Կարմեն (ֆիլմ, 2003)

կինոնկար
Հիման վրա	Կարմեն
Ժանր	ռոմանտիկ ֆիլմ, դրամա, գրական ստեղծագործության էկրանավորում
Ծագման երկիր	Իսպանիա, Իտալիա, Միացյալ Թագավորություն
Աշխատանքի բնօրինակ լեզուն	իսպաներեն
Թողարկման ամսաթիվ	2003
Ռեժիսոր	Vicente Aranda
Սցենարի հեղինակ	Vicente Aranda
Կոմպոզիտոր	Խոսե Նիետո
After a work by	Պրոսպեր Մերիմե
Տեսարան	Սևիլյա
Տևողություն	119 րոպե
Կողմերի հարաբերակցությունը	2.35:1
Գույն	գունավոր
Առաջադրում	Jameson People's Choice Award for Best Actress
Ստեղծագործության տարածում	video on demand
IMDb identifier	tt0352230

Կարմեն, 2003 թվականին նկարահանված իսպանական դրամատիկ ֆիլմ, որի ռեժիսորն է Վիսենտե Արանդան։ Սցենարը գրել են Արանդան և Խոակիմ Ժորդան՝ հարմարեցնելով Պրոսպեր Մերիմեի համանուն դասական սիրավեպը։ Ռեժիսոր Վիսենտե Արանդան սյուժեն հիմնել է Մերիմեի 1847 թվականի գրած բնօրինակ վեպի վրա, և ոչ թե նրա հայտնի օպերային ադապտացիայի, որն արվել է Բիզեի կողմից 1875 թվականին, փոխելով Կարմենի (Պազ Վեգա) և Խոսեի (Լեոնարդո Սբարալյա) սիրո պատմության որոշ մանրամասներ։ Ինչպես վեպում, հեղինակ Մերիմեն (Ջեյ Բենեդիկտ) ներկայացված է որպես ֆրանսիացի գրող, որը գտել է «իսկական» Կարմենին 19-րդ դարի սկզբին Իսպանիայում։

Դիպաշար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1830 թվականին Անդալուզիա (Իսպանիա) ճանապարհորդելիս ֆրանսիացի գրող Պրոսպեր Մերիմեն հանդիպում է հետախուզվող հանցագործ Խոսեի հետ։ Խոսեն վերջում դատապարտվում է մահապատժի։ Խոսեին մահապատժի ենթարկելուց մեկ օր առաջ Մերիմեն, ով ընկերացել է ավազակի հետ, այցելում է նրան բանտում։ Իր բանտախցից Խոսեն սկսում է իր ողբերգական պատմությունը պատմել գրողին։

Խոսե Լիզարաբենգոան՝ իսպանական բանակի լուրջ և պատշաճ բասկ սերժանտը, տեղակայված է Կորդովայում։ Նրա զինվորական շտաբի կողքին կա սիգարների գործարան, որտեղ աշխատում է Կարմենը` մի կոկիկ երիտասարդ կին։ Կես գնչուհի, կես կախարդ, Կարմենը գեղեցիկ է, կոկետ և ունի փոթորկոտ բնավորություն։ Ֆերնանդայի կողմից հրահրված վիճաբանության ժամանակ, Կարմենը վրեժխնդիր է լինում՝ դանակով կտրելով Ֆերնանդայի դեմքը։ Կարմենը ձերբակալվում է, իսկ Խոսեն թողնում է նրա խնամակալությունը։ Բանտ տանելու ճանապարհին Կարմենը ֆլիրտ է անում Խոսեի հետ, և նա համաձայնում է թույլ տալ փախչել. հատուցումը նրա հետ կրքոտ գիշեր անցկացնելու խոստումն է։ Խոսեի կողմից զինվորական կարգապահության խախտումը հանգեցնում է այն բանի, որ նա կորցնում է կոչումը և որոշ ժամանակով բանտարկվում։ Կարմենը պահում է իր դաշնագիրը՝ ապահովելով Խոսեին իր առաջին սեռական շփումը։ Նա շլացած է սեռական հաճույքով, չի կարող կնոջը հանել իր մտքից։ Խոսեն կրկին հանդիպում է Կարմենին, երբ նա գտնվում է Սևիլիայում և հսկում է քաղաքի մուտքը։ Կարմենը ևս մեկ անգամ գայթակղում է նրան։ Խոսեն աչք է փակում Կարմենի մաքսանենգ ընկերների վրա՝ թույլ տալով նրանց անցնել։։

Առանց իր աշխատանքի՝ Կարմենն այժմ ոչ միայն մաքսանենգների ցանցի մի մասն է, այլև իր եկամուտը լրացնում է մարմնավաճառությամբ։ Բլանկան՝ փորձառու տիկինը, որը ղեկավարում է այն տունը, որն օգտագործում է Կարմենը իր սեռական հարաբերությունների համար, տրամադրում է Խոսեին Կարմենի դեմ։ Կարմենը ստվերային անցյալ ու սատանայական բնույթ ունի, բայց Ժոզեի համար արդեն ուշ է։ Նա արդեն խորապես սիրահարված է։ Նույն գիշեր Խոսեն հասարակաց տանը ապարդյուն սպասում է Կարմենին։ Նա ուշանում է՝ իվերջո ժամանելով իր լեյտենանտի ընկերակցությամբ։ Զայրացած Խոսեն մարտահրավեր է նետում իր վերադասին և սպանում է տղամարդուն։

Դերերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պազ Վեգա - Կարմեն
Լեոնարդո Սբարալյա - Խոսե
Անտոնիո Դեսենթ - Տուերտո
Ժոան Կրոսաս - պարուհի
Ջեյ Բենեդիկտ - Պրոսպերո
Մարիա Բոտտո - Ֆերնանդա
Իսմայել Մարտինես - Անտոնիո

Ընդունելություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թեև գնահատվում էր տեխնիկական կատարման և զգեստների որակը, հեռուստադիտողները քննադատում էին դերասանների խաղը, երկու գլխավոր հերոսների միջև կապի բացակայությունը և սյուժեի խնդիրները^[1]^[2]^[3]։ Ֆիլմը մի քանի երկրներում գնահատվել է տեսարանների համար, ներառյալ մերկությունը։

2004 թվականին Բիրմինգհեմի փառատոնում ֆիլմը ճանաչվել է որպես մարդկանց սիրելի ֆիլմ^[4]։