Jump to content

Կրիտիկական օպալեսցենցիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Երևույթը
Սև օպալի օպալեսցենցիան
Լույսի տակ ապակու արտացոլանքը դեղնավուն է, իսկ ապակին իրականում կապույտ գույնի է[1]

Կրիտիկական օպալեսցենցիա (օպա և լատիներեն լատին․՝ escentia - վերջածանց, որ նշանակում է թույլ ազդեցություն), լույսի ցրման կտրուկ ուժեղացումը մաքուր նյութերում՝ կրիտիկական վիճակներում, ինչպես նաև հեղուկների կամ գազերի լուծույթներում, երբ դրանք հասնում են լուծելիության կրիտիկական կետերին։

Երևույթը բացատրել է լեհ ֆիզիկոս Մ․ Սմոլուխովսկին (M․ Smoluchowski, 1872-1917), 1908 թվականին։ Նա ցույց է տվել, որ կրիտիկական ջերմաստիճանում նյութի սեղմությունը խիստ մեծանում է, որի հետևանքով մասնիկների ջերմային շարժման էներգիան բավարար է դառնում խտության ֆլուկաուացիաների թվի «հանկարծակի» կտրուկ աճի համար։

Յուրաքանչյուր այդպիսի ֆլուկտուացիա նշանակում է միջավայրի օպտիկական համասեռության խախտում, այսինքն՝ տվյալ միկրոծավալում միջավայրի բեկման ցուցչի փոփոխություն։ Կրիտիկական օպալեսցենցիայի դեպքում ֆլուկտուացիաների թվի կտրուկ աճը գործնականում թափանցիկ միջավայրը դարձնում է պղտոր միջավայր։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Словарь по геологии нефти, 1952
  • Большой словарь иностранных слов (А. Ю. Москвин. 2003)
  • Большой энциклопедический словарь
  • СТБ 1650—2008 «Винодельческая промышленность. Термины и определения»

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Blue & red | Causes of Color». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 22-ին.


Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 12, էջ 551