Կրթությունն Էստոնիայում

Էստոնիայի պաշտոնական կրթության պատմությունն սկսվում է դարերի առաջին վանական և եկեղեցական դպրոցների հիմնադրումով։ Էստոներենով առաջին այբբենարանը լույս է տեսել 1575 թ.։ Էստոնիայի ամենահին բուհը Տարտուի համալսարանն է՝ հիմնադրված շվեդ թագավոր Գուստավ 2-րդ Ադոլֆի կողմից 1632 թ.։ 1919 թ. առաջին անգամ համալսարանի դասընթացները անցկացվեցին էստոներենով։

Էստոնիայի արդի կրթությունը բաժանված է հիմնական, մասնագիտական և լրացուցիչ տեսակների։ Կրթական համակարգը քառաստիճան է՝ նախադպրոցական, հիմնական, միջնակարգ և բարձրագույն^[1]։ Գոյություն ունի դպրոցների և կրթական ինստիտուտների լայն ցանց։ Էստոնիայի կրթական համակարգը բաղկացած է պետական, համայնքային, հասարակական և մասնավոր կրթական հաստատություններից։ Ներկայումս Էստոնիայում կա 589 դպրոց^[2]։

Բարձրագույն կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակադեմիական բարձրագույն կրթությունն Էստոնիայում բաժանված է 3 մակարդակների՝ բակալավրական կրթություն, մագիստրոսական կրթություն և դոկտորական կրթություն։ Որոշ մասնագիտությունների (հիմնական բժշկական կրթություն, անասնաբուժություն, դեղագործություն, ատամնաբուժություն, ճարտարապետ-ինժեներ և դասղեկ) բակալավրական և մագիստրոսական մակարդակները միավորված են մեկում^[3]։

Էստոնիայի հասարակական համալսարանները էականորեն ավելի մեծ ինքնիշխանություն ունեն, քան գործող բարձրագույն ուսումնական հաստատությունները։ Ի հավելումն կազմակերպելու համալսարանների ուսումնական կյանքը՝ կարող են ստեղծվել նոր ուսումնական ծրագիր, սահմանել ընդունելության կանոնակարգ, հաստատել բյուջեն և զարգացման ծրագիրը, ընտրել ռեկտորին^[4]։ Էստոնիայում առկա են չափավոր թվով հասարակական և մասնավոր համալսարաններ։ Ամենամեծ հասարակական համալսարաններն են Տարտուի համալսարանը, Տալլինի տեխնոլոգիական համալսարանը, Էստոնիայի կենսաբանական գիտությունների ակադեմիան, Էստոնիայի արվեստի ակադեմիան, Էստոնիայի երաժշտության և թատրոնի ակադեմիան և ամենամեծ մասնավոր՝ Audentes միջազգային համալսարանը։

Էստոնիայի գիտությունների ակադեմիան Էստոնիայի ազգային գիտությունների ակադեմիան է։ Էստոնիայի ՏՏ արդյունաբերությունը 1950-ականների վերջերին առաջին համակարգչային կենտրոնները հիմնեց Տարտուում և Տալլինում։ Էստոնացի մասնագետները ներդրում են ունեցել և նպաստել ԽՍՀՄ տարբեր նախարարությունների ծրագրային տեխնիկական չափանիշների ապահովման զարգացմանը 1980-ականների ընթացքում^[5]^[6]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էստոնիայի բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների ցանկ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Կրթության և գիտության նախարարություն
↑ Էստոնիայի դպրոցների ցանկը(անգլ.)
↑ «National summary sheets on education systems in Europe and ongoing reforms: Estonia» (PDF). Eurydice. February 2009. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2010 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 10–ին-ին.
↑ «Բոլոնյան համաձայնագրի կենսագործումը Էստոնիայում». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
↑ A. Kalja, J. Pruuden, B. Tamm, E. Tyugu, Two Families of Knowledge Based CAD Environments. In: Software for Manufacturing (North-Holland), 1989, pp 125-134
↑ H. Jaakkola, A. Kalja, Estonian Information Technology Policy in Government, Industry and Research. In: Technology Management: Strategies and Applications. (Vol. 3, No. 3), 1997, pp 299-307

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[1] Կրթության և գիտության նախարարություն

[2] Էստոնիայի դպրոցների ցանկը(անգլ.)

[EurydiceSummary-3] «National summary sheets on education systems in Europe and ongoing reforms: Estonia» (PDF). Eurydice. February 2009. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2010 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 10–ին-ին.

[4] «Բոլոնյան համաձայնագրի կենսագործումը Էստոնիայում». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.

[Kalja-5] A. Kalja, J. Pruuden, B. Tamm, E. Tyugu, Two Families of Knowledge Based CAD Environments. In: Software for Manufacturing (North-Holland), 1989, pp 125-134

[Jaakkola-6] H. Jaakkola, A. Kalja, Estonian Information Technology Policy in Government, Industry and Research. In: Technology Management: Strategies and Applications. (Vol. 3, No. 3), 1997, pp 299-307

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]