Մասնակից:ԱՐՄԻՆԵՀԱԿ/Ավազարկղ
Հրաչյա Կյուրեղի Կոստիկյան (15 օգոստոսի, 1915, Կարսի գավառ, Գյադուկսաթմիշ գյուղ - 6 օգոստոսի 1989, Երևան), հայ գրադարանագետ, մատենագետ, մանկավարժական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ, Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանակավարժական ինստիտուտի (այժմ՝ Համալսարան) Կուլտուրայի ֆակուլտետի Գրադարանագիտության և մատենագիտության ամբիոնի (այժմ՝ Թանգարանագիտության, գրադարանագիտության և մատենագիտության) հիմնադիր վարիչ:
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հրաչյա Կոստիկյանը ծնվել է 1915 թվականի օգոստոսի 15-ին Կարսի գավառի Գյադուկսաթլմիշ գյուղում: Հայոց ցեղասպանությունից փրկվելու նպատակով, նրանց ընտանիքը հանգրվանել է Ալեքսադրապոլում (այժմ՝ Գյումրի): 1933 թվականին ավարտել է Երևանի ֆինասատնտեսագիտական տեխնիկումը և ֆինանսների ժողկոմատի կոլեգիայի որոշմամբ գործուղվել է Մոսկվա ուսումը շարունակելու: Սակայն քննություններից ուշանալու պատճառով ընդունվել է Գրադարանային ինստիտուտ (այժմ՝ Մոսկվայի մշակույթի պետական ինստիտուտ): Ավարտելուց հետո աշխատանքի է նշանակվել Կուրսկի մարզկոմում, որպես լուսբաժնի վարիչի տեղակալ: Որոշ ժամանակ անց վերադարձել է հայրենիք[1][2]:
Աշխատանքային գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1938թվականին Հրաչյա Կոստիկյանը նշանակվում է Ալեքսանդր Մյասնիկյանի անվան գրադարանի(այժմ՝ Հայաստանի ազգային գրադարան) Մատենագիտության բաժնի (այժմ՝ Գրադարանագիտության և մատենագիտության) վարիչ : Այնուհետև ՀՍՍՀ լուսժողկոմատի գրադարանային պետ:1940թվականին նշանակվում է Երևանի ակումբագրադարանային տեխնիկումի տնօրեն, համատեղելով Ալ. Մյասնիկյանի անվան գրադարանի մատենագիտության բաժնի վարիչի պարտականությունները:1942թվականին զորակոչվում է զինվորական ծառայության,սակայն որպես մանակավարժ զորացրվում է և նշանակվում է Կոտայքի մարզի Ֆանտան գյուղի ութամյա դպրոցի ուսմասվար,որտեղ աշխատում է մինչև 1950 թվականը:Նույն թվականին ՀՍՍՀ լուսժողկոմատի հրամանով նշանակվում է Ալ. Մյասնիկյանի անվան գրադարանի պահպանության բաժնի վարիչ,1961թվականից նույն գրադարանի տնօրենի գիտական գծով տեղակալ:Այնուհետև նշանակվում է Մինիստրների խորհրդին կից Կուլտուր լուսավորական հիմնարկների գործերի պետական կոմիտեի գրադարանային բաժնի պետ[1][2]:
