Jump to content

Լեռնային հողեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Լեռնային հողեր, լեռներում ձևավորվող հողերի աշխարհագրական խումբ։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարթավայրային հողերից (հատկապես՝ զառիթափ լանջերի) տարբերվում են փոքր հզորությամբ, խճայնությամբ, առաջնային միներալների առատությամբ, հստակ չարտահայտված պրոֆիլով։ Լեռնային հողերում զարգացած են հողի խոնավության լանջային հոսանքները, որոնք, լանջերի վերին և միջին հատվածներից հեռացնելով հողառաջացման նյութերը, խոչընդոտում են իլյուվիալ հորիզոնների ձևավորմանը։ Սակայն դրանցից ձևավորվում են լանջերի ստորին հատվածներում։ Լեռնային հողերի տարածումը ենթակա է վերընթաց գոտիականության, այսինքն` կախված է տեղանքի բարձրության, օդի ջերմաստիճանի և տեղումների քանակի փոփոխություններից։ Լեռներում հանդիպում են հարթավայրերում գոյացող հողերի գրեթե բոլոր գենային տիպերը։ Սակայն միայն լեռներին են բնորոշ լեռնամարգագետնային, (թթվային, վերին ճմային հորիզոնում պարունակում են 13–20 % հումուս), լեռնամարգագետնատափաստանային (լեռնամարգագետնային հողերից տարբերվում են պակաս հումուսայնությամբ և չեզոքին մոտ հիմնայնությամբ), լեռնային ենթագորշ (ուժեղ թթվային են, վերին հորիզոնները՝ հումուսով հարուստ) հողերը։ Լեռնային հողերից ՀՀ-ում առավել տարածում ունեն լեռնամարգագետնային, լեռնային սևահողերը։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։