Կուպեր Քրիկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կուպեր Քրիկ
Տեսակգետ
ՄայրցամաքԱվստրալիա
Երկիր Ավստրալիա
ՎարչատարածքՀարավային Ավստրալիա
Երկարություն1300 կմ
ԳետաբերանԷյր
Հոսող հոսքերՍտրզելեկյան գետակ, Թոմսոն գետ և Վիլսոն գետ
Ջրահավաքի տարածքԷյր լճի ավազան
Ավազանի տարածք297 547 կմ²
Ջրի ծախս82 մ³/վ
Անվանված էՉարլզ Կուպեր
Քարտեզ
Քարտեզ

Կուպեր Քրիկ (անգլ.՝ Cooper Creek), չոր գետ (կրիկ), հոսում է Ավստրալիայի Քվինսլենդ և Հարավային Ավստրալիա Նահանգների տարածքով։ Վերաբերում է Էյր լճի ջրհավաք ավազանին։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուպեր Քրիկի ծագումը (այս վայրում այն կոչվում է Բարկու գետ) գտնվում է Քվինսլենդի Ուորեգո լեռնաշղթայի արևելյան լանջին՝ Մեծ բաժանարար լեռնաշղթայում։ Այնուհետև գետը հոսում է հյուսիս-արևմտյան ուղղությամբ՝ հոսելով Բլեքոլ քաղաքով։ Հասնելով Էլիս գետի հետ միախառնման վայր՝ Կուպեր Քրիկը (Բաքու անվան տակ) ուղղություն է վերցնում դեպի հարավ-արևմուտք՝ հոսելով Այսիսֆորդ բնակավայրով։ Միանալով իր հիմնական վտակին՝ Թոմփսոն գետին, գետը շարունակում է իր հոսքը հարավ-արևմտյան ուղղությամբ, որը կոչվում է Կուպեր Քրիկ։ Քվինսլենդի սահմանը հատելուց հետո գետը հոսում է Հարավային Ավստրալիա նահանգի տարածքով, որտեղ այն թափվում է Էյր լիճ (միայն անձրևային եղանակներին)։ Ջրի միջին ծախսը մոտ 2,3 կիլոմետր³ է, ջրի ամենամեծ ծախսը եղել է 1950 թվականին՝ 12 կիլոմետր3, ամենափոքրը 1902 թվականին՝ 0,02 կլոմետր3։ Գետի երկարությունը կազմում է մոտ 1420 կիլոմետր[1], իսկ գետի ավազանի մակերեսը կազմում է մոտ 297 547,29 կիլոմետր2[2]։

Տարածքի կլիման, որով հոսում է գետը, տաք է և չոր։ Տեղումների եղանակն անկայուն է։ Տեղական հողերը՝ վերտիսոլները, բավականին բերրի են։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավանդաբար, գետը կարևոր նշանակություն ուներ Ավստրալիայի բնիկ բնակիչների, ավստրալացի աբորիգենների համար, ովքեր այն օգտագործում էին տրանսպորտային նպատակներով, որպես քաղցրահամ ջրի աղբյուր և ձկնորսության համար։ Գետն առաջին անգամ հետազոտվել է 1845-1846 թվականներին ճանապարհորդներ Չարլզ Ստուրտի և Թոմաս Միտչելի կողմից։ Ստյորտը գետն անվանել է իր ընկերոջ՝ Հարավային Ավստրալիայի առաջին գերագույն դատավոր Չարլզ Կուպերի անունով[1]։ Բացի այդ, գետը հայտնի է նրանով, որ Կուպեր Քրիկի շրջանում հայտնաբերվել են արշավախմբի անդամների մարմինները, որոնք առաջին անգամ մայրցամաքը հատել են հարավից հյուսիս 1860-1861 թվականներին։ Նրանք Ավստրալիայի հայտնի հետազոտողներ Ռոբերտ Բերկն ու Ուիլյամ Ուիլիսն էին։ Միակ փրկվածը քսանամյա Ջոն Քինգն էր, որը Բերկի ջոկատի կազմում հասել է Կարպենտարիա ծովածոց, իսկ Կուպեր Քրիկի շրջան վերադառնալուց հետո երկար ժամանակ ապրել է տեղի աբորիգենների հետ[3]։ Ներկայումս այն տարածքները, որոնցով հոսում է գետը, օգտագործվում են որպես արոտավայրեր։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 «Cooper Creek» (անգլերեն). Encyclopædia Britannica Online. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 3-ին.
  2. «Economics - Coopers Creek» (անգլերեն). Australian Natural Resources Atlas. Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 3-ին.
  3. «Innamincka/Cooper Creek State Heritage Area» (անգլերեն). Government of South Australia. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 28-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունվարի 29-ին.

Այլ հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կուպեր Քրիկ» հոդվածին։