Մանկավարժական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1950 թվականից մինչև 1989թվականը դասավանդել է Երևանի պետական համալսարանում,,Հեռակա մանկավարժական ինստիտուտում,Խ.Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտի Կուլտուրայի ֆակուլտետում,հանդիսացել Գրադարանագիտության և մատենագիտության ամբիոնի հիմնադիր ամբիոնի վարիչը (1969-1980) թվականներ[1][2]:
Գիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1965 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն[1][2]:
Կոչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1961 թվականին արժանացել է <<ՀՍՍՀ վասակավոր գրադարանավարի >>կոչման:
Հեղինակած գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հասարակական-քաղաքական գրակաության մատենագիտություն:Ուս.ձեռ.գրադարանային բաժնի ուսանողների համար:Եր;Ա.Հ.1961.-367 էջ:
Հասարակական-քաղաքական գրակաության մատենագիտություն:Ուս.ձեռ.գրադարանային բաժնի ուսանողների համար:Եր;Ա.Հ.1964.-366 էջ:
Մատենագիտության հիմունքները:Ուս.ձեռ.գրադարանային բաժնի ուսանողների համար;/Խմբ.՝ Ա. Թիրաբյան,Հայկ.ՍՍՀ Կուլտ.մին.;Ալ. Մյասնիկյանի անվան հանրապետական գրադարան:Եր.;Ա.Հ.-1968.-423 էջ:
Մատենագիտության հիմունքները:Ուս.ձեռ.գրադարանային բաժնի ուսանողների համար;/Խմբ.՝ Ա. Թիրաբյան,Հայկ.ՍՍՀ Կուլտ.մին.;Ալ. Մյասնիկյանի անվան հանրապետական գարադարան:Եր.;Ա.Հ.-1963.-277 էջ:
Մատենագիտություն:(Ընդհանուր դասընթաց):Ուս. Մեթոդ. Ձեռնարկ գրադարանային բաժնի ուսանողների համար:/ՀՍՍՀ Լուս.Մին.;Խ.Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական ինստ./Եր;Ա.Հ..-1978.-108 էջ:
Սովետահայ մատենագիտության զարգացման ուղիները;Խմբ.՝ Հ. Սիլվանյան:ՀՍՍՀ Կուլտուրայի մին.Ալ.Մյասնիկյանի անվան հանարպետական գրադարան,Եր.;Ա.Հ.-1966.-212 էջ:
Կազմած գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տեղեկատու-բիբլիոգրաֆիական աշխատանքը գրադարանում/ՀՍՍՀ Մին.Սովետին կից Կուլտ.լուս. հիմ.գործերի կոմիտե:Եր.;Ա.Հ..-1951.-95 էջ:
Թարգանած գրքեր ռուսերենից
Ընդհանուր բիբլիոգրաֆիա:Ուս.ձեռ.գրադարանային տեխնիկումի ուսանողների համար/Կազմ.՝ Վ. Ն.Դենիսով,Խմբ.՝Հ. Սիլվանյան:ՀՍՍՀ Կուլտ.Մին.Կուլտ.լուս.հիմ.գործ.վարչ.:Եր.;Ա.Հ -1957.-300 էջ:
Մանկական գրադարան:Գործնական մեթոդ.ձեռ.մանուկների ընթերցանությունը ղեկավարելու համար/ՀՍՍՀ Կուլտ.մին.:Խնկո-Ապոր անվան հանրապետ.գրադ./Կազմ.՝Ն.Բ. Մեդվեդևա և ուրիշ.:Եր.;Ա.Հ.-1972.-299 էջ:
