Հրանտ Պետրոսյան (հողագետ)

Հրանտ Պետրոսյան;
Ծնվել է	դեկտեմբերի 27, 1923
Ծննդավայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	հոկտեմբերի 17, 1987 (63 տարեկան)
Մահվան վայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	Հայկական ԽՍՀ և Հայաստան
Կրթություն	Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարան
Մասնագիտություն	հողագետ

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Պետրոսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Հրանտ Պետրոսի Պետրոսյան (դեկտեմբերի 27, 1923(1923-12-27), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հոկտեմբերի 17, 1987(1987-10-17), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ հողագետ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հրանտ Պետրոսյանը ծնվել է 1923 թվականի դեկտեմբերի 27-ին Երևանում։ Մանուկ հասակից հետաքրքվել է ավիացիայով և ընդունվել է սովորելու Աերոակումբում։ 1941 թվականին, Հայրենական մեծ պատերազմի սկսվելուն պես, Հրանտ Պետրոսյանն առանց ավարտելու միջնակարգ դպրոցը կամավոր մեկնել է բանակ։ Ավիացիոն դպրոցն ավարտելուց հետո՝ 1943 թվականին ծառայել է որպես հրահանգիչ օդաչու, ապա՝ Կարմիր դրոշի կործանիչ ջոկատի ավագ օդաչու։ 1946 թվականին զորացրվելուց հետո ավարտել է միջնակարգ կրթությունը^[1]։ 1952 թվականին ավարտել է Հայկական գյուղատնտեսական ինստիտուտը։ Ուսման տարիներին ընտրվել է ինստիտուտի կուսակցական բյուրոյի ազատ արձակված քարտուղար, եղել է պետական կրթաթոշակառու։ Ինստիտուտն ավարտելուց հետո աշխատել է Հայաստանի կոմկուսի քաղկոմում որպես հրահանգիչ, ապա 1952 թվականի սեպտեմբերին ընտրվել է ՀԿԿ Կիրովի անվան հանրապետական կոմիտեի առաջին քարտուղար։ 1954 թվականին Պետրոսյանն ընդունվել է Հայկական գյուղատնտեսական ինստիտուտի ասպիրանտուրան և պաշտպանել թեկնածուական թեզը։ Նրան առաջարկել են դասավանդել ինստիտուտում։ 1953 թվականի դեկտեմբերին, ասպիրանտուրա ընդունվելու կապակցությամբ, իր դիմումի համաձայն ազատվել է կուսակցական աշխատանքից։ 1956 թվականին, ավարտելով ասպիրանտուրան, աշխատել է ընդհանուր գյուղատնտեսության ամբիոնում որպես ասիստենտ, իսկ 1958 թվականի մայիսից՝ ագրոնոմիական ֆակուլտետի դեկան։ 1958 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն։ 1958-1987 թվականներին եղել է Հողագիտության և ագրոքիմիայի գիտահետազոտական ինստիտուտի (այժմ՝ Հողագիտության, ագրոքիմիայի և մելիորացիայի գիտական կենտրոն) հիմնադիր-տնօրեն։ Պետրոսյանի գլխավորությամբ Հողագիտության գիտահետազոտական ինստիտուտի թիմը, համագործակցելով պրակտիկ մասնագետների հետ, գտել է սոլոնչակի հողերի բարելավման բավականին արդյունավետ մեթոդ՝ հիմնված քիմիական և հանքարդյունաբերության թափոնների օգտագործման վրա։ Ամայի հողից ստացել են 40-50 ցենտներ աշնանացան ցորեն, 180-200 ցենտներ վաղահաս կարտոֆիլ, 120-130 ցենտներ առվույտի խոտ, նույնքան խաղող, 250-300 ցենտներ վարդագույն խորդենի, ձմերուկ, մրգեր^[1]։

1969 թվականին Պետրոսյանի անվան ինստիտուտը դարձել է հողագիտության համաշխարհային հայտնի կենտրոն։ 1969 թվականին ինստիտուտում տեղի է ունեցել Հողերի վերականգնման միջազգային սիմպոզիումը, որին մասնակցել են 23 երկրների ավելի քան 250 մասնագետներ։ 1974 թվականին աշխարհի 18 երկրների ներկայացուցիչների համար (Հայաստանի տարածքում Հողագետների X միջազգային կոնգրեսի մասնակիցներ) ինստիտուտն անցկացրել է սեմինարներ՝ բացահայտելով աշխատանքի ողջ ցիկլը հողի բարեկարգումից մինչև բերքահավաք^[1]։

