Դենտին

Դենտին (dentinum, LNH; լատին․՝ dens, dentis՝ ատամ), ատամի կարծր հյուսվածք, որը նրա հիմնական մասն է համարվում։

Կառուցվածք

Ատամնապսակի հիմնական մասը պատված է էմալով^[1], իսկ արմատի մասը փակված է ցեմենտով։ Այն հիմնականում կազմված է հիդրոքսիապատիտից (զանգվածի մոտ 70%-ը), օրգանական նյութից (20%) և ջրից (10%)^[2]՝ ներթափանցված դենտինային խողովակներով և կոլլագենային մանրաթելերով։

Ծառայում է որպես ատամի հիմք և պաշտպանում է ատամի էմալը։ Դենտինի շերտի հաստությունը կազմում է 2-6 մմ։ Դենտինի կարծրությունը կազմում է 58,9 կգ-ուժ/մմ²։

Տարբերվում են միջպուլպային (ներքին) և թիկնոցավոր (արտաքին) դենտին։

Ներքին դենտինում կոլլագենի մանրաթելերը հիմնականում տենգենցիալ է և կոչվում է Էբների մանրաթել։

Արտաքին դենտինում մանրաթելերը տեղակայված են ճառագայթաձև և կոչվում են Քորֆի մանրաթելեր։

Դենտինը բաժանվում է առաջնային, երկրորդային (փոխարինող) և երրորդային (անկանոն) տեսակների.

Առաջնային դենտինը ձևավորվում է ատամի առաջացման ընթացքում, մինչև ատամի ծկթելը։
Երկրորդային դենտինը ձևավորվում է մարդու ողջ կյանքի ընթացքում^[3]։ Առաջնայինի համեմատ ավելի դանդաղ է զարգանում, ներառում է օրգանական նյութերի ավելի մեծ քանակ, ավելի մեծ թափանցելիություն և ավելի քիչ հանքայնացում։
Երրորդային դենտինը ձևավորվում է ատամի վնասվածքների, ոսկրափուտի ժամանակ։

↑ Johnson, Clarke. "Biology of the Human Dentition Արխիվացված 2015-10-30 Wayback Machine." Page accessed July 18, 2007.
↑ Cate, A.R. Ten. Oral Histology: development, structure, and function. 5th ed. 1998. Page 150. ISBN 0-8151-2952-1.
↑ Berkovits BKB, Holland GR, Moxham BJ. (2002). Oral Anatomy, Histology and Embryology. Mosby. 3rd edn. pp. 125. 0723431817.

Быков В. Л. Гистология и эмбриология органов полости рта человека. — СПб, 1998.
Гемонов В. В., Лаврова Э. Н., Фалин Л. И. Атлас по гистологии и эмбриологии органов ротовой полости и зубов. — Москва, 2003.
Кузнецов С. Л., Торбек В. Э., Деревянко В. Г. Гистология органов полости рта. — Москва, 2012.