Մանկական գրադարան:Գործնական մեթոդ.ձեռ.մանուկների ընթերցանությունը ղեկավարելու համար/ՀՍՍՀ Կուլտ.մին.:Խնկո-Ապոր անվան հանրապետ.գրադ./Կազմ.՝Մ.Ա.. Իժևսկայա :Եր.;Ա.Հ.-1960-299 էջ:
Առաջաբանի հեղինակ և խմբագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայ պարբերական մամուլի մատենագիտություն:(1794-1967): Համահավաք ցանկ/Կազմ.՝Ա.Գ.Կիրակոսյան/ՀՍՍՀ Կուլտ.մին.Ալ Մյասնիկյանի անվան հանր.գրադ.Կոմպեկտավորման բաժին:Եր.;Ա.Հ.1970.-621 էջ:
Խմբագրած գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աշխատանքը տեխնիկական գրքի հետ գրադարաններում:Մեթոդ. ձեռ./Մ. Աբգարյան;ՀՍՍՀ Կուլտ.մին.Ալ.Մյասնիկյանի անվան գրադ.:Եր.;Ա.Հ.1964.-60 էջ:
Արտադրական ուսուցմամբ միջնակարգ դպրոցի ծրագրեր; Մասագիտությունը մասսայական գրադարանի գրադարանավար:Եր.;Հայպետհրատ.-1963.-75 էջ:
Գեղարվեստական գրականության և գրականագիտության մատենագիտություն:/Ուսումն. Ձեռ./Կազմ.Հ.Դավթյան,ՀՍՍՀ բարձր. Միջն. մասնագիտ.;Խ. Աբովյանի անվ.հայկ.պետ.մանկ.ինստ.:Եր.;1981.-87 էջ:
Գեղարվեստական գրականության պրոպագանդան գրադարաններում:(Գործ. Ձեռ. Մասսայակ.գրադ. համար)/ՀՍՍՀ Ալ Մյասնիկյանի անվան հանրապետ.գրադ.,Գիտամեթ. Բաժին.;Եր.;Ա.Հ.-1967.-93 էջ:
Գյուղական գրադարան: Գործնական ձեռնարկ գրադարանավարի համար:Եր.;Ա.Հ.-1958.-460 էջ:
Գյուղատնտեսական գրականության պրոպագանդան գյուղական գրադարանում:(Աշխատանքի փորձից)/Կազմ.՝ Ռ. Ռուբինյան;ՀՍՍՀ Ալ. Մյասնիկյանի անվան գրադ՚Եր.; Ա.Հ..-1956.-20 էջ:
Գրադարանների աշխատանքը ՍՄԿՊ Կենտկոմի հունիսյան պլենումի որոշումների պրոպագանդման գործում/Կազմ.՝Ալ.Շահազիզյան:ՀՍՍՀ Ալ.Մյասնիկյանի անվան պետ.ռես.գրադ.;Եր.;Ա.Հ..-1963.-92 էջ:
Գրադարանների աշխատանքը պարտիայի 22-րդ համագումարի նախօրյակին և նրանց մասնակցությունը ՍՄԿՊ Կենտկոմի հունվարյան պլենումի որոշումների պրոպագանդման գործում (Մեթոդ.նյութեր)/Կազմ.՝ Ալ.Շահազիզյան:Եր.;Ա.Հ.-1961.-110 էջ:
Գրադարանային գործի զարգացումը Սովետական Հայաստանում:Գիտա-պրակտիկ կոնֆերանսի հյութերը:Եր.;Ա.Հ.-1967.-177 էջ:
Գրադարանային դասակարգման սխեմա:Սիստեմատիկ և այբբենական կատալոգների կազմումը/Կազմ.՝ Հ. Սիլվանյան,Ռ. Իշխանյան/ՀՍՍՀ Կուլտ. Մին. ;Եր.;Ա.Հ.-1956.-236 էջ:
Գրադարանային ֆոնդերի դասակարգումը և դասավորումը:Մեթոդ. ցուցում./Կազմ.՝Մ.Գասպարյան:ՀՍՍՀ մին.սովետ.բարձր. և միջ.կրթ.պետ. Կոմիտե:Եր.;Ա.Հ..-1964.-64 էջ:
Ընթերցողների սպասարկման կազմակերպումը գրադարաններում;Գործնական ձեռնարկ գրադարանավարների համար/Կազմ.՝ Հ. Սիլվանյան:Ալ. Մյասնիկյանի անվան պետ. Գրադ.;Եր.;Ա.Հ..-1962