1967-1975 թվականներին եղել է ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր։

Աշխատանքները վերաբերում են աղուտ-ալկալի և գերխոնավ հողերի բարելավման խնդիրներին, երկրորդային աղակալման կանխման հարցերին։ Պետրոսյանի մշակած աղուտ հողերի բարելավման քիմիական եղանակը 1962 թվականից ներդրվել է արտադրության մեջ։

Հրանտ Պետրոսյանը եղել է Հողագետների համամիութենական ընկերության (1961-1987), Հողագետների միջազգային ընկերության աղակալած հողերի հանձնաժողովի (1962-1987) փոխնախագահ։

Համահեղինակ է «Պտղաբուծության բերքատվության բարձրացման մի քանի խնդիրներ» (1960), «Հայկական ԽՍՀ հողերը» (ռուս., 1976), «Մելիորատիվ հողագիտություն» (1987), «Հայկական ԽՍՀ հողերի մելիորացիան, կուլտուրականացումը և պահպանումը» (1990) գրքերի։

Հրանտ Պետրոսյանը մահացել է 1987 թվականի հոկտեմբերի 17-ին Երևանում^[1]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխատանքային կարմիր դրոշի երկու շքանշան (1966, 1976)^[1],
ԽՍՀՄ ՎԴՆԽ-ի 3 ոսկե և 1 արծաթե մեդալ (1967, 1985)^[1],
ԽՍՀՄ գյուղատնտեսության նախարարության պատվավոր դիպլոմ՝ գյուղատնտեսական գիտության զարգացման գործում Կուբայի Հանրապետությանը աջակցելու գործում ակտիվ մասնակցության համար (1975)^[1],
ԽՍՀՄ ԴՕՍԱԱՖ-ի 50-ամյակի պատվին պատվո նշան (1977)^[1],
Պատվո նշանի շքանշան (1981)^[1],
ԽՍՀՄ Առևտրաարդյունաբերական պալատի հոբելյանական մեդալ Արտասահմանյան երկրների հետ ԽՍՀՄ առևտրատնտեսական, գիտատեխնիկական կապերի ակտիվ խթանման համար (1982)^[1],
Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան (1986)^[1],
Մեդալ Գերմանիայի նկատմամբ հաղթանակի համար^[1],
ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատվավոր դիպլոմ^[1],
Աշխատանքի վետերան^[1],
ԽՍՀՄ Գյուղատնտեսության ՆՏՕ պատվավոր անդամ^[1],
Վլադիմիր Իլյիչ Լենինի ծննդյան 100-ամյակի հուշամեդալ «Արիարի աշխատանքի համար»^[1],
1941-1945 թվականների Հայրենական մեծ պատերազմում հաղթանակի երեսուն տարվա մեդալ^[1],
Մեծ հաղթանակի քառասուն տարվա շքանշան^[1],
Կուբայի գիտությունների ակադեմիայի մեծ ոսկե մեդալ,
Հունգարիայի պատվավոր գործիքագործ^[1],
Չեխոսլովակիայի գյուղատնտեսության NTO-ի պատվավոր անդամ^[1],
ԽՍՀՄ Գյուղատնտեսության նախարարության, ՀԽՍՀ ՆՏՕ նախագահության, «Սելսկայա ժիզն» թերթի, ՀԽՍՀ ԳԿՀ հանդեսի, ՀԽՍՀ ՎԴՆԽ-ի և ԽՍՀՄ ՀՎՊ-ի և այլնի բազմաթիվ պատվոգրեր^[1]։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Почвы Армянской ССР, Е., 1976 (համահեղինակ)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 «Почвоведение | Grant Petrosyan I Петросян Грант Петрович». Grant Petrosyan (ռուսերեն). Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 5-ին.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։

[։1-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 ^1,14 ^1,15 ^1,16 ^1,17 ^1,18 ^1,19 ^1,20 «Почвоведение | Grant Petrosyan I Петросян Грант Петрович». Grant Petrosyan (ռուսերեն). Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 5-ին.

[1]