Մասնակից:Լիլ25/Ավազարկղ2
Նամիբիա, դինամիկ զարգացող տնտեսություն ունեցող երկիր է։
Նամիբիան Աֆրիկայի ամենաաղքատ երկրներից մեկն է, որտեղ գործազրկության մակարդակը կազմում է 22,3%: Համաշխարհային բանկի տվյալներով՝ 2015 թվականին բնակչության 13,4%-ն ապրում էր օրական 1,9 դոլարից պակաս եկամուտով (18,1%-ով ավելի, քան 2003 թվականին)[1], և 29,60%-ն ապրում էր օրական 3,2 դոլարից պակաս գումարով (37% բարելավումով վերջին 6 տարիների ընթացքում)[2]:
Նամիբիայի տնտեսությունը պահպանում է կապերը Հարավային Աֆրիկայի տնտեսության հետ: Նամիբիական դոլարը ամուր կապված է հարավաֆրիկյան ռանդի հետ:
Գյուղատնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ի տարբերություն աֆրիկյան երկրների մեծ մասի, Նամիբիայում գյուղատնտեսությունը առաջատար տնտեսական ոլորտը չէ: Նրա մասնաբաժինը ՀՆԱ-ում կազմում է ՀՆԱ-ի 6,2%-ը (2015 թվական) և աշխատում է աշխատուժի 16,3%-ը (2008 թվական): Հանրապետությունում գյուղատնտեսական նշանակության հողերը բավարար չեն, տարածքի 1%-ը մշակվում է։ Աճեցվում է եգիպտացորեն, ցորեն, կորեկ։
Անկախ Նամիբիայի խնդիրն այն էր, որ մշակվող հողերի մեծ մասը պատկանում էր սպիտակամորթ փոքրամասնությանը։ Դրա լուծման համար 1995 թվականին ընդունվեց օրենք, որը նախատեսում է ագրարային բարեփոխումների երեք սկզբունք: Յուրաքանչյուր ֆերմա, երբ վաճառվում է, նախ պետք է առաջարկվի պետությանը, պետական բանկը շուկայականից ցածր տոկոսադրույքով վարկ է տրամադրում անապահով մարդկանց, և պետական կոմունալ հողերը վաճառվում են փոքր հողամասերով։ Քաղաքականության արդյունքները հետևյալն են՝ 1990-2007 թվականներին մոտ 800 սևամորթ ֆերմեր վերաբնակեցվել են «առևտրային հողերի» մոտ 12%-ի վրա: 2005-ին սկսվեց «սպիտակ ֆերմաների» հարկադիր գնումը, և մինչև 2008 թվականը 5 տնտեսություն բռնագրավվեց պետության կողմից[3]:
Արդյունաբերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արդյունաբերության մասնաբաժինը Նամիբիայի ՀՆԱ-ում կազմում է 30%: Այնտեղ աշխատում է աշխատուժի 22,4%-ը։
Հանքարդյունաբերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նամիբիան ադամանդների աշխարհի խոշորագույն արտահանողներից մեկն է։ Ադամանդներն արդյունահանում է Namdeb ընկերությունը, որի մի մասը պատկանում է հարավաֆրիկյան De Beers կորպորացիային։ 2004 թվականին արդյունահանվել է 1,86 մլն կարատ ադամանդ, իսկ 2011 թվականին՝ 1,26 մլն կարատ[4]: 2014 թվականին՝ 1,92 մլն կարատ, 2016 թվականին՝ 1,72 մլն կարատ ադամանդ[5]:
Արդյունաբերական մասշտաբով արդյունահանվում են ցինկ, անագ, ոսկի, ուրան (Ռուսաստանը նույնպես մասնակցում է ուրանի հանքավայրերի մշակմանը), վոլֆրամ, կադմիում։
Արտադրական արդյունաբերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նամիբիայում արտադրական արդյունաբերության հիմնական ճյուղը մետաղագործությունն է։ Կան նաև մեքենաների հավաքման գործարաններ, սննդի արդյունաբերության ձեռնարկություններ։ 1998 թվականին սկսեց գործել Նաջեմ ադամանդի վերամշակման գործարանը։ Բայց ընդհանուր առմամբ, Նամիբիայում արտադրական արդյունաբերությունը անմրցունակ է Հարավային Աֆրիկայից էժան ապրանքների ներմուծման պատճառով, որի հետ Նամիբիան սերտ կապեր է պահպանում:
Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մայրուղիներ
- ընդհանուր - 44,138 կմ (2010 թվական)
- կոշտ ծածկույթով – 6387 կմ
- առանց կոշտ ծածկույթի - 37,751 կմ
Երկաթուղիներ
- ընդհանուր - 2628 կմ (2014 թվական)
Օդանավակայաններ
- ընդհանուր - 112 (2013 թվական)
- կոշտ ծածկույթով — 19
- առանց կոշտ ծածկույթի — 93
Ջրային տրանսպորտ
- ընդհանուր նավեր - 1 2,265 գրտ/3,365 դվտ տեղաշարժով
Առևտուր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արտահանում` 5,042 մլրդ դոլար (2015 թվական)
Արտահանվում է ադամանդ, պղինձ, ոսկի, ցինկ, կապար, ուրան, խոշոր եղջերավոր անասուններ, ձուկ
Ներմուծում ՝ 7,205 միլիարդ դոլար (2015 թվական)
Ներմուծում` սնունդ, վառելիք, մեքենաներ, քիմիական նյութեր
Զբոսաշրջություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Զբոսաշրջությունը կազմում է ծառայությունների արտահանման 35,2%-ը[6]: 2017 թվականին երկիր է այցելել 1,5 միլիոն զբոսաշրջիկ[7]:
1994 թվականին լոզի ժողովրդի ներկայացուցիչների կողմից հռչակվեց Կապրիվիի անկախությունը, ինչը հանգեցրեց զինված ապստամբության փորձի։ Ներկայումս առճակատումը թուլացել է, 2001 թվականից Կապրիվի գոտին կրկին անվտանգ է հայտարարվել զբոսաշրջիկների համար։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Poverty headcount ratio at $1.90 a day (% of population))» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-10-19-ին. Վերցված է 2021-09-22-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Уровень бедности в Намибии)» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019-01-23-ին. Վերցված է 2019-01-23-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Политические проблемы развития в странах региона юга Африки (Зимбабве, Намибия и ЮАР) после ликвидации колониализма и апартеида. С. 104» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015-07-06-ին. Վերցված է 2015-07-07-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ .pdf 2011 Global Summary Statistics Արխիվացված է Դեկտեմբեր 1, 2017 Wayback Machine-ի միջոցով: | KimberleyProcess
- ↑ Мировой алмазный рынок Արխիվացված է Նոյեմբեր 21, 2017 Wayback Machine-ի միջոցով: | Алроса
- ↑ «Намибия - Туристические услуги (% от экспорта услуг)» (ռուսերեն).
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Namibia tourism - statistical report 2016)» (PDF) (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2021-09-22-ին. Վերցված է 2021-09-22-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)