Ընթերցողների սպասարկումը գրադարանների կենտրոնացված համակարգում: Մեթոդ.հանձ. Ակումբագրադ.տեխնիկումի սովորողների համար/Կազմ.՝Հ. Սիլվանյան/ՀՍՍՀ բարձր.և միջն.մասնագիտ. Կրթ..մին. Գիտամեթոդ.կաբինետ;Եր.;Ա.Հ.-1982.-98 էջ:
Ինչ կարդալ մանուկներին:(Գրակ.անոտ. Ցանկ.նախադպրոց. Հասակի և I-IV դաս. Երեխաների համար):ՀՍՍՀ Կուլտ. մին..Խնկո-Ապոր անվան մանկ. Գրադ.;Եր.;Ա.Հ.-1969
Ինֆորմացիոն հանձնարարական ցանկ գյուղական գրադարնների կոմպլեկտավորման համար/Կազմ.՝Գ. Մկրտչյան:Եր.;Ա.Հ.-1963.-27 էջ:
Կատալոգների կազմակերպումը մասսայական գրադարաններում:Գործնական ձեռնարկ/Կազմ.՝ Ռ. Իշխանյամ:ՀՍՍՀ Ալ. Մյասնիկյանի անվան պետ. Գրադ.:Եր;Ա.Հ.-1957.-122 էջ:
Համաշխահային գրականության հայերեն թարգմանությունները (1512-1920): Մատենագիտական ուղեցույց/Կազմ.Հ. Սիլվանյան;ՀՍՍՀ Կուլտ.մին.Ժող. Բարեկ.շքանշ.Ալ. Մյասնիկյանի անվան պետ.գրադ.:Եր.;Ա.Հ..-1984.-224 էջ;
Համաշխահային գրականության հայերեն թարգմանությունները (1512-1920): Մատենագիտական ուղեցույց/Կազմ.Հ. Սիլվանյան;ՀՍՍՀ Կուլտ.մին.Ժող. Բարեկ.շքանշ.Ալ. Մյասնիկյանի անվան պետ.գրադ.:Եր.;Ա.Հ..-1985.-309 էջ:
Հայկական ՍՍՌ Ալեքսանդր Մյասնիկյանի անվան Պետական ռեսպուբլիկական գրադարանը:Ուղեցույց/Կազմ.՝Մ. Կարապետյան;Եր.;Ա.Հ.-1962.-94 էջ:
Հայկական ՍՍՀ գրադարանների աշխատանքի փորձից;Ժողովածու:Ալ. Մյասնիկյանի անվան ռես.գրադ.,:Եր.;Ա.Հ.-1965.-52 էջ:
Հայկական ՍՍՀ գրադարանների աշխատանքի փորձից;Ժողովածու:Ալ. Մյասնիկյանի անվան ռես.գրադ.,:Եր.;Ա.Հ.-1964.-50 էջ:
Հասարակական հիմունքները գրադարանային գործում:/Կազմ.՝Մ.Գասպարյան:ՀՍՍՀ Ալ.Մյասնիկյանի անվան ռես..գրադ.;Եր.;Ա.Հ.-1963.-26 էջ:
Հասարակակական-քաղաքական գրականության պրոպագանդան գրադարանում:Գործ.ձեռ.(Օգնութ.մաս.գրադ.աշխատողին):ՀՍՍՌ Ալ. Մյասնիկյանի անվան գրադ.;Եր.;Ա.Հ..-1964
Մանկական գրականության մատենագիտություն:(Ուս. Ձեռ.)/Կազմ.՝Բ. Մելյան:ՀՍՍհ բարձր. և միջին մասնագիտ. Կրթության մին.Խ. Աբովյանի անվան հայկ. Մանկ. Ինստ;Ե.;Ա.Հ..-1982.-80 էջ:
Մասսայական գրադարանների աշխատանքի փորձից:(Մեթոդ. Օգնութ.):Ալ.Մյասնիկյանի անվան պետ.գրադ.:Եր.;Ա.Հ.1975.-52 էջ:
Մասսայական գրադարանների աշխատանքի փորձից:(Մեթոդ. Օգնութ.):Ալ.Մյասնիկյանի անվան պետ.գրադ.:Եր.;Ա.Հ.1973.-52 էջ:
Մատենագիտություն <<Մուրճ>> ամսագրի (1889-1907) /Կազմ.՝Կ. Քացախյան;ՀՍՍՀ Կուլտ. Մին. Ալ. Մյասնիկյանի անվան հանրապետ.գրադ.:Եր.;Ա.Հ.-1977.-755 էջ:
