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Չուսոկ
- Յուննորի
- Ի Սուն Շին
- Ճապոնական ագրեսիան Կորեայի դեմ 16-րդ դարում
- Ճապոնիայի ներխուժումը Կորեա (1597-1598)
Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ http://news.kbs.co.kr/article/culture/200909/20090930/1856669.html.
{{cite news}}
: Cite has empty unknown parameter:|쪽=
(օգնություն); Missing or empty|title=
(օգնություն); Unknown parameter|날짜=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|저자=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|제목=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|출판사=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|확인일자=
ignored (օգնություն)Կաղապար:깨진 링크 - ↑ https://terms.naver.com/entry.naver?cid=62348&docId=2029100&categoryId=62475.
{{cite web}}
: Missing or empty|title=
(օգնություն); Unknown parameter|언어=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|제목=
ignored (օգնություն); Unknown parameter|확인날짜=
ignored (օգնություն) - ↑ http://www.unesco.org/culture/ich/doc/src/00188-community_consent.pdf
- ↑ Կաղապար:저널 인용
Հավելյալ տեղեկություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 유네스코와 유산-강강술래
- 유튜브 강강술래 공연 동영상 (by UNESCO)
- 강강술래의 사진 (UNESCO)