Մատենագիտությունը ծառայում է մանուկ ընթերցողներին: (Լենինականի քաղաքային մանկական գրադարանի աշխատանքային փորձից)/Կազմ.՝Բ.Մելյան;Խնկո- Ապոր անվան հանրապետ. Գրադ.:Եր.;Ա.Հ..-85 էջ:
Մկրտիչ Կորյուն: [Մատենագիտություն]/ՀՍՍՀ Կուլտ.մին.,Խնկո-Ապոր անվան հանրապետ.գրադ.:Եր.;Ա.Հ.-48 էջ:
Նյութեր կուլտլուսաշխատողների շրջանային երկօրյա սեմինար պարապմունքների համար:ՀՍՍՀ Մին. Սովետին կից Կուլտ.Լուս.հի. Գործերի կոմիտե;Եր;Ա.Հ.-1952.-257 էջ:
Նյութեր մասսայական գրադարանների աշխատողների սեմինար պարապմունքների/ՀՍՍՀ Ալ Մյասնիկյանի անվան հանրապետ. Գրադ.,Գրադ.մեթոդ.բաժին,:Եր.; Ա.Հ..-1968.-60 էջ:
Նյութեր մասսայական գրադարանների աշխատողների սեմինար պարապմունքների/ՀՍՍՀ Ալ Մյասնիկյանի անվան հանրապետ. Գրադ.,Գրադ.մեթոդ.բաժին,:Եր.; Ա.Հ..-1965.-57 էջ:
Նյութեր մասսայական գրադարանների աշխատողների սեմինար պարապմունքների/ՀՍՍՀ Ալ Մյասնիկյանի անվան հանրապետ. Գրադ.,Գրադ.մեթոդ.բաժին,:Եր.; Ա.Հ..-1964.-64 էջ:
Նյութեր մասսայական գրադարանների աշխատողների սեմինար պարապմունքների/ՀՍՍՀ Ալ Մյասնիկյանի անվան հանրապետ. Գրադ.,Գրադ.մեթոդ.բաժին,:Եր.; Ա.Հ..-1963.-52 էջ:
Սովետահայ գրադարանագիտությունը գրականության բիբլիոգրաֆիան 40 տարում:Եր.;Ա.Հ..-1962.-39 էջ:
Տեղեկատու-բիբլիոգրաֆիական աշխատանքի կազմակերպումը գյուղական և շրջանային գրադարաններում;(Մեթոդական նամակ) ՀՍՍՀ Ալ. Մյասնիկյանի անվ. Պետ.գրադ.;Եր.;Ա.Հ.-1954.-23 էջ:
Օգնություն մասսայական գրադարանի աշխատողին;(Գործնական ձեռնարկ մասսայական գրադարանների համար)/Կազմ.՝Հ. Սիլվանյան:ՀՍՍՀ Ալ. Մյասնիկյանի անվան ռես. գրադ.:Եր.;Ա.Հ..-1961.-20 էջ:
Օշականի գյուղական գրադարանը:Աշխատանքի փորձից/Կազմ.՝ Ալ.Շահազիզյան;ՀՍՍՀ Պետ.ռես.գրադ.Եր.;Ա.Հ.-1960.-20 էջ:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծննդյան անուն –Հրաչյա Կյուրեղի Կոստիկյան
Ծնվել է- օգոստոսի 15,1915
Ծննդավայր-Կարս գավառ,Գյադուկսաթլմիշ գյուղ
Վախճանվել է-օգոստոսի 6,Երևան
Մասնագիտությունը-գրադարանագետ, մատենագետ
Կրթություն-Երևանի ֆինանսատնտեսագիտական տեխնիկում,Մոսկվայի Գրադարանային ինստիտուտ
Գիտական աստիճան-Մանկավարժական գիտությունների թեկնածու
Աշխատավայր- Ալ.Մյասնիկյանի անվան գրադարան,ՀՍՍՀ լուսժողկոմատի գրադարանային բաժին,Երևանի ակումբագրադարանային տեխնիկում,Երևանի պետական համալսարան,Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտ
Կոչում-<<ՀՍՍՀ վաստակավոր գրադարանավար>> 1961 թվական